بر اساس مطالعه دانشمندان نظامی چینی، سیستم هشدار اولیه جهانی که در ایالات متحده برای ردیابی سلاحهای مافوق صوت ساخته شده است، بهبودی را در سیستم موجود ایجاد میکند، اما برای موثر بودن باید چندین چالش بزرگ را پشت سر بگذارد.
دو پیمانکار دفاعی یعنی SpaceX و L3Harris، در ماه اکتبر در یک مناقصه برای ساخت سیستم “لایه ردیابی” برای نیروی فضایی ایالات متحده برنده شدند.
اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، هشت ماهواره طراحی شده برای نظارت بر موشکهای مافوق صوت تا اوایل سال ۲۰۲۳ به مدار نزدیک زمین -در حدود ۱۰۰۰ کیلومتر (۶۲۰ مایل)- ارسال میشوند.
به گفته محققان چینی، تعداد ماهوارهها باید ده برابر شود تا حداقل نیاز برای ردیابی یک شیء که با سرعت پنج برابر صوت حرکت میکند را برآورده کند. در مقایسه، سیستم موقعیت یابی جهانی از بیش از ۳۰ ماهواره استفاده میکند.
یانگ هونگ و همکارانش در موسسه فناوری ردیابی و مخابرات پکن در مقالهای که در مجله داخلی Infrared and Laser منتشر شده است، نوشتهاند که اما حتی با وجود بیش از ۱۰۰ ماهواره، برنامه لایه ردیابی نمیتواند سلاح مافوق صوت را تشخیص دهد. محققان گفتهاند که برای قفل کردن مختصات اولیه یک هدف، شبکه به کمک ماهوارههای دیگر که در ارتفاعات بالاتر کار میکنند نیاز دارد.
در این مقاله، آنها میگویند شبیه سازیها نشان میدهد برخلاف ماهواره سنتی که در هنگام پرواز در بالای سر، سوژه را بهتر میبیند، یک ماهواره لایه ردیابی دارای نقطه کور است که تشخیص سلاح مافوق صوت را که در زیر آن پرواز میکند دشوارتر میکند.
به گفته محققان این موسسه که وابسته به ارتش آزادیبخش خلق است، این نتایج شامل “سرنخهای مهمی” از چین و سایر کشورهایی است که به معماری فضایی دفاعی ایالات متحده علاقه دارند.
چین و روسیه در سالهای اخیر چندین نوع موشک مافوق صوت را توسعه داده و مستقر کردهاند، به طوری که چین سالانه پروازهای آزمایشی بیشتری نسبت به آمریکا در یک دهه اخیر انجام داده است.
ارتش آمریکا پروازهای آزمایشی با طرحهای مافوق صوت خود را انجام داده است و اگرچه برخی از آنها شکست خورده است، از جمله یکی از آنها در اوایل ماه جاری، اما گفته میشود که میتوانند ظرف چند سال آماده استقرار شوند. به گفته محققان، در صورت کار با یک سیستم هشداردهنده اولیه مبتنی بر فضا، این موشکهای مافوق صوت فرصتی برای رهگیری همتای دشمن خود خواهند داشت.
سلاحهای چینی برای به چالش کشیدن برتری نظامی آمریکا طراحی شدهاند، اما تأثیر آنها تا حد زیادی به ناتوانی سیستمهای دفاع موشکی موجود در پاسخ به تهدیدات با سرعت بالا بستگی دارد.
ایالات متحده بزرگترین و پیچیدهترین سیستم هشدار اولیه جهان در فضا را دارد -سیستم مادون قرمز مبتنی بر فضا (SBIRS)- که شامل بیش از ۱۰ ماهواره برای نظارت بر پرتاب موشک در سراسر جهان است.
اما SBIRS برای تشخیص موشکهای سنتی ساخته شد و یک سلاح مافوق صوت دارای امضای حرارتی و الگوی پرواز متفاوتی است که برای ردیابی به سیستم بسیار قویتری نیاز دارد.
لایه ردیابی میتواند تا حدی به بهبود آن سیستم کمک کند. محققان اسناد عمومی موجود برای برنامه را تجزیه و تحلیل کردند و به این نتیجه رسیدند که تجهیزات گرچه گران هستند، اما میتوانند به طور قابل توجهی از سیستم هشدار اولیه که امروزه استفاده میشود، پیشی بگیرد.
ماهوارههای جدید قادر خواهند بود دوربینهای خود را در کمتر از دو دقیقه به هر هدفی نشانه گیری کنند، سریعتر از اکثر ماهوارههای در حال استفاده. موشک مافوق صوت فقط هشت دقیقه طول میکشد تا به ناو هواپیمابر در ۱۰۰۰ کیلومتری ما اصابت کند.
سنسورهای حرارتی در این ماهوارهها همچنین قادر به تشخیص سیگنالهای حرارتی تنها بخشی از سیگنالهای آزاد شده توسط یک موشک بالستیک معمولی هستند. سیگنال یک سلاح مافوق صوت میتواند توسط جو و گرمای زمین روی زمین مبهم شده یا کاهش یابد.
اما اینکه آیا این ماهوارههای پیشرفته در مقیاس مورد نیاز برای جنگ مورد نیاز پرتاب میشوند یا خیر، هنوز مشخص نیست. به گفته برخی از کارشناسان نظامی، سلاحهای مافوق صوت آینده نیز میتوانند راهی برای دور زدن آنها پیدا کنند.
یک مطالعه توسط تیمی از محققان PLA در ماه آوریل نشان داد که تأثیر سلاحهای مافوق صوت میتواند به اندازه سلاح هستهای در تغییر توازن راهبردی باشد.
در این مطالعه آمده است که نسل بعدی موشکهای مافوق صوت از هوش مصنوعی برای فریب سیستمهای دفاعی استفاده میکند و مسیر پرواز را در پاسخ به تغییرات محیط تغییر میدهد.
یک موشک هوشمند همچنین میتواند طعمههایی را برای پوشاندن مسیر خود یا استفاده از فناوریهای دیگر برای دستکاری سیگنالهای الکترومغناطیسی آزاد کند.