این گروه از پژوهشگران با بهره‌گیری از پهپادهای پیشرفته و هوش مصنوعی، موفق شدند وضعیت بافت معماری ۲۷ روستای تاریخی در اطراف پکن را به‌طور دقیق بررسی و تحلیل کنند. نتایج این تحقیق در نشریه علمی معتبر نیچر منتشر شده است.
تصویربرداری دقیق‌تر از تصاویر ماهواره‌ای
روش مرسوم پایش روستاهای تاریخی معمولا به بازدیدهای میدانی یا تصاویر ماهواره‌ای متکی است. اما تصاویر ماهواره‌ای برای شناسایی جزئیات ریز معماری مثل سقف‌های سنتی یا حیاط‌های قدیمی کیفیت کافی ندارند. به همین دلیل پژوهشگران دانشگاه معماری و برنامه‌ریزی شهری پکن (Beijing University of Civil Engineering and Architecture) از پهپادهای مجهز به دوربین‌های دقیق استفاده کردند تا عکس‌های هوایی با کیفیت بالا از سطح روستاها تهیه کنند. این تصاویر به آنها امکان داد شکل ساختمان‌ها، مصالح و حتی رنگ‌بندی بناها را با دقت فوق‌العاده بررسی کنند.
گام بعدی این تیم، تحلیل تصاویر پهپادی با الگوریتم‌های هوش مصنوعی بود. با آموزش یک مدل پیشرفته یادگیری عمیق، پژوهشگران توانستند ساختمان‌های کاملا سنتی را از بناهای نوساز یا نیمه‌سنتی جدا کنند. این مدل به‌طور خودکار نقشه‌ای از توزیع ساختمان‌ها در هر روستا تهیه می‌کند و حتی می‌تواند الگوهای ساخت و نحوه استقرار خانه‌ها را مشخص کند. به گفته محققان، دقت این روش به مراتب بالاتر از روش‌های دستی یا تخمین‌های بصری است و در زمان کوتاه‌تری حجم عظیمی از اطلاعات را پردازش می‌کند.
چرا سنجش از دور پهپادی اهمیت دارد؟
روستاهای سنتی به دلیل توسعه شهرنشینی و ساخت‌وساز بی‌رویه در معرض تهدید هستند. با استفاده از پهپاد و سنجش از دور، کارشناسان حفاظت میراث فرهنگی می‌توانند در فاصله زمانی کوتاه، وضعیت این بافت‌ها را ثبت کنند و در صورت تخریب یا تغییر غیرمجاز، به سرعت اقدام کنند. در واقع پهپادها به نوعی چشم‌های هوایی برای محافظت از تاریخ و فرهنگ بومی محسوب می‌شوند. پژوهشگران تاکید کردند که این فناوری کمک می‌کند روستاها بدون مزاحمت برای ساکنان بررسی شوند و نیازی به ورود مستقیم به منازل نباشد، که این موضوع احترام به حریم خصوصی مردم را نیز رعایت می‌کند.
این پروژه روی ۲۷ روستای تاریخی پکن از جمله ۱۹ روستای ثبت ملی و ۵ روستای میراث فرهنگی کلیدی متمرکز بود. پهپادها از ارتفاع کم پرواز کردند و تصاویر با وضوح بسیار بالا گرفتند. سپس داده‌ها در یک نرم‌افزار مخصوص پردازش شد تا نقشه دیجیتال سه‌بعدی از ساختار روستاها تهیه شود. به گفته پژوهشگران، این نقشه‌ها برای تصمیم‌گیری درباره مرمت و برنامه‌ریزی بازسازی، ابزاری بسیار کاربردی و کم‌هزینه هستند.
نتایج این تحقیق نشان داد فناوری سنجش از دور پهپادی می‌تواند انقلابی در مدیریت میراث فرهنگی روستاها به وجود بیاورد. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند در آینده با پیشرفت پهپادها و مدل‌های هوش مصنوعی، حتی بتوان تغییرات سال به سال ساختمان‌ها را هم رصد کرد و روند فرسایش یا تغییر کاربری آنها را زیر نظر گرفت. به این ترتیب امکان برنامه‌ریزی بهتر برای حفظ سبک معماری سنتی و جلوگیری از ساخت‌وساز ناهماهنگ در این مناطق تاریخی فراهم می‌شود.
منبع: nature
