کشورهای مختلف در تلاش برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای، توسعه و استفاده از وسایل نقلیه الکتریکی (EVs) را تشویق میکنند.
چین از تسلط بر فرآوری مواد معدنی حیاتی که برای ساخت باتریهای برقی استفاده میشود تا برترین تولیدکننده و فروشنده خودروهای الکتریکی، بازیگر اصلی این صنعت است. اما آینده پایدار در این صنعت به دسترسی به عرضه ثابت فلزات ضروری، به ویژه لیتیوم بستگی دارد.
استرالیا، شیلی و آرژانتین همچنان بازارهای اصلی لیتیوم هستند، اما آفریقا احتمالاً بخش بالایی از مواد معدنی مورد نیاز برای باتریهای قابل شارژ EV را تامین میکند.
در حال حاضر، شرکتهای چینی بر اکتشاف و استخراج فلزات باتری از آفریقا، به ویژه در جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) و زیمبابوه تسلط دارند. چین بیش از ۶۰ درصد کبالت خود – یکی دیگر از مواد باتری خودروهای برقی – را از جمهوری دموکراتیک کنگو تامین میکند و از سال گذشته، شرکتهای چینی لیتیوم را در زیمبابوه خریدهاند. چین همچنین منافعی در دیگر کشورهای آفریقایی غنی از منابع از جمله زامبیا، نامیبیا و آفریقای جنوبی دارد.
تقاضا برای لیتیوم به شدت افزایش یافته و صنعت لیتیوم را به رونق میکشاند. شاخص قیمت لیتیوم تا کنون ۱۴۰٫۶ درصد در سال جاری افزایش یافته است. یک تن لیتیوم هیدروکسید که در باتریهایی با محتوای نیکل بالا استفاده میشود، در بورس فلزات لندن ۸۳۲۰۰ دلار آمریکا معامله شد.
عوامل مختلفی بر افزایش قیمت و تقاضای لیتیوم دخیل بودهاند، از جمله سیاستهای دولت مانند یارانه برای خرید خودروهای برقی محیط زیست، جنبش اجتماعی و حاکمیتی؛ و مهمتر از همه، سازندگان قدیمی خودرو بالاخره از خواب غفلت خود بیدار شدند و متوجه شدند که امنیت تامین فلزات باتری از جمله لیتیوم برای اهداف فروش خودروهای الکتریکی آنها حیاتی است.
بدون عرضه کافی مواد خام باتری از جمله لیتیوم، کبالت و نیکل، تولیدکنندگان برای حفظ و رشد سهم بازار در بخش رقابتی فزاینده خودروهای برقی با مشکل مواجه خواهند شد.
پیش بینی میشود تقاضای جهانی لیتیوم تا سال ۲۰۳۰ نزدیک به پنج برابر افزایش یابد و این همه به دلیل رشد تجارت باتریهای لیتیوم یونی است.
چین بازیگر برتر در پالایش و فرآوری لیتیوم جهانی است که حدود ۵۹ درصد از کل تولید جهانی را به خود اختصاص داده است. در همین حال، ایالات متحده تنها ۳ درصد و کانادا ۳٫۵ درصد را پالایش میکنند.
اما ایالات متحده و برخی کشورهای غربی دیگر چین را بدون چالش نمیگذارند. ایالات متحده میخواهد زنجیره تامین فلزات حیاتی خود را بسازد و وعده داده مشوقهای مالیاتی گستردهای را برای مقرونبهصرفهتر کردن خودروهای الکتریکی جدید و مستعمل با استفاده از مواد معدنی و اجزای باتری ایالات متحده و متحدانش فراهم کند و شامل ۲٫۸ میلیارد دلار میشود که در ماه اکتبر توسط وزارت انرژی ایالات متحده برای توسعه تولید داخلی باتری برای وسایل نقلیه الکتریکی و شبکه برق اختصاص داده شد.
ایجاد یک زنجیره تامین کاملا یکپارچه مواد حیاتی برای غرب در کوتاهمدت تا میانمدت دشوار خواهد بود. اما با سرمایهگذاری و همکاریهای مستمر بین شرکتها و دولتها در آمریکای شمالی، استرالیا و اروپا، ممکن است شاهد زنجیرههای تأمین یکپارچه از معدن تا فناوری، در مقادیر مرتبط در ۸ تا ۱۵ سال آینده باشیم.
استخراج معدن تنها یکی از جنبههای زنجیره تامین است. تولید ترکیبات شیمیایی و فلزات پیشرفته و سپس دستگاهها، قطعات و ماشینهای پایین دستی، مستلزم مجموعههای مهارتی جدیدی است که باید توسعه داده شوند و زمان میبرد و حدود ۱۰ سال طول می کشد تا هر نوع زنجیره تامین کافی با توجه به زمان های بسیار زیاد مورد نیاز برای صدور مجوز استخراج معادن ایجاد شود.
مواد معدنی حیاتی آفریقا به انقلاب خودروهای الکتریکی و بسیاری از فناوریهای دیگر مورد نیاز برای مقابله با تغییرات آب و هوایی کمک میکند. ذخایر با عیار بالا که در آفریقا یافت میشود، اقتصادی ترین ذخایر در جهان هستند و همچنین کمترین تأثیر را بر آب و هوا و کمترین انتشار گازهای گلخانهای دارند.
بسیاری از کشورهای غربی اهدافی بین ۳ تا ۱۳ سال برای کنار گذاشتن تدریجی خودروهای موتور احتراق داخلی تعیین کردهاند.
قیمتهای بالای لیتیوم به اکتشاف و توسعه معدن کمک میکند، اما قیمتهای فعلی احتمالاً در بلندمدت پایدار نیستند.
به نظر میرسد سرمایه گذاران چینی تحمل ریسک بالاتری دارند و شرکتهای معدنی از ظرفیت مالی و فنی برای پیشبرد به موقع پروژهها برخوردارند.
منبع: scmp