به آب انداختن ناو هواپیمابر Type 003 نقطه عطفی در تلاش چین برای ایجاد نیروی دریایی با توانایی عملیات دور از سواحل چین بود. فوجیان سومین و بزرگترین و پیچیدهترین ناو هواپیمابر چین است. سه منجنیق الکترومغناطیسی پیشرفته آن نوید این را میدهد که برد بیشتری از هواپیماهای جنگی را به همراه سوخت و مهمات بیشتر وارد عمل کند.
اما فوجیان هنوز از آمادگی جنگی فاصله دارد و بنا بر نظر کارشناسان نظامی این ناو مجموعهای از آزمایشهای بسیار پیچیده در مدت زمان حدود ۱۸ ماه نیاز دارد. نیروی دریایی ارتش چین اعلام کرد که آزمایش اولیه قابلیتهای پهلوگیری و ناوبری فوجیان را پوشش میدهد، اما منجنیقها و همچنین عملکرد ناو در آبها و محیطهای عملیاتی مختلف نیز باید آزمایش شوند.
لیائونینگ، اولین ناو هواپیمابر چین، در سال ۲۰۱۲ و پس از اینکه در سال ۱۹۹۸ به عنوان یک کشتی نیمه کاره شوروی از اوکراین خریداری شد، به راه افتاد. هفت سال بعد، شاندونگ اولین ناو هواپیمابر ساخت داخل چین شد. هر دو ناو از رمپهای پرش اسکی برای کمک به بلند شدن جتها استفاده میکنند.
با فوجیان، چین از منجنیقهای قدیمیتر بخار که توسط نیروی دریایی ایالات متحده استفاده میشد عبور کرد و به دومین کشوری تبدیل شد که سیستم منجنیق الکترومغناطیسی پیشرفتهتری را که برای اولین بار در ابرناو جدیدتر USS Gerald R. Ford استفاده شد را به کار گرفت.
عدم وجود رمپ در این ناو به این معنی است که هواپیماهای بیشتری را میتوان در عرشه پرواز فوجیان پارک کرد. منجنیقهای الکترومغناطیسی همچنین هزینه نگهداری کمتری دارند و نسبت به نمونههای معمولیشان از نظر انرژی کارآمدتر هستند.
همانطور که تجربه خود نیروی دریایی ایالاتمتحده نیز نشان میدهد، معرفی هر شکل جدیدی از فناوری پیشرفته در خدمات عملیاتی با درجهای از ریسک ذاتی همراه است.
USS Ford با وجود اینکه در سال ۲۰۱۳ راهاندازی شد، پس از سالها تلاش برای قابلاعتمادتر کردن سیستم منجنیق خود و تغییر در طراحی کشتی برای حل مشکلات قدرت، در اواخر سال ۲۰۲۱ گواهی آمادگی رزمی دریافت کرد.
نیروی دریایی چین باید توجه بیشتری به مصرف برق فوجیان داشته باشد که بر خلاف ناوهای کلاس نیمیتز و فورد از پیشرانه معمولی به جای هستهای استفاده کرده است.
اگرچه این ملاحظات و الزامات تدارکاتی، برخی محدودیتهای عملیاتی بر فوجیان تحمیل میکند اما بعید است که تواناییهای عملیاتی آن را محدود کند. ظرفیت فوجیان برای عملیات هواپیماهای بزرگتر – از جمله هواپیماهای هشدار و کنترل زودهنگام بال ثابت (AEW&C)، جنگندهها و پهپادها- به ارتش چین این امکان را میدهد تا فراتر از قابلیتهای هوایی و موشکی زمینی خود عمل کند.
این فرصت یک دوره کاملاً جدید برای چین محسوب میشود و برخلاف ایالات متحده، این کشور چندین دهه تجربه کار با سیستمهای منجنیق مبتنی بر بخار را ندارد، بنابراین باید انتظار پیشرفت آهسته اما پیوسته را داشت. خلبانان و اپراتورها باید برای استفاده از سیستم پرتاب جدید در محیطهای مختلف آموزش ببینند. ظرفیتهای ناشناخته زیادی برای این ناو وجود دارد و اگر برای استفاده از آن سریع عمل کرد، امکان بروز اشتباه نیز وجود دارد.
منبع: scmp