به گزارش بلومبرگ، تسلط چین بر بازار – حدود ۷۰ درصد تولید و بیش از ۹۰ درصد پالایش – به این معنی است که این هدف آمریکا احتمالاً دور از دسترس خواهد ماند.
کارخانه تگزاس که قرار است توسط شرکت لیناس (Lynas Rare Earths) مستقر در استرالیا ساخته شود، نشان دهنده بخشی از میلیاردها دلار یارانه و وام است که برای تولید و پالایش مواد معدنی در ایالات متحده و متحدان اصلی آن هزینه شده است. شرکت لیناس برنده ۳۰۰ میلیون دلاری قرارداد ساخت این مرکز ۱۴۹ هکتاری بود و اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، تا دو سال دیگر کارخانه‌ای را برای پردازش خاک‌های کمیاب در آنجا راه اندازی خواهد کرد.
اما افت قیمت‌ها از سال ۲۰۲۲ باعث تضعیف پرونده تجاری این پروژه‌ها شده است. این امر پرسش‌هایی را ایجاد می‌کند، اینکه آیا این اقدام و تلاش‌های مشابه می‌تواند به یک زنجیره تامین برای شرکت‌های چینی رقیب تبدیل شود یا خیر.
شرایط فعلی بازار بسیاری از پروژه‌های مورد انتظار را از چند سال پیش نابود کرده است. علیرغم تلاش‌ها و سرمایه‌گذاری‌های بسیاری از دولت‌ها، کنترل چین بر اکثریت قریب به اتفاق زنجیره تامین همچنان باقی است.
فلزاتی که ایالات متحده و متحدان روی آنها تمرکز کرده‌اند، در واقع «نادر» نیستند، اما به ندرت در غلظت‌های بالا وجود دارند تا استخراج اغلب خطرناک آن را برای محیط زیست توجیه کنند. آنها شامل ۱۷ عنصر مرتبط با مواد شیمیایی هستند که خواص مفیدی برای کارآمدتر کردن وسایل الکترونیکی در محصولات از تلفن‌ها تا جت‌های جنگنده دارند.
ایالات متحده وعده داده یک زنجیره تامین پایدار کامل که قادر به پشتیبانی از تمام نیازهای دفاعی آن تا سال ۲۰۲۷ خواهد بود، ایجاد می‌کند. زمانی که پروژه لیناس در تگزاس به بهره برداری برسد، این شرکت تقریباً ۲۵ درصد از عرضه اکسیدهای عناصر خاکی کمیاب در جهان را تولید خواهد کرد.
در سال‌های اخیر، افت قیمت جهانی ناشی از افزایش عرضه از چین و مناطق دیگر و همچنین تضعیف اقتصاد چین بوده است.
اکثر معادن خاک‌های کمیاب در تلاش برای پیشرفت با وجود قیمت‌های پایین و کمبود بودجه هستند. این عوامل فشار غرب برای کاهش وابستگی به زنجیره تامین چین را کاهش می‌دهند.
گروهArafura Rare Earths Ltd. یکی از شرکت‌هایی است که تلاش می‌کند تا طبق برنامه‌ریزی خود را ارتقا دهد. این شرکت در سال جاری ۸۴۰ میلیون دلار استرالیا (۵۶۰ میلیون دلار) وام دولتی دریافت و در ماه جولای سرمایه بیشتری جذب کرد.
شرکت در سال ۲۰۲۲ با دو شرکت خودروسازی کره‌ای قراردادهایی را برای تولید در شمال آلیس اسپرینگز استرالیا امضا کرد، اما هنوز شروع به ساخت نکرده است.
شرکتIluka Resources Ltd. یکی دیگر از شرکت‌هایی است که با سرمایه‌گذاری در تولید خاک‌های کمیاب در استرالیا با موانع متعددی مواجه است. این شرکت در سال ۲۰۲۲ وام ۱٫۲۵ میلیارد دلاری استرالیا را برای توسعه اولین پالایشگاه خاکی کمیاب استرالیا دریافت کرد که قصد داشت در سال ۲۰۲۶ افتتاح شود. اما امسال اعلام کرد که این پروژه می‌تواند ۱٫۸ میلیارد دلار استرالیا هزینه داشته باشد که بسیار بالاتر از برآوردهای اولیه است.
به گفته مدیران شرکت، نفوذ چین بر بازار جهانی خاک‌های کمیاب فراگیر است. این تولید انحصاری همراه با تداخل در قیمت گذاری است که منجر به شکست بازار می‌شود.
درس‌هایی از ژاپن
این تجربه مشابهی بود که بیش از یک دهه پیش ژاپن را در مسیر کاهش وابستگی خود به چین برای خاک‌های کمیاب آغاز کرد. نتایج نشان می‌دهد که این پروژه‌ها طولانی‌تر و گران‌تر از انتظار اولیه هستند.
توکیو در سال ۲۰۱۱ با ۲۵۰ میلیون دلار سرمایه گذاری در لیناس سرمایه گذاری کرد. طبق اظهارات شرکت، دو سال قبل از شروع تولید آزمایشی و حتی بیشتر طول کشید تا به سطوح پیش‌بینی شده خود دست یابد. این شرکت تا سال ۲۰۱۸ سودی نداشت. مدیر عامل شرکت ژاپنی در مصاحبه‌ای گفت، این حمایت از سوی شرکت‌های ژاپنی و دولت بود که به حفظ لیناس کمک کرد.
ژاپن در نهایت وابستگی خود به ذخایر خاک کمیاب چین را از ۸۰ تا ۹۰ درصد به حدود ۶۰ درصد کاهش داد. سرمایه صبور در بخش معدن و همچنین در منطقه‌ای که برای اولین بار فعالیتی در آن انجام می‌شود، اهمیت بسیار دارد.
منبع: bloomberg
