این امر در بحبوحه تشدید رقابت تکنولوژیک با آمریکا و برخی از متحدانش صورت میگیرد که منجر به کنترلهای سختتر صادرات بر محصولات خاص -بهویژه آنهایی که مربوط به تراشههای هوش مصنوعی پیشرفته هستند- که میتوانند برای مصارف نظامی و مدرنسازی مورد استفاده قرار گیرند، شده است.
فهرست به روز شده فناوریهایی که با ممنوعیتها و محدودیتهای صادراتی روبرو هستند، اخیرا به طور مشترک توسط وزارت علوم و فناوری چین و وزارت بازرگانی منتشر شد که این محدودیتها بلافاصله اعمال خواهد شد.
در ژوئیه ۲۰۲۳ پکن محدودیتهای صادراتی را بر دو عنصر حیاتی گالیم و ژرمانیوم و چندین ترکیب آنها، در تلافی اقدامات قبلی که صنعت نیمهرسانای چین را هدف قرار داده بود، اعمال کرد.
وزارتخانهها اعلام کردند که آخرین محدودیتهای صادراتی برای “حفاظت از امنیت ملی، منافع عمومی یا اخلاق عمومی” است. دلایل دیگر ذکر شده عبارتند از “حفاظت از سلامت یا ایمنی انسان، حیوانات و گیاهان و محیط زیست” و همچنین رعایت قوانین داخلی یا معاهدات و موافقتنامههای بینالمللی.
فناوری استخراج، فرآوری، پالایش و استفاده از فلزات خاکی کمیاب، یکی از ابزارهای ضروری چین در جنگ فناوری، همچنان مشمول کنترل صادرات است. چین بیش از ۷۰ درصد تولید جهانی این فلزات را به خود اختصاص داده است که برای ساخت برخی اقلام الکترونیکی و تجهیزات نظامی، کلیدی هستند و برخی از ظرفیتهای فرآوری را در انحصار دارد.
وزارتخانههای چینی در اطلاعیه خود به طور خاص اشاره کردند که “فناوریهای دو منظوره که میتوانند برای اهداف نظامی و غیرنظامی مورد استفاده قرار گیرند، باید در مدیریت کنترل صادرات گنجانده شوند.”
دستههای فناوری جدیدی که در فهرستی که در سال ۲۰۲۰ منتشر شده نبودند نیز در آخرین کنترلها گنجانده شدهاند. اینها شامل رادارهای لیزری، هیبریداسیون محصولات، شبیه سازی سلولهای انسانی و ویرایش ژن، و همچنین جابجایی محمولههای فله است.
در این اطلاعیه تصریح شده که رادارهای لیزری که دارای قدرت، عرض پالس، برد تشخیص، دقت یا وضوح مشخصی هستند، نباید آزادانه صادر شوند. همچنین محدودیتهایی را برای فناوریهای مورد استفاده برای ساخت لیزرهای فرابنفش عمیق و همچنین برخی تک بلورهای کلیدی حفظ میکند.
این فهرست همچنین چندین دسته بندی موجود، از جمله سایر فناوریهای مرتبط با هواپیماهای بدون سرنشین را شامل میشود. کنترلهای جدید همچنین شامل فناوری مورد استفاده برای ساخت حسگرهای نوری/مادون قرمز، رادارهای دهانه مصنوعی و رادارهای لیزری و سایر موارد حیاتی مورد استفاده در وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین است.
علاوه بر این، سیستمهای کنترل پرواز پهپاد و همچنین الگوریتمها و نرمافزارهای ناوبری مستقل، برنامهریزی مسیر و اجتناب از موانع نیز با محدودیتهایی مواجه هستند.
چندی پیش، چین کنترلهای موقت صادراتی را بر روی هواپیماهای بدون سرنشین اعمال کرد که میتوانستند برای مقاصد نظامی در پی تشدید حملات هواپیماهای بدون سرنشین در جنگ روسیه و اوکراین استفاده شوند.
البته فهرست نهایی، «فناوری ساخت ویفر سیلیکونی فتوولتائیک» را که در پیشنویس پیشنهادی صادر شده در ژانویه گنجانده شده بود، حذف کرده است. چین با حدود ۹۷ درصد تولید بر صنعت ویفر خورشیدی جهان تسلط دارد.
منبع: scmp