این فناوری‌ها در زمینه‌هایی مانند نظارت بر ترافیک، تحویل کالا، مدیریت بحران‌های طبیعی و کشاورزی هوشمند کاربرد دارند و به بهینه‌سازی فرایندها و کاهش هزینه‌ها کمک می‌کنند. در حوزه نظامی، پهپادها به‌عنوان جایگزین مقرون‌به‌صرفه و ایمن‌تر برای جت‌های جنگنده عمل می‌کنند، زیرا توانایی انجام عملیات شناسایی، حمله دقیق و جمع‌آوری اطلاعات بدون به خطر انداختن جان خلبانان را دارند. باتوجه‌به این کاربردهای متنوع، پهپادها به ابزاری حیاتی برای پیشرفت فناوری و بهبود کیفیت زندگی انسان تبدیل شده‌اند.
در همین خصوص، چین با ایجاد بزرگ‌ترین صنعت پهپاد جهان، جایگاه برجسته‌ای در این صنعت به دست آورده و به بزرگ‌ترین صادرکننده پهپادهای نظامی در دنیا تبدیل شده است. مدل‌های معروف این کشور شامل سری وینگ لونگ (Wing Loong) و رینبو (Rainbow) هستند که توجه کشورهای مختلف را به خود جلب کرده‌اند. طبق گزارش‌های منتشرشده، چین طی سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸، ۱۸۱ پهپاد جنگی و ۱۶۳ پهپاد تهاجمی به کشورهای مختلف صادر کرده است. امارات متحده عربی با سهم ۲۲ درصد، عربستان سعودی با ۱۹ درصد، مصر با ۱۵ درصد و پاکستان با ۱۴ درصد، بزرگ‌ترین خریداران این پهپادها در این بازه زمانی بوده‌اند.
علاوه بر این، بین سال‌های ۲۰۱۳ تا چین بیش از ۲۰۰ پهپاد جنگی به ۱۷ کشور صادر کرده که نشان‌دهنده تسلط چین بر بازار جهانی پهپادهای نظامی است. قیمت پایین، فناوری پیشرفته، و شرایط پرداخت انعطاف‌پذیر، باعث شده‌اند پهپادهای چینی برای بسیاری از کشورها جذاب باشند. این کشور با تولید پهپادهای جدید و افزایش ظرفیت تولید، نقش خود را به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی در بازار جهانی پهپادها تقویت کرده است.
استفاده از پهپادهای چینی در میادین جنگی
پهپادهای نظامی چین به طور گسترده در عملیات نظامی در خاورمیانه و آفریقا مورداستفاده قرار گرفته‌اند. نیجریه از پهپاد CH-3 برای مبارزه با گروه تروریستی بوکوحرام بهره برده است، درحالی‌که عربستان سعودی از پهپادهای وینگ لونگ-۲ در جنگ علیه حوثی‌ها در یمن استفاده کرده است. مصر نیز از این پهپادها برای مقابله با گروه‌های شورشی در شمال صحرای سینا استفاده می‌کند.
در عراق، پهپادهای چینی نقش مهمی در نبرد با داعش ایفا کرده‌اند. به‌عنوان‌مثال، پهپادهای رینبو CH-4B از سال ۲۰۱۵ توسط عراق خریداری شدند و تا سال ۲۰۱۸، این پهپادها بیش از ۲۶۰ حمله هوایی علیه داعش انجام دادند که تقریباً همه آن‌ها با موفقیت همراه بودند. عربستان سعودی یکی از بزرگ‌ترین مشتریان این پهپادها است و تاکنون ۷۰ پهپاد جنگی چینی خریداری کرده است. این کشور در سال ۲۰۱۴ اولین پهپادهای CH-4 را خریداری کرد و سپس حداقل ۱۵ پهپاد وینگ لونگ-۲ را نیز به ناوگان خود اضافه کرد.
از سوی دیگر، امارات متحده عربی نیز از مشتریان قدیمی پهپادهای چینی است. این کشور در سال ۲۰۱۱ پنج پهپاد وینگ لونگ-۱ خریداری کرد و در سال ۲۰۱۷ پنج پهپاد وینگ لونگ-۲ به این ناوگان افزود. پاکستان در سال ۲۰۲۱ پنج پهپاد رینبو CH-4 خریداری کرد و در سال ۲۰۲۴ نیز ۱۰ پهپاد دیگر از این سری با قیمت تقریبی ۲۴ میلیون دلار سفارش داد.
دلایل جذابیت پهپادهای چینی
پهپادهای چینی به دلیل قیمت پایین و شرایط پرداخت انعطاف‌پذیر، توانسته‌اند سهم بازار مهمی را در بازار به خود اختصاص دهند. به‌عنوان‌مثال، پهپادهای CH-4 و وینگ لونگ-۲ با قیمت ۱ تا ۲ میلیون دلار به فروش می‌رسند، درحالی‌که پهپادهای آمریکایی مانند ریپر (Reaper) حدود ۱۶ میلیون دلار و پردیتور (Predator) حدود ۴ میلیون دلار قیمت دارند. این تفاوت قیمت، کشورهای دارای محدودیت بودجه را به سمت خرید محصولات چینی سوق می‌دهد.
CH-4
چین همچنین به خریداران خود شرایط پرداخت ویژه‌ای ارائه می‌دهد؛ به‌طوری که برخی از کشورهای آفریقایی هزینه خرید پهپادها را به‌جای پول نقد، با منابع طبیعی مانند نفت پرداخت کرده‌اند. علاوه بر این، فناوری پیشرفته در حوزه‌هایی چون کنترل پرواز، سامانه ناوبری یکپارچه و لینک داده‌ها نیز جذابیت این محصولات را افزایش داده است.
توسعه و فناوری پهپادها در چین
چین به دلیل سرمایه‌گذاری گسترده در تحقیقات و توسعه پهپادها، توانسته است پهپادهایی با فناوری‌های پیشرفته تولید کند. از جمله این فناوری‌ها می‌توان به پهپادهای رادار گریز، پهپادهای دارای بال تاشو، و مدل‌های کوچک اشاره کرد. برای افزایش ظرفیت تولید، دولت چین در سال ۲۰۲۱ توافق‌نامه‌ای با شرکت چنگدو (Chengdu Aircraft Industry Group) برای ساخت بزرگ‌ترین پایگاه صنعتی پهپاد در شهر زیگونگ (Zigong) استان سیچوان به ارزش ۱۰ میلیارد یوان (معادل ۱.۵۵ میلیارد دلار) امضا کرد. این پایگاه که در سال ۲۰۲۳ عملیاتی شد، به تولید پهپادهای نظامی و تجاری اختصاص دارد. چین همچنین در زمینه تولید پهپادهای عمودپرواز و مدل‌های میکرو پهپاد نیز پیشرفت‌های چشمگیری داشته است.
ارتش آزادی‌بخش خلق چین (PLA)از پهپادهای متنوعی برای ماموریت‌های شناسایی و حمله استفاده می‌کند. پهپادهای وینگ لونگ-۲ (GJ-2) و رینبو-۴ در ارتش چین نقش کلیدی دارند و برای عملیات مرزی در مناطق تبت و تایوان مستقر شده‌اند. پهپاد TB-001 علاوه بر قابلیت شناسایی و حمله، می‌تواند با موشک‌های ضد کشتی DF-21D و DF-26 هماهنگ شود و اهداف دریایی متحرک را مورد حمله قرار دهد.
چین همچنین از پهپادهای خود برای گشت‌زنی در مناطق دریای شرقی چین، تنگه تایوان و دریای جنوبی چین استفاده کرده است. به‌عنوان‌مثال، در سال ۲۰۲۳، پهپادهای BZK-005 و TB-001 در منطقه شناسایی دفاع هوایی تایوان پرواز کردند و نزدیک به ۲۴ ساعت در آسمان بودند.
همکاری‌های بین‌المللی و جمع‌بندی
چین برای توسعه پهپادهای نظامی، با کشورهای دیگر نیز همکاری دارد. در سال ۲۰۲۴، شرکت روسی IEMZ Kupol با همکاری متخصصان چینی پهپاد گارپیا-۳ (Garpiya-3) را با برد ۲۰۰۰ کیلومتر توسعه داد. همچنین، در شهر شنژن (Shenzhen) چین، کارخانه‌ای برای تولید سالانه ۸۰۰ پهپاد دوربرد ایجاد شده است.
Garpiya-3
چین با سرمایه‌گذاری گسترده در تحقیقات، تولید و آموزش نیروهای متخصص، جایگاه خود را در بازار جهانی پهپادهای نظامی تثبیت کرده است. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ صادرات این کشور در زمینه پهپادهای غیرنظامی نیز از ۲۰۰ میلیارد یوان فراتر رود. پهپادهای نظامی چین با حضور در مناطق بحرانی مانند آفریقا و خاورمیانه، نقشی کلیدی در تحولات جهانی ایفا می‌کنند و این کشور در صدد است با افزایش سرمایه‌گذاری و تحقیق در این حوزه، سلطه خود را در صنعت پهپادها استحکام ببخشد.
منبع: idsa
