این پروژه مشترک بین رصدخانه اخترشناسی شانگهای (Shanghai Astronomical Observatory) و موسسه ملی پژوهشهای اخترشناسی تایلند (NARIT) بوده که در اوت ۲۰۲۴ نخستین سیگنال خود را دریافت کرد و تا آوریل ۲۰۲۵ توانست چرخه کامل رصد ۲۴ ساعته را با موفقیت به پایان برساند. این موفقیت پس از سالها تاخیر، از جمله بهدلیل همهگیری کووید-۱۹ در سال ۲۰۱۹، محقق شد.
از مهمترین ویژگیهای تلسکوپ چیانگمای (Chiang Mai) میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
- آنتن با قابلیت چرخش سریع (Fast-Slewing Antenna) برای تغییر جهت آنی،
- گیرندههای دو فرکانسی (Dual-Frequency Receivers) برای کاهش اختلالات جوی،
- و سامانههای پردازش داده پرسرعت برای تحلیل حجم عظیمی از اطلاعات بهصورت بلادرنگ میباشد.
گسترش نفوذ علمی چین در جنوب شرق آسیا
احداث این تلسکوپ رادیویی صرف نظر از پیشرفت علمی، حرکتی ژئوپلیتیک نیز محسوب میشود. چین با گسترش شبکه تلسکوپهای زمینی خود، تواناییاش در پایش فضا، نظارت بر زمین، و توسعه موقعیتیابی فضایی را به طرز چشمگیری افزایش داده است.
برای تایلند نیز، این همکاری دسترسی به فناوری پیشرفته و نقشآفرینی در پژوهشهای بینالمللی را به همراه دارد. در چارچوب موج جدید سرمایهگذاری علمی در آسیا، چین با ایجاد تلسکوپهایی مانند بزرگترین رادیوتلسکوپ قابل چرخش جهان در شینجیانگ (Xinjiang)، نشان میدهد که هدفش، پیشروی جهانی در علوم زمینسنجی و ناوبری فضایی است.
دقت میلیمتری در رصد زمین و فضا
تکنولوژی تداخلسنجی خط پایه بسیار بلند (Very Long Baseline Interferometry – VLBI) با هماهنگسازی دادههای چندین تلسکوپ رادیویی در نقاط دور از هم، مانند یک رصدخانه غولپیکر در مقیاس سیاره زمین عمل میکند. مزایای این فناوری عبارتاند از: اندازهگیری دقیق جابهجایی صفحات تکتونیکی زمین و تغییرات چرخشی سیاره، افزایش دقت GPS تا مقیاس میلیمتری و تحلیل سیگنالهای اعماق فضا و همزمانسازی دادهها در سطح بینالمللی
ادغام تلسکوپهای تایلند با شبکه جهانی VLBI، باعث افزایش توان پیشبینی زلزله و همچنین تقویت مدلهای اقلیمی خواهد شد. این دقت علمی برای پژوهشگران، کاربردهای نظامی، ناوبری، و زیرساختهای هوشمند نیز حیاتی است.
با گسترش شبکه VLBI و استقرار راهبردی این ایستگاهها، چشمانداز اکتشافات علمی جدید بیسابقه خواهد بود. همانطور که کشورها بیشازپیش در زیرساختهای علمی سرمایهگذاری میکنند، جامعه جهانی از دادههای دقیقتر و بینشهای تازهتر درباره سیاره زمین و جهان هستی بهرهمند خواهد شد.
منبع: rudebaguette