به گزارش چاینا دیلی، این ایمپلنت که کوچک، خود-شارژشونده و بدون نیاز به منبع تغذیه خارجی طراحی شده، تاکنون با موفقیت روی موشهای نابینا و نخستیسانان غیرانسانی آزمایش شده و اثربخشی بالای آن به تأیید رسیده است. این پروتز با استفاده از نور، جریان الکتریکی کوچکی تولید میکند که سلولهای عصبی باقیمانده در شبکیه را فعال کرده و به نوعی عملکرد گیرندههای نوری از دسترفته را بازسازی میکند.
پژوهشگر ارشد این پروژه و عضو کالج مدارهای مجتمع و میکرو-نانو الکترونیک دانشگاه فودان، تأکید کرد که این فناوری بهویژه برای موارد نابینایی اکتسابی مناسب است و میتوان آن را از طریق جراحی کمتهاجمی در چشم کار گذاشت.
مقالهای در همین زمینه، در وبسایت مجله معتبر علوم منتشر شد و در آن آمده است که این سیستم بدون نیاز به تجهیزات حجیم خارجی، امکان کاشت زیر شبکیه با حداقل تهاجم را فراهم میکند. این نوآوری حاصل همکاری میان دانشگاه فودان، مؤسسات علوم مغز وابسته به این دانشگاه، و مؤسسه فیزیک فنی شانگهای وابسته به آکادمی علوم چین است.
این ایمپلنت از یک شبکه نانوسیمی تلوریم تشکیل شده و بهواسطه فناوری لیزری به قطعاتی کوچکتر از یک بیستم ناخن انگشت برش داده میشود؛ بهطوری که میتوان تعداد ایمپلنتها را با توجه به نیازهای فردی تنظیم کرد.
دانشمندان از مؤسسات علوم مغز دانشگاه فودان بیان داشتند که موشهای نابینایی که پیشتر تنها به حس لامسه و بویایی متکی بودند، پس از دریافت این ایمپلنت توانایی تشخیص نور را بهدست آوردهاند. در آزمایشهایی، این موشها توانستند بین الگوهای بصری مختلف مانند مثلث و دایره تمایز قائل شوند.
بر اساس مشاهدات، ۶ ماه پس از کاشت ایمپلنت هیچ واکنش منفی در مدلهای حیوانی گزارش نشده و همین موضوع امیدواریها برای ورود به مراحل بالینی را افزایش داده است.
این فناوری علاوه بر بازگرداندن بینایی، قابلیت گسترش درک بصری کاربر به طیفهای مادون قرمز را نیز دارد؛ بهگونهای که پوشش طیفی آن از ۴۷۰ تا ۱۵۵۰ نانومتر است، که فراتر از محدوده طبیعی بینایی انسان (۳۸۰ تا ۷۸۰ نانومتر) محسوب میشود. به گفته محققان، این امر میتواند مرزهای بینایی طبیعی را جابجا کرده و به کاربران نوعی «بینایی فوقالعاده» ببخشد.
دانشمندان امیدوارند که مسیر آینده این پروژه، تمرکز بر ارتقای سرعت و دقت پردازش بینایی در سیستمهای زنده خواهد بود. این پیشرفت، گامی بلند در جهت تلفیق زیستشناسی و فناوری برای بازآفرینی حواس از دسترفته و حتی فراتر رفتن از محدودیتهای طبیعی انسان محسوب میشود.
این نوع اکتشافات نوآورانه در حوزه زیستفناوری و علوم اعصاب، دارای فواید و کاربردهای چندلایه و بسیار ارزشمندی در زمینههای پزشکی، توانبخشی، فناوریهای بینایی و حتی گسترش مرزهای ادراک انسانی هستند.
این نوآوری نهتنها امیدی واقعی برای بازگرداندن بینایی به میلیونها فرد نابینا ایجاد کرده، بلکه افقهای تازهای در مسیرهای علمی و عملی گشوده است. از جمله مهمترین مزایای آن میتوان به بازگرداندن عملکرد بینایی در موارد نابینایی اکتسابی از طریق شبیهسازی گیرندههای نوری آسیبدیده، حذف نیاز به منابع انرژی خارجی بهدلیل خود-شارژشوندگی ایمپلنت و امکان کاشت کمتهاجمی، و نیز پتانسیل بالای ورود به فاز بالینی با حداقل عوارض جانبی اشاره کرد.
این فناوری همچنین توانایی گسترش محدوده بینایی انسان به طیفهای مادون قرمز را دارد و میتواند به نوعی بینایی ارتقاءیافته منجر شود. استفاده از نانوسیمهای تلوریم و فناوری لیزر در ساخت ایمپلنت، الگویی نوین برای ترکیب فناوری نانو، نورشناسی و علوم اعصاب ارائه داده که میتواند در ترمیم سایر حواس نیز مؤثر باشد. افزون بر این، بازیابی بینایی میتواند استقلال، سلامت روانی و کیفیت زندگی نابینایان را بهطور چشمگیری افزایش دهد. گسترش ادراک بصری فراتر از حدود طبیعی نیز کاربردهای بالقوهای در حوزههای صنعتی، نظامی و محیطهای خاص دارد.
در مجموع، این دستاورد علمی، تنها یک فناوری پزشکی نیست، بلکه گامی بلند در مسیر توانمندسازی انسان و عبور از محدودیتهای طبیعی او بهشمار میرود.
منبع: chinadaily