چین با واردات فناوری و ساخت پروژه‌های نمایشی با کشورهای توسعه یافته در زمینه انرژی هسته‌ای همکاری می‌کند. اما باید فناوری هسته‌ای و قابلیت‌های ساخت و ساز خود را نه تنها برای کشورهای در حال توسعه بلکه برای کشورهای توسعه یافته نیز ارتقا دهد تا به سیستم جهانی کم کربن کمک کند. بررسی بازار جهانی و تقاضای کشورهای توسعه یافته اهمیت بسیار دارد.
جهان با بحران امنیت انرژی مواجه است، زیرا اختلالات عرضه ناشی از تهاجم روسیه به اوکراین باعث افزایش شدید قیمت‌ها شده و کشورها را وادار به کاهش وابستگی به گاز طبیعی روسیه می‌کند.
در همین حال، بیش از ۷۰ کشور، از جمله چین، ایالات متحده و اعضای اتحادیه اروپا – که مجموعاً ۷۶ درصد از انتشار جهانی گازهای گلخانه‌ای را تشکیل می‌دهند – متعهد شده‌اند که بین سالهای ۲۰۵۰ تا ۲۰۶۰ به انتشار خالص کربن صفر برسند.
برخی کشورها پس از اینکه تصمیم گرفتند تولید انرژی هسته‌ای را به دلیل نگرانی‌های ایمنی و در دسترس بودن گاز طبیعی متوقف کنند، به عنوان بخشی از استراتژی امنیت انرژی خود، در حال برنامه ریزی برای بازگشت به انرژی هسته‌ای هستند.
دولت بریتانیا قصد دارد تا سال ۲۰۵۰ ظرفیت هسته‌ای خود را سه برابر کند و به ۲۴ گیگاوات برساند تا حدود یک چهارم نیاز برق خود را تامین کند. امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه در ماه فوریه برنامه‌های خود را برای ساخت شش رآکتور جدید تا سال ۲۰۵۰ به همراه هشت رآکتور دیگر اعلام کرد. در حال حاضر فرانسه حدود ۷۰ درصد برق خود را از منابع هسته‌ای تامین می‌کند.
با این حال، کشورهای توسعه یافته‌ای که می‌خواهند دوباره راکتورهای خود را روشن کنند، احتمالاً با موانع زیادی روبرو خواهند شد.
گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی در زمینه انتقال انرژی اشاره داشت که اگرچه اقتصادهای پیشرفته نزدیک به ۷۰ درصد از ظرفیت نصب شده هسته‌ای جهانی را در خود جای داده، اما رهبری بازار را از دست داده‌اند. در این گزارش آمده که از ۳۱ رآکتوری که ساخت آنها از سال ۲۰۱۷ آغاز شده، به جز چهار رآکتور، همه آنها طراحی روسی یا چینی دارند.
کشورهای غربی در فناوری هسته‌ای، تولید تجهیزات و ساخت‌وساز عقب مانده‌اند. این بخش در بسیاری از کشورهای اروپایی و ایالات متحده از بین رفته و آنها تکنسین‌ها و فناوری لازم را نیز در اختیار ندارند.
کشورهایی که به توسعه انرژی هسته‌ای تمایل دارند، بسیار به چین وابسته هستند، چینی که فناوری‌های پیشرفته را با قیمت پایین‌تری ارائه می‌کند. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، پروژه‌های اخیر نیروگاه هسته‌ای در اروپا و ایالات متحده با تأخیر و افزایش هزینه‌ها آسیب دیده است.
به عنوان مثال، هزینه انرژی یک نیروگاه در ایالت جورجیا در ایالات متحده که در سال ۲۰۰۹ تصویب شد، در حدود ۴۳۰۰ دلار آمریکا برای هر کیلووات بود. با این حال، هزینه‌ها پس از سال‌ها تاخیر به بیش از ۹۰۰۰ دلار در هر کیلووات رسیده است و انتظار می‌رود دو راکتور آن تنها در سال آینده به شبکه برق متصل شوند.
در مقایسه، هزینه انرژی هسته‌ای در چین حدود ۱۳۰۰۰ یوان (۱۹۳۰ دلار آمریکا) در هر کیلووات است که فقط یک چهارم پروژه ایالات متحده محسوب می‌شود.
چین که تولید انرژی هسته‌ای را در سال ۱۹۹۱ آغاز کرد، یک تازه وارد در این فناوری به حساب می‌آید، اما در سالهای اخیر به پیشرفت‌های قابل توجهی دست یافته است. این کشور سومین تولیدکننده بزرگ انرژی هسته‌ای پس از آمریکا و فرانسه است و اهداف بلندپروازانه‌ای را برای خود در نظر گرفته است.
انجمن غیرانتفاعی انرژی هسته‌ای چین، پیش‌بینی کرده که ظرفیت هسته‌ای نصب‌شده این کشور تا سال ۲۰۳۵ چهار برابر و به ۲۰۰ گیگاوات افزایش یابد. برنامه پنج ساله ملی برای سالهای ۲۰۲۱ تا خواستار ترویج فناوری‌های هسته‌ای نسل سوم داخلی و نصب ۷۰ گیگاوات ظرفیت هسته‌ای شده است.
با این حال، باید دید که آیا کشورهای غربی برای ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای به چین اعتماد خواهند کرد یا خیر.
منبع: scmp
