به گزارش بلومبرگ، در آمریکا خودروهای برقی (EVها) در تمام طول سال در حال پسرفت بودند. در بحبوحه تقاضای فزاینده برای خودروهای تمام برقی، طرح‌های توسعه شرکت‌های جنرال موتورز و فورد موتور محدودتر و بخشی از کارکنان آنها اخراج شدند. پیش‌بینی تحلیل‌گران از درآمد خالص تسلا در سال مالی ۲۰۲۴ یک سوم ارقام دو سال پیش است. اپل هم پروژه مخفیانه ۱۰ ساله و چند میلیارد دلاری خود برای ساخت یک EV بی‌نظیر که قرار بود انقلابی در این عرصه به وجود آورد را لغو کرد.
ولی در آن سوی اقیانوس آرام اوضاع کاملا برعکس بود. خودروهای تمام برقی و اتصال برقی دوگانه‌سوز که در سال ۲۰۲۰ فقط حدود ۵ درصد از بازار را تشکیل می‌دادند، در ماه اکتبر ۸/۴۹ درصد از کل فروش خودرو را به خود اختصاص دادند. حتی خطر افزایش تعرفه‌ها از سوی شرکای تجاری هم نقشه‌های جهانی بلندپروازانه تولیدکنندگان EV چین را بر هم نزده است. علاوه بر اینها، شرکت‌های سازنده تلفن هوشمند نیز تقریبا یک شبه به بازیگرانی کلیدی در این بخش تبدیل شده‌اند.
خودرو برقی SU7 شیائومی سریع‌تر از پورشه تایکان شتاب می‌گیرد اما قیمت پایه آن برای مشتریان چینی ۲۱۵,۹۰۰ یوآن (۳۰ هزار دلار) است، یعنی تقریبا معادل هزینه‌ای که خریداران در آمریکا برای یک تویوتا کمری می‌پردازند. فروش چشمگیر این خودرو به شیائومی کمک کرد تا از درآمد پیش‌بینی شده برای سه ماهه منتهی به سپتامبر عبور کند و قیمت سهام آن هم از زمان رونمایی SU7 تقریبا دو برابر شده است.
شیائومی تنها تولیدکننده تلفن هوشمند چینی نیست که دست به تولید خودرو می‌زند. تا چند سال پیش کمتر کسی نام گروه چونگ‌چینگ سوکون اتومبیل را شنیده بود. این شرکت فنر و کمک‌فنر می‌ساخت و هواوی قصد مشارکت با آن را داشت. حالا همین شرکت که به گروه سرس (Seres Group Co) تغییر نام داده با همکاری هواوی خودروهای برقی با برند آیتو (AITO) را تولید می‌کند، یکی از پنج خودروساز بزرگ چین از لحاظ ارزش بازار محسوب می‌شود و ارزش آن از مجموع سه شرکت نیسان موتور، سوبارو و مزدا موتور بیشتر است.
یکی از جالب‌توجه‌ترین نکات درباره این همکاری‌ها آن است که رویکرد صنعت EV چین در مورد تولید خودرو تا چه حد با رویکرد به‌شدت کنترل‌شده اپل تفاوت دارد. بلومبرگ بیزنس‌ویک اوایل امسال گزارش داد که اپل در مقطعی به خرید تسلا و مک‌لارن اتوموتیو فکر می‌کرد و در مقطعی هم ایده شراکت با گروه مرسدس بنز را در سر داشت، اما به یک دلیل از هر دو این ایده‌ها منصرف شد: اعتقاد به این که اگر خودش خودرو بسازد بیشتر سود خواهد کرد.
ولی در چین خودروسازی درگیر چنین قید و بندهایی نیست. هواوی علاوه بر سرس، با سه خودروساز بزرگ بومی دیگر هم شراکت دارد و خود را یک تامین‌کننده سخت‌افزار و نرم‌افزارهای هوشمند و تخصص خرده‌فروشی معرفی می‌کند که خودروسازان سنتی می‌توانند از این توانمندی‌ها بهره ببرند. گروه جی‌ای‌سی (JAC) – که برای شرکت نیو (تولیدکننده EV و عضو بورس در آمریکا) خودرو می‌سازد – هم برای تولید یک برند لوکس که به زودی عرضه خواهد شد، با هواوی همکاری دارد. شیائومی نیز مراحل اولیه طراحی و تولید SU7 را با کمک شرکت بایک موتور انجام داد.
تیم کوک، مدیر عامل اجرایی فعلی اپل، این شرکت را از وابستگی به کارخانه‌هایی در کلرادو و کالیفرنیا که اولین رایانه‌های رومیزی آی‌مک را ساختند رهانید و به سمت شبکه گسترده‌ای از تامین‌کنندگان در قاره‌های مختلف سوق داد.
ایده کلیدی وی این بود که مونتاژ محصولات کاری پر زحمت و کم‌سود است، اما طراحی آنها می‌تواند فوق‌العاده سودآور باشد؛ پس بهتر است تولید را به شرکت‌های دیگر بسپاریم و خودمان کاری را انجام دهیم که در آن سرآمد هستیم. سیاست مذکور به موفقیتی عالم‌گیر تبدیل شد؛ ولی به نظر می‌رسد که صنعت خودروسازی چین این درس را بهتر از خود اپل آموخته است و به اجرا درمی‌آورد.
شکست پروژه ساخت خودرو اپل می‌تواند جلوه یا نمونه‌ای از شکست راهبرد صنعتی آمریکا در یک و نیم دهه اخیر باشد.
بنای عظیم حمایت‌گرایی که از دوره اول ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ برپا شد را در نظر بگیرید: ۷۹ میلیارد دلار تعرفه که هزینه مالیاتی هر خانواده آمریکایی را ۶۲۵ دلار افزایش داد، کاهش دارایی‌های اپل در خارج از کشور، دست و پا زدن‌های دولت آمریکا برای خنثی کردن تلاش‌های چین جهت تبدیل شدن به یک قطب فناوری‌های پیشرفته و همچنین بازگرداندن فرصت‌های شغلی مربوط به تولیدات صنعتی به خانه. تعرفه‌های بیشتر و بیشتری که ترامپ وعده داده است را هم در نظر بگیرید: نیم تریلیون دلار مالیات بیشتر که ممکن است حدود ۷۰۰ هزار شغل را در آمریکا از بین ببرد – بسیار بیشتر از ۵۰۷ هزار شغلی که از ژانویه ۲۰۱۷ تا کنون در بخش تولیدات صنعتی ایجاد شده است.
نتیجه همه این کارها چه بود؟ چین هم‌اکنون در صنعت خودروهای برقی به جایی رسیده که حسادت (و به همان اندازه نگرانی و وحشت) جهان را برانگیخته است. اما در سمت مقابل، تلاش اپل برای ساخت خودرو خودش به سرانجامی نرسید. واقعا ارزشش را داشت؟
منبع: bloomberg
