گوانگ‌دونگ، یکی از بزرگترین مناطق تولید و صنعت و پایگاه آینده فناوری‌های پیشرفته چین، شاهد گسترش بی‌سابقه سرمایهگذاری در موسسات آموزش عالی است تا بلند‌پروازی این کشور برای به چالش کشیدن سیلیکون ولی (Silicon Valley) ایالات متحده محقق شود.
در سال جاری ۱۱ دانشگاه جدید در این استان افتتاح می‌شود و در سال‌های بعد نیز به این تعداد افزوده خواهد شد. دولت محلی شنجن، استان گوانگ‌دونگ، اعلام کرده است ۱۵۰ میلیارد یوان (معادل ۲۳٫۲۱ میلیارد دلار آمریکا) برای ساخت ۲۰ دانشگاه و کالج جدید تا سال ۲۰۲۵ سرمایهگذاری خواهد کرد. هدف از این کار افزایش تعداد دانشجویان تمام وقت از ۱۰۳۸۰۰ نفر به ۲۵۰ هزار نفر است.
سرمایه‌گذاری‌ها و یارانه‌های دولتی برای تحقق این برنامه اختصاص داده شده‌اند. سه دانشگاه در منطقه بزرگ بندری چین یا GBA (Greater Bay Area) (ابرشهری شامل ۹ شهر در سرزمین اصلی چین، از جمله شنجن، و نیز مناطق ویژه اداری هنگ‌کنگ و ماکائو) در سال ۲۰۲۰ بودجه سالانه‌ای در مجموع معادل (حدودا) ۲۹ میلیارد یوان دریافت کردند.
چین برای رسیدن به خودکفایی در حوزه فناوری، بدون شک مجبور است به استعدادهای برتر دسترسی داشته باشد. هرچند برخی افراد مستعد خارجی به سرزمین اصلی چین جذب شده‌اند، نظام آموزش عالی این کشور امیدوار است رویکردی برای پرورش استعدادهای داخلی اتخاذ شود.
بسیاری از دانشگاه‌های هنگ‌کنگ نیز در حال انجام اقداماتی در منطقه GBA هستند. در سال ۲۰۱۴ دانشگاه چینی هنگ‌کنگ پردیس شنجن خود را افتتاح کرد که به زودی تبدیل به برترین دانشگاه این شهر شد. این شعبه از نظر استخدام استاد، تدریس، و برنامه درسی به طور مستقل عمل می‌کند. عملیات ساخت پردیس ۳۰.۷ میلیارد یوانی دانشگاه پلی‌تکنیک هنگ‌کنگ در شهر فوشان (Foshan) در برنامه توسعه ۲۰۲۰ گوانگ‌دونگ گنجانده شده است. حداقل دو دانشگاه دیگر مستقر در هنگ‌کنگ در حال گسترش فعالیت خود در گوانگ‌دونگ هستند؛ دانشگاه City در شهر دونگ‌گوان (Dongguan) و دانشگاه Open در شهر ژائوکینگ (Zhaoqing).
به گفته سایمون ژائو، مدیر دانشکده علوم انسانی و اجتماعی کالج بین‌المللی BNU-HKBU، دولت مرکزی و دولت‌های محلی با شدت بسیار زیادی از توسعه آموزش عالی در منطقه GBA حمایت می‌کنند. او می‌گوید «با توجه به استراتژی‌های چین در عرصه علم و فناوری و حجم فعلی سرمایه‌گذاری‌ها، فاصله بین موسسات آموزش عالی منطقه GBA و دانشگاه‌های برتر هنگ‌کنگ و غرب با سرعت بالایی در حال کاهش است، هرچند ادامه این روند به موفقیت چین در مدیریت عدم دسترسی به فناوری‌های آمریکایی و افزایش روابط با خارج از کشور بستگی دارد».
چین برنامه دارد تا سال ۲۰۳۵ این منطقه جنوبی با جمعیت ۷۱ میلیون نفری را به رقیبی قدرتمند برای سیلیکون ولی کالیفرنیا در عرصه فناوری‌های پیشرفته تبدیل کند. به علاوه، شنجن که پایگاه بسیاری از ۵۰۰ شرکت سودآور برتر چین است (خصوصا فعالان حوزه فناوری مانند هواوی، ZTE، DJI و Mindray) در حال حاضر دارای اکوسیستمی غنی از استارت‌آپ‌ها، مراکز رشد کسب‌وکار، و شتاب‌دهنده‌ها در زمینه‌هایی چون فناوری، فناوری زیستی، فناوری سلامت، و نوآوری است.
یک استاد دانشگاه که پس از دریافت مدرک دکتری در ایالات متحده سال‌ها در این کشور مشغول به کار بوده است (تا اواخر دهه ۲۰۰۰) و نخواست نامش فاش شود می‌گوید: «بیش از ۱۰ سال پیش که تصمیم گرفتم به دانشگاه شنجن بپیوندم، اصلا تصور نمی‌کردم که روزی اقتصاد، فناوری، و آموزش عالی این شهر به این سرعت و تا این اندازه پیشرفت کند. آموزش عالی شنجن بودجه بسیار قابل توجهی دریافت می‌کند، خصوصا در زمینه تحقیق و توسعه شاخه‌های پایه علم و مهندسی. جنگ تجاری [بین چین و ایالات متحده] فرصت خوبی برای ما است، چون باعث می‌شود چین متوجه خطرات و ریسک‌های پنهان در امنیت فناوری خود شود. بدون تحریم هواوی و نیمه رساناها، صنعت فناوری چین هیچ تصوری از دیدگاه غربی‌ها نسبت به خود به دست نمی‌آورد. در واقع جنگ تجاری موجب شتاب گرفتن استراتژی‌های دولت چین برای سرمایه‌گذاری‌های سنگین در پژوهش‌های اصیل و بدیع شد، چرا که متوجه شدیم نه تصاحب مالکیت و ادغام شرکت‌های مرتبط با فناوری، و نه کپی کردن [محصولات]، موجب پیشرفت چین نخواهد شد.»
با این حال، تحصیلات عالی در گوانگ‌دونگ هنوز با انتظارات پکن مبنی بر ایجاد رقابت بیشتر در عرصه علم فناوری فاصله زیادی دارد. در رده‌بندی سال ۲۰۲۰ QS از دانشگاه‌های جهان، پنج دانشگاه از هنگ‌کنگ بین ۱۰۰ دانشگاه برتر جای گرفتند، در حالی که سرزمین اصلی چین تنها شش نماینده داشت که عمدتا در شانگهای و پکن مستقر بودند. هیچ کدام از دانشگاه‌های گوانگ‌دونگ جزو ۳۰۰ دانشگاه برتر قرار نگرفتند.
طبق آمار دولتی، نرخ کل نام‌نویسی (نسبت جمعیت جوانانی که تحصیلات عالی دریافت می‌کنند) در گوانگ‌دونگ در سال ۲۰۱۹ معادل ۴۶ درصد بود، پایین‌تر از متوسط کشوری ۵۱.۶ درصد. با این حال این منطقه در سال ۲۰۱۹ نسبت به ۲۸ درصد نام‌نویسی در سال ۲۰۱۰ شاهد رشد چشمگیری بوده است.
