به گزارش ساوت چاینا مورنینگ پست، همزمان با پیشرفتهای قابل توجه توسعهدهندگان داخلی هوش مصنوعی در چین، روزی که رباتهای انساننما وارد زندگی روزمره شوند، چندان دور به نظر نمیرسد.
زمانی که شرکت دیپسیک مدل زبانی بزرگ خود موسوم به R1 را معرفی کرد، بسیاری از سرمایهگذاران توجه خود را به رقابت پرمخاطره میان چین و آمریکا در حوزه هوش مصنوعی معطوف کردند. چنین رقابتی میتواند کارآمدی را افزایش، هزینهها را کاهش دهد و در نهایت برای مصرفکننده مفید واقع شود.
اما سیاستگذاران چینی نگاه متفاوتی به هوش مصنوعی دارند. تمرکز آنها بر ادغام هوش مصنوعی در فرآیند تولید و بهکارگیری گسترده تجاری آن است. ترکیب قدرتمند هوش مصنوعی و رباتیک درست زمانی مورد توجه قرار گرفته که نیاز به آن آشکارتر از همیشه شده است.
تغییرات جمعیتی اکنون تأثیر خود را بر اقتصادهای جهانی نشان میدهند. جمعیت در سن کار در بسیاری از کشورها در حال کاهش است و با توجه به نرخ پایین باروری، این روند احتمالاً شتاب خواهد گرفت. تا سال ۲۱۰۰، جمعیت در سن کار چین ممکن است نسبت به اوج خود در سال ۲۰۱۴، بیش از ۷۰ درصد کاهش یابد. با کاهش عرضه نیروی کار و افزایش هزینه خدمات اجتماعی، رشد اقتصادی باید بیش از پیش بر بهرهوری تکیه کند.
اگرچه رباتهای ساده از دهه ۱۹۶۰ وارد خطوط تولید کارخانهها شدهاند، اما رباتهای انساننما میتوانند کمبود نیروی کار را جبران کرده و وظایفی را انجام دهند که انسانها معمولاً مایل به انجام آن نیستند. اتوماسیون صنعتی تاکنون کارایی چشمگیری به همراه داشته و رباتهای انساننما میتوانند در صنایعی مانند لجستیک، بهداشت و درمان و شرایط خطرناک راهگشا باشند.
کاربردهای فعلی رباتهای انساننما عمدتاً در محیطهای کنترلشده طراحی شدهاند و برای عملکرد خود به حسگرهای پیشرفته و قدرت محاسباتی بالا متکی هستند. با کمک هوش مصنوعی، این رباتها میتوانند توانایی یادگیری از تجربه، تطبیق با شرایط گوناگون، حرکت در محیطهای پویای انسانی و تصمیمگیریهای پیچیده را کسب کنند.
قدرت اصلی اقتصادی چین در توان تولیدی و زنجیرههای تأمین پیشرفته آن نهفته است؛ شرایطی که زمینه مناسبی برای استقرار رباتهای انساننما فراهم میکند؛ بنابراین عجیب نیست که سرمایهگذاریهای چشمگیری در زمینه سختافزار و فناوری رباتها در جریان است.
هزینه بیشتر رباتهای انساننما همچنان بالاست. یکی از بزرگترین شرکتهای رباتیک چین، نخستین ربات انساننمای چندمنظوره خود را با قیمت ۹۰ هزار دلار معرفی کرده است. نسخه تولید انبوه آن با قیمت ۱۶ هزار دلار عرضه شده که البته هنوز کاربردهای محدودی در خانه دارد.
عامل تعیینکننده در تجاریسازی این رباتها، سرعت پیشرفت فناوری هوش مصنوعی و کنترل حرکتی در سالهای آینده خواهد بود. توانایی صحبت به زبانهای مختلف، انجام وظایف پیچیده، کار در محیطهای گوناگون و مهارتهایی مانند تعامل اجتماعی و همکاری با دیگر رباتها، نقش مهمی در پذیرش گسترده آنها دارد.
با این حال، انتظار میرود طی پنج سال آینده رباتها بهسرعت وارد کاربردهای تجاری شوند. بهزودی، رباتهای انساننما قادر خواهند بود وظایف دقیق و دستی را با کمک مدلهای یادگیری هوش مصنوعی انجام دهند.
در طول زمان، این روند میتواند منجر به تولید رباتهایی ارزانتر و توانمندتر شود که قابلیت انجام وظایف کلیدی در صنایع مختلف و همچنین استفاده خانگی را داشته باشند.
در همین حال، چین خود را بهعنوان بزرگترین تولیدکننده ربات و بزرگترین بازار مصرف آن آماده میکند. در بخش تولید، استفاده از رباتها میتواند بهواسطه اتوماسیون، بهرهوری بالا و رقابتپذیری جهانی چین را بیش از پیش تقویت کند.
چین قصد دارد همان راهبردی را که برای تبدیلشدن به قدرت اول خودروهای برقی دنبال کرد، در صنعت رباتهای انساننما نیز بهکار گیرد؛ یعنی حمایت دولتی از فناوری، پاسخ به چالش جمعیتی و بهرهگیری از مزیت تولید.
در ترکیب با سایر پیشرفتهای هوش مصنوعی، ممکن است رباتها نیز مانند خودروهای برقی به صنعتی تحولآفرین تبدیل شوند. در سناریوی خوشبینانه، این رباتها میتوانند کلید فناوری انقلابی بعدی باشند که مردم در انتظارش هستند.
اگرچه برخی نگران جایگزینی نیروی انسانی با رباتها هستند، احتمالاً در ابتدا این رباتها خلأهای کاری را پر خواهند کرد؛ بهویژه در شرایطی که جمعیت در سن کار کاهش مییابد.
شرکتها میتوانند از رباتهای انساننما برای کارهای سنگین و کمدرآمد استفاده کنند. این موضوع میتواند بهرهوری را افزایش، هزینهها را کاهش داده و رقابتپذیری را ارتقا دهد. در نتیجه، فرصتهای بیشتری برای نیروی کار ماهر با دستمزد بالاتر فراهم میشود. با این حال، سیاستگذاری مناسب برای اطمینان از توزیع عادلانه منافع و آموزش مجدد نیروی انسانی ضروری است.
در نهایت، روزی که رباتها از انسانهای با عملکرد بالا پیشی بگیرند هنوز دور است. در نیمهماراتن ۲۰۲۵ در پکن، ربات برنده با زمان دو ساعت و ۴۰ دقیقه به خط پایان رسید؛ در حالی که سریعترین انسان فقط به یک ساعت و دو دقیقه زمان نیاز داشت.
منبع: scmp