هوش مصنوعی و کارکرد آن را میتوان در دفاتر و شعبههای شهرستان لینشو در شرق چین دید؛ صفحه نمایش بزرگی که کل یک دیوار را پوشش میدهد اطلاعات شبانه روزی مربوط به ۶۰۰ هزار نفر از ساکنان شهر را فراهم میکند.
از آنجا، قاضی دادگاه میتواند به هر یک از ۱۰،۸۳۸ دوربین نظارتی نصب شده در شهرستان، هرگونه جزئیات بارگذاری شده در پایگاه داده دولت و هرگونه شکایتی که از طرف ساکنان ارائه شده باشد، دسترسی پیدا کند.
این پدیده “مغز شهر” نامیده میشود، یک سیستم هوش مصنوعی که اکنون در سرتاسر چین مورد استفاده قرار میگیرد – فقط شهرهای بزرگ قادر به تهیه آنها نبودند – از ردیابی پاندمی گرفته تا نظارت بر مجامع عمومی غیرقانونی و آلودگی رودخانهها.
منطقه هاییدیان در حومه پکن یکی از آنها را در ماه فوریه نصب کرد که با بررسی مصرف برق میتواند تعداد آپارتمانهای خالی را تخمین بزند. به گفته رسانههای محلی، هشوی، شهرستان کوچکی با ۱۵۰ هزار نفر جمعیت در شمال غربی استان گانسو، به تازگی با شرکت مخابراتی هوآووی قراردادی را امضا کرده است تا یک سیستم مشابه بسازد.
یک محقق مستقر در پکن که استفاده دولت چین از فناوری هوش مصنوعی را ردیابی میکند گفت: “تقریباً هر شهردار و قاضی این روزها مغز شهر یا چیزی شبیه به آن را میخواهد.”
با توجه به لزوم کنترل کرونا، هزینه بیشتر در زیرساختهای جدید برای کمک به تقویت اقتصاد مبتلا به پاندمی، و تکامل سریع این فناوری، مقامات در تمام سطوح از هوش مصنوعی استقبال میکنند و هوش مصنوعی عملکرد آنها را تغییر میدهد.
گرچه مزایایی وجود دارد – مغز شهر شناسایی مشکلات اداری را آسانتر میکند، رسیدگی به شکایات سریعتر است و فضای فساد کمتر است – ولی با این وجود، این فناوری مورد استقبال همه مقامات قرار نگرفته است، برخی در سطح شهرستان و شهرهای بزرگ در برابر این حرکت مقاومت میکنند.
کارشناسان و عموم مردم همچنین نگرانیهایی درباره حریم خصوصی و امنیت دادهها در میان گسترش هوش مصنوعی و همچنین احتمال “بوروکراسی دیجیتال” – یا هوش مصنوعی که همه چیز را کنترل میکند – مطرح کردهاند.
ایده استفاده از رایانه برای اداره یک شهر جدید نیست – “شهرهای هوشمند” در ایالات متحده در دهه ۱۹۸۰ مورد بحث قرار گرفتند. این مفهوم شامل جمع آوری دادهها با استفاده از شبکه حسگرهای معروف به اینترنت اشیا، با تجزیه و تحلیل رایانهای این دادهها برای تصمیم گیری مانند ساخت جاده جدید است.
پروژه مغز شهر چین این روند را یک قدم جلوتر برد. اولین مورد در Hangzhou، استان ججیانگ در سال ۲۰۱۶ توسط بازوی رایانش ابری غول فناوری علیبابا توسعه داده شد و در ابتدا برای کنترل چراغهای راهنمایی در شهر مورد استفاده قرار گرفت و میانگین سرعت ترافیک ۱۵ درصد افزایش یافت.
این شرکت به توسعه این فناوری ادامه داده و اکنون یک “کلون” شهر دارد که میتواند برای شبیه سازی در مقیاس بزرگ برای آموزش سیستم در مورد نحوه کنترل، به عنوان مثال یک حمله تروریستی و پیش بینی چگونگی توسعه Hangzhou استفاده شود.
اما این فناوری ارزان نیست. برای مثال، مغز شهر در هایکو مرکز استان جزیره هاینان، بیش از ۱ میلیارد یوان (۱۵۶٫۳ میلیون دلار آمریکا) هزینه داشت. این سیستمها معمولاً شامل دو قسمت هستند – یکی برای ذخیره سازی و پردازش دادهها و دیگری برای قرار دادن هوش مصنوعی مجهز به کامپیوترهای با کارایی بالا. هزینه آن به مقیاس و پیچیدگی سیستم بستگی دارد و در اکثر مناطق نیاز به صدها میلیون یوان بودجه دارد.
سو لیمینگ، استاد دانشکده دولتی جو انلای دانشگاه نانکای در تیانجین، به این سوال که “آیا آنها واقعاً مورد نیاز هستند، به ویژه در مکانهای کوچکتر”، پاسخ می دهد.
وی ماه گذشته در مقالهای نوشت: این هزینه میتواند تکان دهنده باشد و اگر این سرمایه گذاریهای با هزینه ثابت برای مناطق کوچک و کم جمعیت انجام شود، اقتصادی نیست.
اما لیانگ جنگ، استاد دانشکده سیاست و مدیریت عمومی دانشگاه Tsinghua، گفت که کارآیی سیستمها، آنها را برای دولتهای محلی مفید میکند و آنها از تصمیمات اداری “علمی” پشتیبانی میکنند.
با این حال، وی هشدار داده است که امنیت دادهها نگران کننده است. جنگ در مقالهای نوشت: “به ویژه لازم است که از استفاده شرکای تجاری دولت از دادههای عمومی برای دستیابی به ارزش تجاری جلوگیری شود.”