رهبری ارشد چین برنامه سه ساله‌ای را برای نوسازی سیستم علمی و فناوری دولتی خود در بحبوحه تشدید رقابت با ایالات متحده تصویب کرده است و فناوری را به عنوان کلید آینده این کشور در اولویت قرار خواهد داد.
کمیسیون مرکزی اصلاحات جامع و عمیق، نهادی به ریاست رئیس جمهور شی جین پینگ، چندی پیش طرح ۲۰۲۱-۲۰۲۳ را با هدف “پیروزی در نبرد سخت” اصلاح نحوه مدیریت منابع و پروژه‌های علم و فناوری چین تصویب کرد.
شی در این نشست گفت: هدف نهایی راه اندازی یک سیستم نهادی برای «خودکفایی و خود توانمندسازی در فناوری» است.
وی افزود: چین در سیستم فناوری خود “پیشرفت قابل توجهی” داشته است، اما کشور همچنان دارای نقاط ضعف و موانع نهادی است که پیشرفت فناوری کشور را کُند می‌کند.
مقامات دولت چین معمولاً از اصطلاح “سیستم فناوری” برای اشاره به ترکیبی از سیاست‌ها، مقررات، موسسات و پرسنل مرتبط با تحقیقات فناوری استفاده می‌کنند.
چین در حال اتخاذ یک رویکرد ملی برای جذب منابع از هر دو بخش دولتی و خصوصی برای مقابله با مشکلات در تنگنا و ایجاد مزیت در زمینه‌های جدید مانند هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی است.
در صنعت نیمه هادی داخلی، که از تحریم‌های آمریکا علیه شرکت‌های چینی مانند هوآوی رنج می‌برد، مقامات این کشور موسسات تحقیقاتی دولتی و کسب و کارها را تشویق می‌کنند تا به طور مشترک بر تنگناها غلبه کنند.
ممنوعیت صادرات هوآوی توسط واشنگتن به طور گسترده به عنوان هشداری برای چین در جهت توسعه فناوری‌های خود و کاهش اتکا به تامین کنندگان خارجی ذکر شده است.
برنامه سه ساله جدید در حالی ارائه می‌شود که لیو هه معاون نخست وزیر، دست راست شی که تلاش‌های چین برای مقابله با محدودیت‌های ایالات متحده را رهبری می‌کند، در مقاله‌ای طولانی در People’s Daily – ارگان رسمی حزب کمونیست چین – نوشت: نوآوری فناوری نه تنها برای توسعه چین، بلکه برای بقای این کشور نیز اهمیت دارد.
سیستم علم و فناوری چین در ابتدا بدون توجه به تقاضای بازار و اهداف ملی از اتحاد جماهیر شوروی قرض گرفته شد. شی جین پینگ در صحبت‌هایش درخواست کرده است که تحقیقات فناوری بیشتر «هدف محور» و «مشکل محور» شود.
اصلاحات چین در سیستم فناوری خود مدت‌ها قبل از درگیری این کشور با ایالات متحده آغاز شد که منجر به محدودیت‌های تجاری شده است، این مساله دسترسی چین به تراشه‌های پیشرفته را محدود می‌کند که بیشتر آنها با استفاده از فناوری‌های آمریکایی تولید می‌شوند.
در سال ۲۰۱۴، شی در یک سخنرانی در آکادمی علوم چین گفت که برای سال‌ها، چین با “بیماری مزمن” شکست در تبدیل دستاوردهای فناوری به بهره‌وری اقتصادی روبرو بوده است.
در سال ۲۰۱۵، چند ماه پس از رونمایی پکن از طرح «ساخت چین ۲۰۲۵»، کمیته مرکزی حزب کمونیست و شورای دولتی، مجموعه‌ای از سیاست‌ها را برای تعمیق اصلاحات نهادی علم و فناوری منتشر کردند.
این سیاست‌ها شامل ۱۴۳ وظیفه خاص بودند، از جمله اجازه دادن به شرکت‌ها برای ایفای نقش راهبری در پروژه‌های فناوری و ایجاد صندوق‌های دولتی ویژه برای سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های فناوری.
