به گزارش ساوت چاینا مورنینگ پست، تیمی از پژوهشگران از مؤسسات BGI-Research، دانشگاه کشاورزی هواژونگ و دانشگاه یون‌نان، ژنی به نام HMGB1 را شناسایی کرده‌اند که در توسعه ریشه‌های عمیق و ضخیم در گونه‌ای از برنج موسوم به برنج آپلند نقش کلیدی دارد. این یافته در ماه آوریل در نشریه Molecular Plant منتشر شد.
برنج آپلند نوعی خاص از برنج است که به طور طبیعی با شرایط خشک و کم‌آب سازگاری دارد و دارای سیستم ریشه‌ای قوی‌تری نسبت به گونه‌های رایج‌تر موسوم به برنج آبی است. محققان در این مطالعه دریافتند که حذف ژن HMGB1 در برنج آبی باعث رشد ریشه‌های بلندتر و مقاوم‌تر به خشکی می‌شود، ویژگی‌هایی که تاکنون فقط در برنج آپلند مشاهده شده بود.
با توجه به اینکه برنج آبی بیش از ۷۵ درصد از تولید جهانی برنج را به خود اختصاص داده و در عین حال ۷۰ درصد از آب مصرفی کشاورزی در چین را می‌بلعد، این دستاورد علمی می‌تواند به طور مستقیم در کاهش مصرف منابع آبی و افزایش تاب‌آوری این محصول اساسی در برابر تغییرات اقلیمی مؤثر باشد.
ژونگ لی‌یوان، نویسنده اصلی مقاله و پژوهشگر در BGI-Research، توضیح داد که تولید یک گونه پایدار و قابل کشت گسترده از طریق تلاقی ژنتیکی، حدود ۸ تا ۱۰ سال زمان می‌برد. اما با شناسایی ژن‌های مؤثر مانند HMGB1، این روند تسریع می‌شود. به گفته وی، “با این روش می‌توانیم به جای اصلاح تصادفی، با انتخاب هدفمند عمل کنیم و تنها بخش زمان‌بر، تثبیت این صفات در نسل‌های بعدی خواهد بود”.
در این تحقیق، ۱۶ رقم برنج مورد بررسی قرار گرفتند و بیش از ۳۷۰ ژن درگیر در توسعه ریشه، شناسایی شدند. تحلیل‌های دقیق نشان داد که تفاوت‌های ژنتیکی میان برنج آبی و برنج آپلند به شکل‌گیری ریشه‌های عمیق‌تر در شرایط خشک کمک می‌کند.
با رشد نگرانی‌ها نسبت به کمبود منابع آبی و افزایش خشکسالی‌های ناشی از تغییرات اقلیمی، دستاورد دانشمندان چینی گامی بزرگ به‌سوی تولید برنج مقاوم به خشکی است. این نوآوری می‌تواند به تقویت امنیت غذایی جهانی و توسعه کشاورزی پایدار در مناطق مستعد خشکسالی کمک شایانی کند.
در چین، برنج یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی و اصلی‌ترین ماده غذایی است. چین بزرگ‌ترین تولیدکننده و یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان برنج در جهان به شمار می‌رود.
چین سالانه حدود ۳۰ تا ۳۵ میلیون هکتار از زمین‌های کشاورزی خود را به کشت برنج اختصاص می‌دهد. بر اساس داده‌های اخیر، حدود ۲۱۰ میلیون تن برنج در چین تولید می‌شود که حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد تولید جهانی را شامل می‌شود.
بیشتر زمین‌های برنج در مناطق جنوبی و مرکزی چین قرار دارند، مانند استان‌های هونان، جیانگ‌شی، گوانگ‌دونگ، و گوانگ‌شی.
چین بزرگ‌ترین مصرف‌کننده برنج در دنیاست، میانگین مصرف سرانه برنج در چین حدود ۷۰ تا ۸۰ کیلوگرم در سال است. برنج بخش اصلی رژیم غذایی در چین محسوب می‌شود و نقش کلیدی در امنیت غذایی ملی دارد.
مصرف برنج در چین نه‌تنها به‌صورت غذایی بلکه در تولید محصولات مشتق‌شده مانند آرد برنج، و فرآورده‌های صنعتی نیز کاربرد دارد.
۷۰ درصد آب مصرفی بخش کشاورزی چین صرف تولید برنج می‌شود. با افزایش نگرانی‌ها درباره کمبود منابع آب و تغییرات اقلیمی، وابستگی چین به برنج آبی (که به آب فراوان نیاز دارد) چالشی اساسی برای پایداری کشاورزی به شمار می‌رود. همین موضوع باعث تمرکز دانشمندان بر توسعه گونه‌های مقاوم به خشکی، مانند آنچه در مطالعه اخیر رخ داده، شده است.
منبع: scmp
