به گزارش thediplomat، در پلنوم سوم نشانه‌های امیدوار کننده‌ای در زمینه کربن‌زدایی چین وجود داشت.
پلنوم سوم هر پنج سال یک بار برگزار می‌شود (که البته امسال برگزاری آن بیش از ۶ ماه به تاخیر افتاد) و معمولا محل اعلام سیاست‌های میان‌مدت و بلندمدت کمیته مرکزی است. در این دوره مطالب مهمی درباره آینده نظام «کنترل دوگانه مصرف انرژی» چین یا به‌اختصار «کنترل دوگانه» مطرح شد.
اصطلاح کنترل دوگانه به سیاست پکن برای کنترل میزان کلی مصرف انرژی و نیز شدت مصرف انرژی اشاره دارد. شدت مصرف انرژی، مقدار انرژی مصرف شده به ازای هر واحد تولید ناخالص داخلی است و هدف سیاست کنترل دوگانه، ارتقای بهره‌وری مصرف انرژی در اقتصاد چین بوده است.
اما در به‌روزرسانی این سیاست که در ۲۱ ژوئیه منتشر شد، تمرکز از مصرف انرژی به سمت انتشار کربن تغییر یافته و قرار است به‌تدریج کنترل مقدار کل انتشار کربن و شدت انتشار آن در سطح مناطق، صنایع و شرکت‌ها، جایگزین دو معیار فعلی یعنی میزان کل مصرف انرژی و شدت مصرف انرژی شود.
سیاست کنترل دوگانه اولین بار در برنامه پنج ساله سیزدهم (سال ۲۰۱۶) مطرح شد و در به‌روز رسانی‌های بعدی اصلاحاتی در آن اعمال گردید.
در نوامبر ۲۰۲۲ سندی منتشر شد که بر اساس آن افزایش مصرف انرژی حاصل از منابع تجدیدپذیر مشمول سیاست کنترل دوگانه نبود. در ژوئیه ۲۰۲۳ هم اعلام شد که به‌تدریج «انتشار گازهای گلخانه‌ای» جای «مصرف انرژی» را در مکانیسم کنترل دوگانه خواهد گرفت؛ و حالا این مساله محقق شده است.
این تغییرات هنوز اجرایی نشده و در سند مذکور هم تاریخ مشخصی برای اجرای آن دیده نمی‌شود؛ ولی پیامدهای مهمی برای کربن‌زدایی چین و همچنین برای شرکت‌های فعال در این کشور خواهد داشت.
بر اساس تغییرات پیش رو، صنایع انرژی‌بر به شرط کنترل انتشار گازهای گلخانه‌ای خود می‌توانند سریع‌تر رشد کنند، و گذار انرژی چین هم تسریع خواهد شد.
به گفته کارشناسان اگرچه میزان کلی مصرف انرژی چین بالاست، اما سرانه مصرف هنوز به‌نسبت پایین است. در نتیجه محدودیت‌های بیش از حد سختگیرانه در مورد میزان مصرف انرژی (به‌ویژه انرژی‌های تجدیدپذیر) مانع از توسعه اقتصادی کشور خواهد شد.
به‌علاوه تغییرات جدید باعث می‌شود که سیاست کنترل دوگانه با سایر اهداف پکن مانند رسیدن به نقطه اوج انتشار کربن و وضعیت کربن‌خنثی (که کل میزان انتشار کربن در آنها اهمیت دارد) و همچنین طرح تجارت گازهای گلخانه‌ای چین یا ETS (که انتشار گازهای گلخانه‌ای را به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی اندازه‌گیری می‌کند) بهتر هماهنگ شود.
نسخه آتی سیاست کنترل دوگانه و ETS با چالش مشترکی نیز روبرو هستند: جمع‌آوری داده‌های دقیق و به‌موقع در مورد انتشار گازهای گلخانه‌ای. برای رفع این چالش، قرار است سامانه‌ای برای پایش و سنجش آماری انتشار کربن یا در اصطلاح «حسابداری کربن» و سامانه‌ای هم برای مدیریت ردپای کربنی محصولات ایجاد شود.
اگر پکن می‌خواهد انتشار کربن را به شکل موثری کنترل کند و تا سال ۲۰۳۰ به نقطه اوج انتشار کربن برسد چاره‌ای جز پایش بهتر انتشار آن ندارد، و سامانه‌های مذکور رسیدن به این اهداف را بسیار ساده‌تر خواهند کرد.
منبع: thediplomat
