به گزارش چاینا دیلی، نتایج این تحقیق که اخیراً در ژورنال معتبر منتشر شده، حاکی از آن است که تیم تحقیقاتی با بهره‌گیری از فناوری پیشرفته تابش تراهرتز و تلفیق آن با سیستم‌های نوری-صوتی (ترکیبی از نور و فراصوت) توانسته‌اند بر چالش‌های مهمی مانند جذب قوی تراهرتز توسط آب و نفوذ محدود آن در بافت‌های زنده غلبه کنند.
تابش تراهرتز که بین امواج مایکروویو و مادون قرمز در طیف الکترومغناطیسی قرار دارد، به دلیل مصرف انرژی پایین، آسیب حداقلی به بافت‌ها و حساسیت بالا به تغییرات مولکولی، پتانسیل بالایی در کاربردهای زیست‌پزشکی دارد. با این حال، محدودیت‌های آن تاکنون مانع از استفاده بالینی گسترده شده بود.
به گفته محققان، سیستم جدید با طراحی خاص خود، امواج تراهرتز را در فرکانس‌هایی منتشر می‌کند که با یون‌های سدیم هم‌رزونانس هستند، اما از جذب ناخواسته آب جلوگیری می‌کند. در نتیجه، این امواج موجب تولید امواج فراصوتی خاصی می‌شوند که توسط مبدل‌های فراصوت قابل ثبت و تحلیل هستند. این تبدیل از نور به صدا، نفوذ در بافت‌ها را افزایش داده و دقت اندازه‌گیری را بهبود می‌بخشد.
استاد دانشگاه تیانجین و سرپرست تیم تحقیقاتی، اعلام کرد که این فناوری با موفقیت در مدل‌های حیوانی زنده و داوطلبان انسانی آزمایش شده و نتایج دقیق و قابل اعتمادی ارائه داده است. وی تأکید کرد که این دستاورد می‌تواند جایگزینی بدون درد و قابل‌پذیرش برای آزمایش‌های سنتی مبتنی بر سوزن باشد.
یکی دیگر از محققان این پروژه، افزود: “کاربرد این فناوری فراتر از سدیم است. با بهره‌گیری از ویژگی‌های طیفی منحصر به فرد امواج تراهرتز، این سیستم قادر است یون‌هایی مانند پتاسیم و کلسیم و حتی مولکول‌های زیستی پیچیده‌تری مانند قندها، پروتئین‌ها و آنزیم‌ها را نیز شناسایی کند، که دریچه‌ای جدید به سوی کاربردهای گسترده بالینی خواهد گشود.”
این پیشرفت، گامی مهم در جهت توسعه ابزارهای پایش سلامت غیرتهاجمی، دقیق و چندمنظوره به شمار می‌رود و می‌تواند آینده‌ای بدون سوزن برای بیماران و تیم‌های پزشکی رقم بزند.
این اکتشاف یک دستاورد نوآورانه و راهبردی در عرصه پزشکی مدرن محسوب می‌شود که می‌تواند تحولی بزرگ در پایش سلامت بیماران ایجاد کند. این فناوری با ارائه روشی بدون درد، دقیق و مداوم برای سنجش سطح یون‌های حیاتی مانند سدیم، نه‌تنها نیازهای روزمره پزشکی را پاسخ می‌دهد، بلکه زمینه را برای نسل جدیدی از ابزارهای نظارت زیستی فراهم می‌کند. این ردیاب به‌ویژه برای بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن نظیر نارسایی کلیه، فشار خون بالا، اختلالات غدد درون‌ریز و بیماری‌های قلبی، بسیار مفید است؛ زیرا به آن‌ها امکان می‌دهد بدون نیاز به نمونه‌گیری‌های مکرر خونی و به صورت کاملاً غیرتهاجمی، وضعیت الکترولیتی بدن خود را تحت کنترل داشته باشند.
از سوی دیگر، این سیستم نقش مهمی در مدیریت کم‌آبی بدن دارد، که برای گروه‌های حساس مانند سالمندان، کودکان، ورزشکاران حرفه‌ای و بیماران بستری در بخش مراقبت‌های ویژه حیاتی است. با تشخیص سریع افت یا افزایش سطح سدیم، می‌توان از بروز عوارض شدید جلوگیری کرد. همچنین، در حوزه بیماری‌های عصبی و هورمونی مانند صرع، دیابت بی‌مزه و اختلالات هیپوتالاموس، ردیاب‌های سدیم می‌توانند به‌عنوان یک ابزار هشداردهنده برای پیشگیری از بحران‌های ناگهانی عمل کنند.
مزیت مهم دیگر این فناوری، قابلیت گسترش آن به سایر شاخص‌های زیستی است. این سیستم با تنظیم فرکانس‌های تابش تراهرتز می‌تواند علاوه بر سدیم، یون‌هایی نظیر پتاسیم و کلسیم و همچنین مولکول‌هایی چون قند، پروتئین و آنزیم‌ها را نیز شناسایی کند. بنابراین، به یک ابزار چندمنظوره و قابل استفاده در طیف وسیعی از بیماری‌ها تبدیل می‌شود؛ از دیابت گرفته تا بیماری‌های متابولیک و کبدی.
از لحاظ اقتصادی و رفاهی نیز، این فناوری می‌تواند بار مالی وارد بر نظام سلامت را کاهش دهد. با حذف نیاز به آزمایش‌های تهاجمی، هزینه‌های مربوط به تجهیزات پزشکی، پرستاری، آزمایشگاه و مراجعات مکرر به مراکز درمانی کاهش می‌یابد و در مقابل، راحتی بیمار و کیفیت زندگی او به‌طرز چشم‌گیری افزایش می‌یابد.
در نهایت، این ردیاب با دقت بالا و قابلیت استفاده شخصی، گامی در راستای تحقق پزشکی دقیق و درمان‌های هدفمند است؛ جایی که پزشکان می‌توانند براساس داده‌های لحظه‌ای و فردی، دوز داروها را تنظیم کرده، وضعیت بیمار را به‌درستی تحلیل کرده و حتی از بروز بیماری‌ها پیشگیری کنند. این اکتشاف نویدبخش آینده‌ای است بدون نیاز به سوزن، با پایش پیوسته، راحت و مؤثر وضعیت سلامت بدن، که نه‌تنها برای بیماران بلکه برای کل نظام سلامت جهانی ارزشمند خواهد بود.
منبع: chinadaily
