“ژو دی” در کارخانه کوچک برنج خانوادهاش در هونان، در طول سه سال گذشته بیش از ۲۰۰۰۰۰ یوان (۳۱۳۵۰ دلار آمریکا) سرمایهگذاری کرده است تا آن را به ماشینهای دستهبندی و بستهبندی مجهز کند. “ژو” که سالانه ۱۰۰ جریب برنج برداشت میکند و حدود ۱۰۰ تن غله تولید میکند، در این باره میگوید: تمام کارخانههای فرآوری برنج که من میشناسم، حداقل تا حدی خودکار شدهاند.
سرعت جایگزینی انسان با رباتها در صنایع چین در چند سال گذشته به سرعت در حال افزایش بوده است، مشاهدات میدانی نشان میدهد اکثر شرکتهای خدمات یکپارچه رباتیک صنعتی و تولید هوشمند حداقل فروش سالانه خود را در سال ۲۰۲۱ دو برابر کردهاند.
ژو یینگ، که شرکت “Hunan Hailian Grain and Oil Technology” را اداره میکند، «دستگاههای پولیش انعطاف پذیر» را برای فرآوری برنج تولید میکند. این دستگاهها قبلاً به طور کامل از خارج از کشور وارد میشد.
ژو یینگ میگوید: «بسیاری از دستگاههای دستهبندی رنگ برنج قبلاً باید از خارج از کشور وارد میشد، اما اکنون ۱۰۰ درصد ساخت داخل هستند و به دلیل اشتیاق رو به رشد برای جایگزینی قطعات وارداتی با قطعات داخلی، قیمت آنها ارزانتر شده است. قیمت هر دستگاه مرتبسازی رنگ برنج از بیش از ۵۰۰۰۰ یوان (۷۸۴۰ دلار آمریکا) در سال ۲۰۱۸ به حدود ۳۰۰۰۰ یوان در حال حاضر کاهش یافته است. این بدان معناست که شرکتهای کوچک و متوسط بیشتری میتوانند خطوط تولید خود را ارتقا دهند.»
رونق صادرات صنعتی ناشی از بیماری کرونا، نگرانی در مورد جامعه به سرعت در حال پیر شدن چین و تمایل به صرفه جویی در هزینه، همگی باعث شده است که کارگران بیشتری با ماشین آلات جایگزین شوند. همچنین تنشهای تجاری با کشورهای غربی همچنین به مقامات چینی انگیزه بیشتری داده است تا برای استفاده از قطعات داخلی بیشتر در فرآیند ارتقاء خطوط تولید خودکار در سراسر کشور تلاش کنند.
در سال ۲۰۱۵، چین هدف خود را ساخت ۲۶۰۰۰۰ ربات صنعتی در سال تا سال ۲۰۲۵ تعیین کرد، اما این هدف چهار سال زودتر محقق شد، زیرا در سه ماهه اول سال گذشته ۲۶۸۶۹۴ دستگاه تولید شده است. طبق گزارش فدراسیون بینالمللی رباتیک، چین در سال ۲۰۲۰ در رتبه نهم تراکم رباتها قرار گرفت – که با تعداد واحدهای ربات به ازای هر ۱۰۰۰۰ کارمند اندازهگیری میشود – نسبت به رتبه ۲۵ که ۵ سال قبل ثبت شده بود.
پکن اخیراً از مجموعهای از اهداف بلندپروازانه برای سالهای ۲۰۲۱-۲۵ برای تقویت اتوماسیون در تولید پرده برداری کرده است. هدف دستیابی به حداقل رشد سالانه ۲۰ درصدی در فروش رباتیک و در عین حال ایجاد گروهی از قهرمانان صنعتی برای دو برابر کردن «تراکم ربات» در پرجمعیتترین کشور جهان است.
این برنامه پنج ساله جدید به یک فضای جهانی «به طور فزاینده پیچیده» و رقابت «شدید» اشاره میکند. این طرح به عدم تعادل عرضه و تقاضا و ثبات زنجیره تامین به عنوان چالشهایی که باید بر آن غلبه کرد اشاره میکند. این گزارش همچنین اعلام کرده است که صنعت رباتیک چین با مشکلاتی مواجه است که این مشکلات شامل کمبود انباشت فناوری، ضعف پایههای صنعتی و ناکافی بودن منابع پیشرفته است.
تا سال ۲۰۲۵، چین میخواهد حداقل ۵۰۰ کارخانه مدلسازی هوشمند بسازد تا توسعه تولید هوشمند را رهبری کند و حداقل ۱۵۰ ارائهدهنده راهحلهای تولید هوشمند را پرورش دهد.
بر اساس گزارش اداره ملی آمار، کل تولید سالانه رباتهای صنعتی چین در ۱۱ ماهه اول سال ۲۰۲۱، بیش از ۴۹ درصد افزایش یافته است. تنها در ۱۱ ماه اول سال ۲۰۲۱ میلادی بیش از ۳۱۶ پروژه رباتیک بالغ بر ۳۳٫۰۵ میلیارد یوان تامین مالی شده است. این پروژهها چندین صنعت از جمله پزشکی، صنعتی، انبارداری و خدمات را در بر گرفته است.
طبق یک مطالعه با بودجه دولتی که توسط مجله ماهانه Finance and Trade Economics در ماه اوت منتشر شد، تا سال ۲۰۵۰، تراکم رباتیک صنعتی چین به ۳۷ واحد برای هر ۱۰۰۰ نفر خواهد رسید. در این گزارش آمده است که “افزایش سهم رباتها” میتواند بیش از نیمی از کمبود نیروی کار چین را تا سال ۲۰۵۰ جبران کند. همچنین یک ربات میتواند حدود ۶۰۰۰۰ تا ۸۳۰۰۰ ساعت کار انسانی در سال را جایگزین کند و این میتواند تا سال ۲۰۵۰ معادل ۱۰۰ میلیون تا ۱۴۰ میلیون ساعت کار در سال باشد.
بر اساس این گزارش، جمعیت نیروی کار چین در سال ۲۰۵۰ حدود ۸۱۴٫۸۶ میلیون نفر خواهد بود که ۵۹٫۷ درصد از کل جمعیت چین را تشکیل میدهد، در حالی که این رقم در سال ۲۰۱۸ میلادی ۹۹۳٫۵۷ میلیون و معادل ۷۱٫۲ درصد کل جمعیت این کشور بوده است.
محبوبیت بازار رباتیک نیز در دو سال گذشته فراتر از حد انتظار بوده است. بر اساس اعلام وب سایت رسمی شهر دونگوان، در استان گوانگدونگ، بیش از ۳۰۰۰ شرکت بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ در خطوط تولید خودکار سرمایه گذاری کردند. در سال ۲۰۲۰، یک شرکت پردازش مواد غذایی محلی ۳۰ میلیون یوان برای خودکارسازی یکی از کارگاههای خود که کارامل تولید میکند، سرمایه گذاری کرد و با انجام این کار توانست تعداد کارگران آنجا را نزدیک به ۷۰ درصد کاهش دهد. این شرکت زمانی ۹۰۰۰ کارمند را در فصل اوج تولید استخدام کرد، اما این تعداد به دلیل ارتقاء اتوماسیون به کمتر از ۵۰۰۰ کاهش یافت.
در همین حال، جمعیت شناسان نگرانیهای خود را در این باره ابراز کرده و ارزیابیهای منتقدانهای نسبت به این ایده که “تلاشهای اتوماسیون مشکل پیری جمعیت چین را حل میکند”، ارائه کردهاند.
هوانگ ون ژنگ، جمعیت شناسی که به طور گسترده در مورد نرخ زاد و ولد در چین نوشته است، میگوید: اتوماسیون به ارتقای تولید و زنجیره تأمین کمک میکند، اما کمک چندانی به مصرف داخلی و مشکل پیری نمیکند. در بلندمدت، کاهش جمعیت به احتمال زیاد منجر به کاهش نسبی تولید ناخالص داخلی سرانه میشود. در یک جامعه پیر، همه صنایع به صنایع رو به افول تبدیل خواهند شد و چین به تدریج مزیت خود را در کل زنجیره صنعتی از دست خواهد داد.