تنها چند ساعت پیش از آغاز اولین نمایشگاه بینالمللی پکن در زمینه زنجیرههای تامین که با حضور غولهای فناوری آمریکایی مانند تسلا، اپل، اینتل و کوالکام تحت عنوان “اتصال جهان برای آیندهای مشترک” برگزار شد، جو بایدن جلسه افتتاحیه شورای مقاومت زنجیره تامین را در واشنگتن برگزار کرد. به گفته کاخ سفید، بایدن در این جلسه از ۳۰ اقدام جدید «برای تقویت زنجیرههای حیاتی تأمین برای امنیت اقتصادی و ملی آمریکا» رونمایی کرد. هدف از این اقدامات، تحریک تولید داخلی داروهای ضروری و کاهش وابستگی به «تامین پرخطر خارجی » محصولات پزشکی است که یادآوریکننده نگرانیهای گسترده آمریکا در اوج همهگیری ویروس کرونا است.
همچنین این اقدامات، شامل سرمایهگذاریهای جدید در ابزارهایی برای نظارت بر زنجیرههای تامین از طریق به اشتراکگذاری کارآمدتر دادهها میان نهادهای فدرال و ارزیابی خطرات تامین منابع انرژی تجدید پذیر است. بر این اساس، کاخ سفید به دنبال پیدا کردن متحدان و شرکایی است تا از طریق طرحهایی مانند چارچوب اقتصادی هند و اقیانوس آرام (IPEF)، از تأثیر تسلط چین در بخشهای کلیدی مانند مواد معدنی حیاتی بکاهد.
این چارچوب به دنبال تدوین قوانینی است که حوزههایی از قبیل حفاظت از دادهها تا انتشار کربن را پوشش میدهد و اعضای موسس آن ۱۴ کشور از آسیا و اقیانوسیه هستند که مجموعاً ۴۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان به آنها تعلق دارد.
چارچوب اقتصادی هند و اقیانوس آرام به تازگی به دلیل شکست در حصول توافق تجاری در پیشنشست اجلاس همکاریهای اقتصادی آسیا-اقیانوسیه که در سانفرانسیسکو برگزار شد و بایدن و همتای چینیاش، شی جین پینگ، در آن شرکت کردند، مورد توجه رسانهها قرار گرفت.
واشنگتن همچنین یک سیستم هشدار زودهنگام برای اختلالات زنجیره تامین در حوزه فناوری نیمهرساناها ایجاد کرده است که سنگ بنای هر دو اقتصاد و نقطه اختلاف با پکن است.
اظهارات جدید در حالی صورت میگیرد که رئیسجمهور آمریکا با دورنمای یک کارزار انتخاباتی سخت در سال ۲۰۲۴، احتمالاً علیه رقیب سال ۲۰۲۰ خود، دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق، که در میان نامزدهای جمهوریخواه پیشرو است، مواجه است.
بایدن و دیگر دموکراتها امیدوارند با اجرای آشکار و قابل مشاهده وعدههای مکرر او برای تقویت زنجیرههای تامین آمریکا و اتکای کمتر به چین، امتیازات سیاسی کسب کنند. او در مقاطع مختلف ریاستجمهوری خود خواستار انتقال تولید کالاهای امریکایی به داخل کشور شده است.
با تشدید رقابتها، بایدن ممکن است سعی کند قیمتها را برای مصرفکنندگان آمریکایی کاهش دهد. از زمان ورود به کاخ سفید در سال ۲۰۲۱، بایدن تعرفههای اعمال شده توسط ترامپ بر واردات کالاهای چینی به ارزش بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار را حفظ کرده است، اما چندین مطالعه نشان میدهد که شرکتها و مصرفکنندگان آمریکایی در نهایت هزینههای این تعرفهها را جذب کردهاند.
با اینکه حجم کالاهای وارداتی ایالات متحده از چین به شدت کاهش یافته است، زنجیرههای تامین آمریکایی به طور غیرمستقیم از طریق کشورهای ثالث مانند مکزیک به چین متصل میشوند. مکزیک به عنوان یکی از بزرگترین صادرکنندگان کالا به ایالات متحده، اخیراً روابط اقتصادی خود را با چین عمیقتر کرده است.
به گفته بایدن، ایالات متحده «هرگز تسلیم نمیشود». وی همچنین پیشبینی کرده است که پنجاه سال آینده مورخان «این لحظه» را «سرآغاز پیروزی آمریکا در رقابت قرن بیست و یکم » خواهند دانست.
نمایشگاه زنجیره تامین پکن از ۲۸ نوامبر تا ۲ دسامبر ۲۰۲۳، میزبان ۵۱۵ شرکت از ۵۵ کشور و منطقه بود. بر اساس گزارش شورای چین برای ارتقای تجارت بینالمللی(انجمن تجاری مورد حمایت دولت)، ۲۵ درصد از غرفهداران ثبتشده خارجی در این رویداد، شرکتکنندگان آمریکایی بودند.
این شورا، نمایشگاه پکن را به عنوان “شاهدی بر صداقت و آمادگی چین برای گشایش بیشتر و مسئولیتپذیری آن به عنوان یک کشور بزرگ” معرفی کرد و افزود که جهانی شدن اقتصادی با “جریانهای متضاد” همراه است.
این پیام به دنبال هشداری است که شی در ماه اکتبر در خصوص «تحریمهای یکجانبه، اجبار اقتصادی، جداسازی و اختلال در زنجیرههای تأمین» در نشستی به مناسبت ده۱۰ سالگی ابتکار چند میلیارد دلاری کمربند و جاده چین بیان کرد.
واشنگتن از سال گذشته برای جلوگیری از فراگیرشدن نفوذ چین در شبکههای تجاری بویژه شبکه تجاری متمرکز پکن و به طور کلی، محدودیتهایی را بر توانایی چین برای صادرات فناوری پیشرفته اعمال کرده است.
ظاهرا شی در اجلاس APEC مواضع خود را در خصوص جداسازی اقتصادی، خطاب به بایدن تکرار کرده است. پس از دیدار آنها، بایدن به رهبران تجاری آمریکایی گفت که از چین “ریسکزدایی میکند، نه جداسازی (اقتصادی)”.
منبع: scmp