به گزارش چاینا دیلی و به گفته آژانس فضایی چین، این میکروب تازه کشفشده که نیالیا تیانگونجنسیس نامگذاری شده، در ماه مه ۲۰۲۳ و در جریان مأموریت فضایی توسط فضانوردان جمعآوری شده است. نمونهها با استفاده از دستمالهای استریل از سطوح داخلی ایستگاه گرفته و پس از ذخیرهسازی در دمای پایین، برای تجزیه و تحلیلهای ژنومی و متابولیکی به زمین بازگردانده شدند.
بررسیهای دقیق شامل تصویربرداری با وضوح بالا، تعیین توالی کامل ژنوم و تحلیل فیلوژنتیکی، نشان داد که این سویه به جنس نیالیا از خانواده سیتوباسیلوس تعلق دارد، اما از نظر ژنتیکی با نمونههای زمینی کاملاً متمایز است.
این باکتری ویژگیهای قابلتوجهی برای زندهماندن در محیطهای سخت فضا از خود نشان داده است، بهویژه در ترمیم آسیبهای ناشی از تابشهای کیهانی که در مقایسه با باکتریهای مشابه زمینی عملکرد بهتری دارد.
این نخستین بار است که دانشمندان چینی موفق به کشف یک گونه جدید میکروبی در محیط ایستگاه فضایی تیانگونگ شدهاند. یافتههای مربوطه در مجله بینالمللی معتبری منتشر شده که توسط همتایان علمی مورد داوری قرار گرفته است.
در مقاله منتشر شده آمده است: «درک رفتار و ویژگیهای میکروارگانیسمها در مأموریتهای طولانیمدت فضایی، برای حفظ سلامت فضانوردان و کارایی سیستمهای فضاپیما حیاتی است.»
این کشف بخشی از برنامه گستردهتری با عنوان «پروژه میکروبیوم منطقه سکونت ایستگاه فضایی چین» است. هدف این پروژه، پایش و کنترل زیستی محیطهای فضایی در راستای تضمین ایمنی خدمه و افزایش دوام سامانههای فضایی است.
به گفته آژانس فضایی چین، یافتههای مربوط به این باکتری میتواند در بهبود استراتژیهای کنترل میکروبی در مأموریتهای آینده نقش ایفا کرده و در صنایع مختلف از جمله کشاورزی، پزشکی و فناوری زیستی نیز کاربردهای بالقوهای داشته باشد.
ایستگاه فضایی تیانگونگ از زمان تکمیل خود در حدود دو سال و نیم گذشته، بستر تحقق صدها پروژه علمی پیشرفته بوده است. از جمله این دستاوردها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- توسعه نخستین منابع ژرمپلاسم برنج و برنج راتون در فضا؛
- تمایز سلولهای بنیادی جنینی انسان؛
- راهاندازی نخستین پلتفرم آزمایشگاهی کنترل میکروبی با توان عملیاتی بالا در مدار؛
- اجرای طولانیترین اکوسیستم آبی فضایی.
براساس گزارش رسمی منتشرشده در دسامبر گذشته، تا پایان سال ۲۰۲۴، در مجموع ۱۸۱ پروژه علمی و فناوری در تیانگونگ انجام شده که طی آن بیش از ۲ تن تجهیزات به ایستگاه ارسال و حدود ۳۰۰ تریلیون بایت داده علمی به زمین منتقل شده است.
منبع: chinadaily