در ماه ژوئیه نخستین نمایشگاه بینالمللی هوانوردی پیشرفته در ارتفاع پایین (International Advanced Air Mobility Expo) در چین برگزار شد. در این نمایشگاه فناوریهایی همچون نخستین هواپیمای عمودپرواز الکتریکی هفتنفره با وزن سه تن، پهپادهای مجهز به سوخت هیدروژنی و پهپادهای باری بال ثابت به نمایش درآمد.
از برتری اولیه آمریکا تا جهش صنعتی چین
در آغاز قرن بیستویکم، ایالات متحده پیشگام فناوری پهپاد بود و شرکتهای دفاعی این کشور در کنترل پرواز، یکپارچهسازی حسگرها و خودکارسازی پیشرفتهای چشمگیری داشتند. این نوآوریها به آمریکا برتری تاکتیکی در جنگهای ضدتروریستی بخشید و حتی راه را برای کاربردهای کشاورزی و امدادرسانی باز کرد. اما شرکت چینی دیجیآی (DJI) با بهرهگیری از پشتیبانی دولتی، تولید انبوه و کاهش هزینهها توانست از میانه دهه ۲۰۱۰ بازار جهانی را در اختیار گیرد. امروز این شرکت بیش از ۷۰ درصد بازار پهپادهای تجاری را در دست دارد، در حالیکه شرکتهای آمریکایی سهم اندکی برده و بیشتر در حوزه نظامی فعالاند.
اگر نسل اول پهپادها برای عکاسی و سرگرمی ساخته شده بودند، نسل تازه پهپادهای باری قادر است صدها تا هزاران کیلوگرم بار را در مسافتهای طولانی حمل کند. این پهپادها در ارتفاع پایین و اغلب بهصورت خودران پرواز میکنند و تحولی بنیادین در لجستیک جهانی ایجاد مینمایند.
سرمایهگذاری دولتی، موتور محرک اقتصاد ارتفاع پایین چین
دولت چین با یارانهها، معافیتهای مالیاتی و برنامههای توسعه پنجساله از صنعت پهپاد باری حمایت میکند. همین حمایتها سبب شد شرکتهای چینی در طراحی و تولید پهپادهای باری پیشرفت سریعی داشته باشند. نمونه بارز آن ایر وایت وِیل (Air White Whale) با مدل دبلیو ۵۰۰۰ (W5000) است که بهعنوان بزرگترین پهپاد باری جهان معرفی شده و قرار است تا سال ۲۰۲۶ وارد خدمت شود. این پهپاد توان حمل ۵.۵ تن بار در مسافت ۲۶۰۰ کیلومتری را دارد.
W5000
چین تنها به ساخت پهپاد بسنده نکرده، بلکه در حال ایجاد شبکهای کامل برای لجستیک هوایی است. شرکت اساف اکسپرس (SF Express) با بهرهگیری از پهپادها به جزایر دورافتاده بار میرساند و زدتیاو اکسپرس (ZTO Express) شبکهای متشکل از ۱۰۰ مرکز لجستیک در ۴۰ شهر را با ناوگانی از پهپادهای خودران مدیریت میکند. زیرساختهایی همچون ایستگاههای تعویض باتری، تاکسیهای پرنده و سامانههای مدیریت ترافیک دیجیتال نیز در حال تکمیل است.
طبق برآورد موسسه تحقیقاتی بینالمللی آلاید مارکت ریسرچ (Allied Market Research)، بازار جهانی لجستیک پهپادی تا اوایل دهه ۲۰۳۰ میتواند به بیش از ۵۳ میلیارد دلار برسد. چین با پیشتازی در این عرصه سهم بزرگی از این بازار را به دست خواهد آورد و با مشارکت فعال در سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی (ICAO) و کمیتههای تدوین مقررات پهپاد، در حال شکلدهی استانداردهایی است که به نفع فناوریهای بومیاش تمام میشود.
منبع: foreignpolicy