اما در بحبوحه افزایش تنش‌ها با واشنگتن در سال‌های اخیر پس از مرگ جمال خاشقجی روزنامه‌نگار در سال ۲۰۱۸ و با توجه به مناقشه اخیر نفت اوپک پلاس، ریاض فعالانه به دنبال تنوع بخشیدن به منابع تسلیحاتی خود است و چین اکنون به عنوان جایگزین اصلی در نظر گرفته می‌شود.
رسانه‌های چینی اخیراً گزارش دادند که عربستان سعودی پس از نمایشگاه هوایی جوهای در ماه نوامبر، تسلیحات به ارزش ۴ میلیارد دلار خریداری کرده که به گفته ناظران، بسیار بیشتر از قرارداد تسلیحاتی قبلی آنهاست.
تجارت تسلیحات بین چین و عربستان سعودی به اواخر دهه ۱۹۸۰ باز می گردد، پس از اینکه دو کشور اولین دیدارهای رسمی خود را در سال ۱۹۸۵ برگزار کردند. روابط دو کشور به طور رسمی در سال ۱۹۹۰ آغاز شد.
تعداد معاملات تسلیحاتی در سابقه عمومی قابل توجه نیست، و بیشتر هواپیماهای بدون سرنشین بودند، دسته ای که چین به دلیل عملکرد عالی و قیمت منصفانه در آن شهرت بین‌المللی به دست آورده است.
در ادامه، انواع تسلیحاتی را که عربستان سعودی در گذشته از چین و آمریکا خریداری کرده است، موارد استفاده از آنها و علاقه احتمالی ریاض در آینده به سلاح‌های چینی توضیح داده شده است.
عربستان سعودی از چین چه تسلیحاتی می‌خرد؟
به گفته موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم، اولین قرارداد تسلیحاتی شناخته شده عربستان سعودی با چین و تنها خرید عمومی موشک، موشک‌های هسته‌ای میان برد DF-3 بود که در سال ۱۹۸۶ خریداری شد. عربستان سعودی ۵۰ موشک DF-3 با کلاهک‌های معمولی خریداری کرد.
ریاض از آن زمان ۵۴ توپخانه خودکششی PLZ-45 در سال ۲۰۰۷، پنج پهپاد CH-4B در سال ۲۰۱۴ و بیش از ۳۰ هواپیمای بدون سرنشین وینگ لونگ ۱و ۲ پهپاد (پهپاد) در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۷ خریداری کرد.
پهپادهای شناسایی مسلح CH-4 در میدان‌های اصلی جنگ در جنگ یمن و همچنین اخیراً توسط نیروهای پاکستانی برای مبارزه با شبه نظامیان در بلوچستان استفاده شده است. طبق گزارش‌ها، بیشترین فروش به عربستان سعودی در طول نمایشگاه هوایی جوهای بود، اگرچه این معامله توسط ریاض یا پکن تایید نشده است.
پهپاد وینگ لونگ، یک پهپاد با برد متوسط و استقامت طولانی که می تواند به موشک نیز مسلح شود. نسل سوم آن، یک پهپاد بین قاره‌ای که می‌تواند ده هزار کیلومتر پرواز کند، امسال در نمایشگاه جوهای به نمایش درآمد.
سفارش‌های انجام شده در نمایشگاه هوایی جوهای همچنین شامل خط تولید پهپاد TB001، همچنین یک پهپاد جنگی با ارتفاع متوسط و با استقامت طولانی بود که ارتش چین شروع به استفاده از آن در گشت‌زنی در نزدیکی تایوان در سال جاری کرد. موشک‌های بالستیک ضد کشتی YJ-21، یک موشک مافوق صوت مبتنی بر ناو با برد رزمی بیش از ۲ هزار کیلومتر (۱۲۰۰ مایل) و سیستم‌های مبتنی بر لیزر ضد پهپاد “شکارچی خاموش” از جمله سفارش‌های دیگر بود.
علاوه بر فروش عمومی، چین طبق گزارش‌ها در سال ۲۰۰۷ به طور مخفیانه موشک‌های DF-21 را با تأیید سیا پس از اینکه متوجه شد این موشک‌ها قادر به ساخت سلاح هسته‌ای نیستند، به ریاض فروخت. برخی از ناظران می گویند که در مقایسه با DF-3، DF-21 بسیار دقیق تر است و گاهی “قاتل حامل” نامیده می‌شود.
اطلاعات آمریکا سال گذشته فاش کرد که چین به ریاض کمک کرده تا موشک‌های بالستیک خود را در سایتی در غرب ریاض توسعه دهد.
عربستان سعودی چه تسلیحاتی از آمریکا می‌خرد؟
ایالات متحده برای سال‌ها بزرگترین تامین‌کننده تسلیحات به عربستان سعودی بوده و سلاح‌هایی که این کشور ارائه می‌کند شامل سلاح‌های تهاجمی و دفاعی و سلاح‌های سنگین مانند هلیکوپترهای جنگی، موشک‌ها، ناوچه‌ها و بمب‌های هدایت‌شونده است.
علیرغم تنش‌ها با آمریکا پس از مرگ خاشقجی و رویارویی ناخوشایند رئیس‌جمهور آمریکا و محمد بن سلمان، بایدن قرارداد ۳ میلیارد دلاری برای فروش موشک‌های پاتریوت به این کشور را تایید کرد.
حدود ۲۸۰ موشک هوا به هوا به ارزش ۶۵۰ میلیون دلار نیز در سال ۲۰۲۱ به ریاض فروخته شد.
چگونه آمریکا فروش تسلیحات به عربستان سعودی را محدود کرده است؟
ایالات متحده به فروش تسلیحات دفاعی به ریاض ادامه داده، اما به دلیل اقدامات سعودی‌ها در جنگ یمن که از سال ۲۰۱۵ علیه نیروهای حوثی جنگیده است، فروش تسلیحات تهاجمی را به حالت تعلیق درآورده است. باراک اوباما، رئیس جمهور سابق ایالات متحده در سال ۲۰۱۶ پس از ادعای جنگ گسترده و تلفات غیرنظامی تعلیق مشابهی را صادر کرد.
مناقشه اخیر بر سر تصمیم اوپک پلاس به رهبری عربستان برای کاهش تولید نفت به میزان ۲ میلیون بشکه در روز، ایالات متحده را به دلیل امواجی که ممکن است در اقتصاد ایالات متحده ایجاد کند، ناامید کرده است. بایدن با درخواست کنگره مبنی بر تعلیق فروش تسلیحات به ریاض به مدت یک سال، نسبت به «عواقب» آن برای عربستان سعودی پس از این تصمیم هشدار داد.
یک تحلیلگر نظامی در اندیشکده علوم و فناوری نظامی مستقر در پکن، گفت که چین از ترس ایجاد یک “مسابقه تسلیحاتی منطقه‌ای” محتاط خواهد بود.
وی گفت عربستان سعودی می تواند به تجهیزات زمینی چین – مانند تانک‌ها، خودروهای زرهی و توپخانه – علاقه مند باشد که بر اساس گزارش سربازان پاکستانی در عربستان سعودی، دارای قابلیت‌های ثابت شده است. توپخانه راکتی دوربرد نیز می‌تواند یک گزینه باشد.
اوبا اشاره به شایعه فروش جت‌های جنگنده J-10 چین به عربستان سعودی، گفت که حداقل تا چند سال آینده در حالی که نیروی هوایی عربستان به F-15 و F-16 ساخت آمریکا مجهز شده باشد، چنین چیزی بعید است و ایالات متحده ممکن است برای جلوگیری از چنین فروش‌هایی مداخله کند.
چین همچنین به دنبال فروش جت‌های جنگنده رادارگریز دو موتوره FC-31 خود به عربستان سعودی بود. جت‌های نسل پنجم اغلب با هواپیماهای اف-۳۵ آمریکا مقایسه می‌شوند.
یک محقق مرکز سیاست اسرائیل و چین در مؤسسه مطالعات امنیت ملی، گفت ریاض ممکن است در خرید «سلاح‌های بلیت بزرگ» – هلیکوپترهای جنگی، جت‌های جنگنده و سیستم‌های دفاع هوایی – تردید داشته باشد، اما ممکن است به سیستم‌های تسلیحاتی آینده مانند پهپادهای زیر آب، فناوری هوش مصنوعی، سیستم‌های خودمختار، هواپیماهای بدون سرنشین گروهی، نظارت، ماهواره‌ها، لیزرهای پیشرفته، مافوق صوت و مافوق صوت علاقمند باشد.
منبع: scmp
