به گزارش ساوت چاینا مورنینگ پست، این تحقیق که در مجله معتبر منتشر شده، میتواند راه را برای درمانهای نوین اختلالات خواب، بهویژه در سالمندان هموار کند.
بر اساس یافتههای این مطالعه، خواب همچون یک خدمه پاکسازی شبانه عمل میکند و رادیکالهای آزاد مشتق از اکسیژن، بهویژه پراکسید هیدروژن که در طول بیداری در مغز تجمع مییابند را از بین میبرد. این مولکول که بهعنوان یک محصول جانبی متابولیک شناخته میشود، سیگنال لازم برای تحریک خواب ترمیمی را فراهم میکند.
تیم تحقیقاتی به سرپرستی دکتر لیو دانچیان از مرکز تعالی علوم مغز و فناوری اطلاعات شانگهای وابسته به آکادمی علوم چین، توانست برای نخستینبار نشان دهد که افزایش سطح پراکسید هیدروژن در نورونهای تنظیمکننده خواب، مغز را وارد فاز ترمیم کرده و خواب را بهعنوان یک پاسخ هموستاتیک فعال میکند.
به گفته دانشمندان، «این نخستین بار است که ما میتوانیم عملکرد دقیق یک مولکول را که بهطور خاص در مغز عمل میکند، کاملاً رمزگشایی کنیم.»
این پژوهش همچنین نشان میدهد که تجمع بیش از حد رادیکالهای آزاد میتواند باعث التهاب، کاهش کیفیت خواب و بروز بیماریهای دژنراتیو مانند آلزایمر شود. بنابراین، هدف قرار دادن استرس اکسیداتیو ممکن است مسیر نوینی برای درمان بیخوابی و دیگر اختلالات خواب فراهم کند.
با این کشف، یکی از پرسشهای دیرینه علم عصبشناسی در خصوص علت بیولوژیکی خواب پاسخ داده شده و پنجرهای نو به سوی درمان بیماریهای مرتبط با پیری گشوده شده است.
این نوع اکتشافات علمی، دارای فواید و کاربردهای چندلایهای و بسیار مهمی هستند که در حوزههای مختلف پزشکی، سلامت عمومی و علوم اعصاب تأثیرگذارند. این یافتهها میتوانند به توسعه درمانهایی منجر شوند که با تنظیم استرس اکسیداتیو، اختلالات شایع خواب را کاهش داده و کیفیت خواب را در افراد بهویژه سالمندان، بهبود بخشند.
همچنین با کاهش رادیکالهای آزاد، احتمال ابتلا به بیماریهای دژنراتیو مانند آلزایمر و پارکینسون نیز کاهش مییابد، چراکه خواب بهتر به معنای ترمیم مؤثرتر مغز و محافظت در برابر تحلیل عصبی است. افزون بر این، درک دقیقتر از فرایندهای زیستی و مولکولی مغز در زمان خواب، زمینهساز پیشرفتهای نوین در علم عصبشناسی خواهد بود. کشف نقش مولکولهایی مانند H₂O₂ بهعنوان سیگنالدهنده خواب، مسیر تازهای برای طراحی داروهای هوشمند و درمانهای نوآورانه باز میکند.
خواب با کیفیت همچنین در کاهش اضطراب، بهبود تمرکز، حافظه و خلقوخو تأثیر مثبت دارد و به سلامت روان اعتبار بیشتری میبخشد. در نهایت، این گونه مطالعات میتوانند با افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت خواب، موجب اصلاح سبک زندگی و کاهش رفتارهای مخل خواب، مانند مصرف کافئین یا استفاده مفرط از وسایل الکترونیکی در شب شوند.
بهطور کلی، این نوع اکتشافات نهتنها به پرسشهای بنیادین درباره عملکرد مغز پاسخ میدهند، بلکه زمینهساز درمانهای پیشگیرانه و هدفمند برای میلیونها انسان در سراسر جهان خواهند بود.
منبع: scmp