چین به محدودیت‌های تبعیض‌آمیز و “استانداردهای دوگانه” با هدف جلوگیری از گسترش تسلیحات هسته‌ای در بحبوحه رقابت فزاینده فناوری با ایالات متحده و افزایش نگرانی واشنگتن در مورد زرادخانه در حال گسترش پکن، پاسخ داده است.
پکن نخستین دستورالعمل خود در زمینه کنترل صادرات تسلیحات را منتشر کرد و متعهد شد که تعامل بیشتری برای شکل دادن به کنترل صادرات جهانی”عادلانه، معقول و بدون تبعیض” تسلیحات داشته باشد.
این بیانیه تاکید کرد که قاطعانه با سوء استفاده از «عملکرد استاندارد بین‌المللی» مخالفت خواهد کرد و در عین حال استدلال می‌کند که هیچ کشور یا منطقه‌ای نباید محدودیت‌های تبعیض‌آمیز را «بی دلیل» اعمال کند یا «استانداردهای مضاعف» را برای جلوگیری از گسترش سلاح‌های هسته‌ای اعمال کند.
وزارت بازرگانی چین اعلام کرد: “کنترل‌های بین‌المللی صادرات در حال حاضر با چالش‌هایی مواجه است.”
این وزارتخانه افزود: «به ویژه، کشورها امنیت ملی را تعمیم داده‌اند، بهانه‌های ساختگی ایجاد کرده‌اند و از قدرت دولتی برای مداخله در تجارت عادی و معاملات بازار استفاده کرده‌اند و مکرراً از کنترل‌های صادراتی به عنوان ابزاری برای سرکوب و قلدری سایر کشورها سوء استفاده می‌کنند.»
دستورالعمل “کنترل صادرات چین” با هدف ترسیم تصویری کامل از سیاست‌های چین و موقعیت آن در زمانی که شرکت‌های فناوری و موسسات تحقیقاتی چین همچنان با فشار تحریم‌های آمریکا مواجه هستند، منتشر شده است.
چین اکنون دارای یک زنجیره صنعتی بسیار جامع برای فناوری‌هایی است که هم توسط غیرنظامیان و هم توسط ارتش استفاده می‌شود.
از ماه نوامبر، دولت بایدن ده‌ها شرکت چینی از جمله شرکت‌های محاسبات کوانتومی و نیمه‌رسانا، برترین سازنده هواپیماهای بدون سرنشین تجاری جهان، فناوری DJI و آکادمی علوم پزشکی نظامی چین را در لیست سیاه تجارت و سرمایه‌گذاری قرار داده است. کاخ سفید به روابط نظامی یا دخالت ادعایی در نظارت بر اقلیت‌های مسلمان در شین جیانگ اشاره کرد که این اقدامات با واکنش پکن مواجه شد.
در ماه جاری، ایالات متحده درخواست‌ها از چین را برای موافقت با مذاکرات کنترل تسلیحات مضاعف کرد. یک مقام ارشد آمریکایی گفت که دو کشور هنوز هیچ برنامه مشخصی انجام نداده‌اند، اما این موضوع در جریان تماس نوامبر بین شی جین پینگ و همتای آمریکایی او جو بایدن مورد بحث قرار گرفت.
اما مقامات چینی استدلال کرده‌اند که زرادخانه هسته‌ای چین هنوز نسبت به زرادخانه هسته‌ای آمریکا ضعیف‌تر است و بر این سیاست تاکید کرده‌اند که چین استفاده کننده اولیه از این تسلیحات نخواهد بود.
وانگ کون، نماینده چین در سازمان ملل متحد، همچنین کشورهای غربی ناشناس را به دلیل “عمل گرایی” و “استانداردهای دوگانه” و “منافع خودخواهانه” در مورد مذاکرات هسته‌ای ایران و موضوعات هسته‌ای مرتبط مورد انتقاد قرار داد.
چین اعلام کرده است که برای ایجاد یک رژیم جهانی بازتر و عادلانه‌تر، همواره مبادلات بین‌المللی و همکاری در زمینه کنترل صادرات را در اولویت قرار می‌دهد.
در این سند آمده است: “جهان با افزایش عوامل بی‌ثبات‌کننده و عدم اطمینان، اختلال در امنیت و نظم بین‌المللی، و چالش‌ها و تهدیدات صلح جهانی، دستخوش تغییرات عمیقی در مقیاسی است که طی یک قرن اخیر بی‌سابقه بوده است.”
جایگاه و نقش اقدامات کنترل صادرات منصفانه، معقول و بدون تبعیض به عنوان ابزاری مؤثر برای مقابله با خطرات و چالش‌های امنیتی بین‌المللی و منطقه‌ای و حفظ صلح و توسعه جهانی در حال افزایش است.
اما چین همچنان استدلال می‌کند که هماهنگی بین‌المللی در زمینه کنترل صادرات باید به بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه نمایندگی بیشتری بدهد، زیرا اصلاحات حاکمیت جهانی به «نقطه عطف تاریخی» رسیده است.
وزارت بازرگانی چین در پایان افزود: بهبود کنترل صادرات، این کشور را از تعهداتش برای باز شدن بیشتر به جهان بازنمی‌گرداند.
چین با اجرایی شدن قانون کنترل جدید در دسامبر سال گذشته، قوانین صادرات خود را تشدید کرد. این قانون به عنوان شباهت با مقررات اداره صادرات ایالات متحده در نظر گرفته شده است.
چین قبلاً فهرست صادرات محدود خود را در آگوست ۲۰۲۰ بازنگری کرده بود و ۲۴ فناوری از جمله هواپیماهای بدون سرنشین و لیزر را به آن اضافه کرد.
