به گزارش ساوت چاینا مورنینگ پست، یکپنجم از کل فعالیتهای سرمایهگذاری و ساختوساز چین در بخش انرژی و همچنین یکپنجم از پروژههای تجدیدپذیر در آفریقا انجام شده و مجموع آنها در فاصله سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۴ به ۶۶ میلیارد دلار رسیده است.
آفریقا همچنین به یکی از بازارهای کلیدی برای فناوری انرژی بادی و خورشیدی چین تبدیل شده است؛ بهطوری که صادرات چین در این بخش طی سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، رشدی ۱۵۳ درصدی داشته است. این رشد ناشی از تقاضای فزاینده انرژی در آفریقا و تسلط چین بر تولید پنلهای خورشیدی است؛ صنعتی که چین بیش از ۸۰ درصد عرضه جهانی آن را در اختیار دارد.
سرمایهگذاریهای انرژی چین در حال فاصلهگرفتن از سوختهای فسیلی و حرکت بهسوی منابع تجدیدپذیر است. چین در سال ۲۰۲۱ متعهد شد که دیگر پروژههای نیروگاه زغالسنگی جدید در خارج از کشور را تأمین مالی نکند.
اقتصادهای آفریقایی مقصدی کوچکتر، اما در حال رشد، برای فناوری انرژی خورشیدی و بادی چین هستند. انتظار میرود این روند با افزایش نیاز به برق و منابع تجدیدپذیر استفادهنشده در این قاره ادامه یابد.
پذیرش فناوری انرژی خورشیدی و بادی چین در آفریقا عمدتاً بهدلیل رقابتپذیری جهانی این محصولات و افزایش تقاضای انرژی در قاره آفریقاست.
تولیدکنندگان چینی بر زنجیرههای تأمین جهانی مسلط هستند و بازارهای آفریقایی را بهعنوان راهحلی برای «ظرفیت مازاد داخلی و رقابت» تلقی میکنند.
به گفته آژانس بینالمللی انرژی، چین بیش از ۸۰ درصد پنلهای خورشیدی جهان را تولید میکند. سیاستهای صنعتی چین همچنین بهشدت هزینهها را کاهش دادهاند و در بیشتر کشورهای آفریقایی جایگزین واقعاً رقابتپذیری برای پنلهای خورشیدی چینی وجود ندارد چرا که هم از نظر عملکرد و هم از نظر قابلیت اطمینان، رقابتی تلقی میشوند.
در سال ۲۰۲۴، نزدیک به نیمی از صادرات پنلهای خورشیدی و توربینهای بادی چین به اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه اختصاص یافته و مجموع آن به حدود ۱۳.۸ میلیارد دلار رسیده است که این رقمی بسیار بیشتر از صادرات به ایالات متحده و اتحادیه اروپا محسوب میشود.
صادرات محصولات مشابه به ایالات متحده و اتحادیه اروپا به ترتیب ۱۱۷ میلیون دلار و ۱۱ میلیارد دلار بوده است. چین در سال ۲۰۲۴ بیش از یک میلیارد دلار فناوری انرژی پاک به آفریقای جنوبی، موزامبیک و کنیا صادر کرده است.
صادرات فناوری انرژی خورشیدی و بادی چین به ایالات متحده در سالهای اخیر بهدلیل موانع تجاری آمریکا بر سلولهای خورشیدی چینی، باتریهای لیتیوم-یونی خودروهای برقی و خود این وسایل نقلیه، کاهش یافته است.
با توجه به نیاز چین به فروش جهانی و موانع تجاری پایینتر در کشورهای آفریقایی نسبت به بازارهای غربی، انتظار میرود که صادرات فناوری پاک چین به آفریقا با شتاب بیشتری ادامه یابد، موضوعی که میتواند روند صادرات فناوری پاک چین به اقتصادهای نوظهور را سرعت بخشد.
اگر سیاستهای تعرفهای ایالات متحده پس از تعلیق ۹۰ روزه از سر گرفته شود، شرکتهای چینی ممکن است به انتقال تولید به کشورهای آفریقایی فکر کنند؛ کشورهایی که شرایط مطلوبتری برای تجارت و مشوقهایی برای زنجیره تأمین فناوریهای پاک فراهم میکنند.
از سوی دیگر، مقررات سختگیرانهتر ایالات متحده در زمینه مبدأ کالاهای فناوری پاک میتواند مزایای این انتقال را کاهش دهد.
منابع مالی چینی پشت بسیاری از پروژههای انرژی تجدیدپذیر در آفریقا قرار دارد، اگرچه حجم وامدهی از سال ۲۰۱۶ به اینسو کاهش یافته است. با این حال، وامدهندگان چینی همچنان در حال تأمین مالی تعداد روبهافزایشی از این پروژهها هستند. آفریقا تقریباً یکسوم از وامدهی جهانی چین در بخش انرژی را به خود اختصاص داده و بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱، ۶۵ میلیارد دلار تأمین مالی مرتبط با انرژی از چین دریافت کرده است.
از سال ۲۰۲۰، چین دیگر در کنیا سرمایهگذاری جدیدی در بخش سوختهای فسیلی انجام نداده و در عوض پروژههای تجدیدپذیر کلیدی مانند نیروگاه اولکاریا IV و پارک خورشیدی گاریسا را تأمین مالی کرده است که این حرکتی فراتر از شیوههای سنتی وامدهی است.
در موزامبیک غنی از گاز، تمرکز اصلی چین بر تأمین مالی پروژههای LNG از طریق ترکیبی از وامهای امتیازی و تجاری است.
در آفریقای جنوبی نیز، چین از سال ۲۰۲۲ تأمینکننده غالب فناوری وارداتی انرژی پاک بوده و شرکتهای چینی سهم قابلتوجهی از بازار، بهویژه در پروژههای خورشیدی، بهدست آوردهاند.
منبع: scmp