به گزارش ساوت چاینا مورنینگ پست، این تغییر بخشی از چرخش پکن به سمت پروژههای «کوچک اما زیبا» در استراتژی سرمایهگذاری آفریقایی است. اگرچه این امر میتواند شاهد تأمین مالی کمتر پروژههای بزرگ به طور مستقیم از طریق وامهای دوجانبه چینی باشد، اما به این معنا نیست که پکن سرمایهگذاری پروژههای بزرگی را که برای رشد تجارت چین و آفریقا حیاتی میداند متوقف خواهد کرد.
در نشست سال ۲۰۲۴ در مورد همکاری چین و آفریقا (FOCAC) که به تازگی در پکن برگزار شد، نزدیک به ۵۱ میلیارد دلار از سوی چین برای وام و سرمایهگذاری در آفریقا اختصاص یافت و بیش از نیمی از این مبلغ – ۲۱۰ میلیارد یوان (۲۹٫۵ میلیارد دلار آمریکا) – یک خط اعتباری است.
پکن همچنین شرکتهای چینی بیشتری را تشویق میکند تا با شرکتها و دولتهای آفریقایی از طریق مدلهای تأمین مالی مشارکت عمومی-خصوصی (PPP) مانند توافقنامههای ساخت-عملیات-انتقال شریک شوند.
این نوع مشارکت ۲۷ کیلومتر بزرگراه نایروبی را در سال ۲۰۲۲ ساخته که توسط یک شرکت دولتی چین تأمین مالی و ساخته شده است. این شرکت چینی این بزرگراه را به مدت سه دهه راهاندازی خواهد کرد تا سرمایهگذاری خود را قبل از انتقال مالکیت به دولت کنیا بازیابی کند. مدلهای تأمین مالی مشابه در اوگاندا، نیجریه و زامبیا استفاده شده است.
در اجلاس همکاری چین و آفریقا(FOCAC) در ۴ تا ۶ سپتامبر۲۰۲۴، پکن همچنین متعهد شد مؤسسات و شرکتهای مالی چینی را برای مشارکت در پروژههای زیرساختی آفریقا از طریق انواع مختلف مشارکتهای دولتی و خصوصی برای ایجاد شرایط بهتر برای صنعتی شدن در آفریقا تشویق کند.
سال گذشته رشد زیادی در صادرات آواکادو از کنیا و کربنات لیتیوم فرآوری شده از زیمبابوه به چین مشاهده شد.
چین همچنین در حال حاضر پول بیشتری را از طریق مؤسسات مالی چندجانبه قاره مانند بانک صادرات و واردات آفریقا (Afreximbank) و شرکت مالی آفریقا برای ارتقاء مالی تجارت و اعطای وام به شرکتهای کوچک و متوسط آفریقایی هدایت میکند.
دادهها نشان میدهد که از ۴٫۶۱ میلیارد دلار وام داده شده توسط چین به کشورهای آفریقایی در سال گذشته، بیش از نیمی – یا ۲٫۵۹ میلیارد دلار – به بانکهای چندجانبه آفریقایی و همچنین بانکهای ملی در مصر اعطا شده است.
در اجلاس FOCAC، چین موافقت کرد که بخشهای خصوصی خود را تشویق کند تا با بانک توسعه آفریقا، Afreximbank، بانکهای منطقهای آفریقا، بانک سرمایهگذاری زیربنایی آسیایی و بانک توسعه جدید برای توسعه سرمایهگذاری زیرساختهای آفریقا تحت حمایت مؤسسات مالی چینی، به ویژه مؤسساتی که در طرح کمربند و جاده حضور دارند، همکاری کنند.
ابتکار کمربند و جاده چین چیزی بیش از پروژههای زیرساختی بزرگ و در مورد بهبود اتصال و ارتباطات جهانی است. کمک به دولتها برای ایجاد زیرساختهای ضروری و دیرپا به این دلیل بود که آنها پروژههای اصلی در دهه اول کمربند و جاده بودند.
وجود این زیرساختها دولت را قادر میسازد تا سرمایهگذاری خارجی را جذب کند و کسبوکارها در اقتصاد محلی سرمایهگذاری کنند.
به عنوان بخشی از پیشرفت طبیعی این ابتکار، انتظار میرود پروژههای زیربنایی بزرگ کمتری مشاهده شود و در عوض افزایش سرمایهگذاریها را در «انتقال انرژی و کشاورزی محلی، تولید و داراییهای تولیدی» پیشبینی میشود.
رئیس جمهور شی جین پینگ در حین سخنرانی در اجلاس سران FOCAC گفت که چین ۶۶۶۶ هکتار مناطق استاندارد شده کشاورزی در آفریقا خواهد ساخت و ۵۰۰ کارشناس کشاورزی را به این قاره اعزام خواهد کرد.
شی گفت: «ما همچنین سرمایهگذاری دو طرفه را برای عملیات تجاری جدید توسط شرکتهای چینی و آفریقایی تشویق میکنیم، آفریقا را قادر میسازیم تا ارزش افزوده را حفظ کند و حداقل یک میلیون شغل برای آفریقا ایجاد کند.»
مواد معدنی حیاتی نیز در کانون توجه قرار دارند و شرکتهای چینی اخیراً سرمایهگذاریهای چند میلیارد دلاری برای تأمین انجام دادهاند.
شرکتهای چینی سرمایهگذاری گستردهای در جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) دارند که حدود ۷۰ درصد کبالت جهان را تولید میکند. آنها اخیراً خرید پروژههای لیتیوم آفریقایی خود را به ویژه در زیمبابوه، نامیبیا و مالی افزایش دادهاند.
لی کیانگ، نخستوزیر چین در نشست FOCAC گفت که در سه سال آینده، چین با آفریقا برای حفظ ثبات زنجیره تأمین مواد معدنی و ارتقای ارزش افزوده به صنعت با توسعه فناوری ذوب همکاری خواهد کرد.
هدف اصلی تبدیل منابع مالی آفریقا به مزایای توسعه اقتصادی آن است. برای این منظور، چین موافقت کرد که از گسترش ذوب، فرآوری و سایر بخشهای معدنی بالادستی و پاییندستی و همچنین ایجاد زیرساختها و اکتشاف پروژههای معدنی حمایت کند.
اما از میان تمام فعالیتهای چین در آفریقا، این سرمایهگذاری در مواد معدنی حیاتی است که توجه ایالاتمتحده و دیگر کشورهای غربی را به خود جلب کرده است.
تلاشهای چین برای تقویت روابط در آفریقا با مقاومت ایالاتمتحده و متحدانش در حالی که برای تکهای از ذخایر معدنی غنی این قاره مبارزه میکنند، مواجه است. اخیراً شاهد بودیم که ایالاتمتحده با تأمین مالی خط قطاری که آنگولا و جمهوری کنگو را به هم متصل میکند، به عنوان بخشی از تلاش برای بهبود شبکههای لجستیکی معادن مس و کبالت موافقت کرد.
به همین ترتیب، اروپا در پروژههای انرژی آفریقا سرمایهگذاری کرده، زیرا به دنبال بهبود امنیت انرژی خود است. پروژههای انرژی در موزامبیک و تانزانیا نمونههای قابلتوجهی هستند.
در همین حال بنا بر نظر برخی تحلیلگران، ایالاتمتحده و اتحادیه اروپا تا حدی مسئول هدایت چین به بازار آفریقا بودهاند. تنشهای ژئوپلیتیکی پیرامون انرژی سبز باعث شده که ایالاتمتحده و اتحادیه اروپا بر خودروهای برقی چینی تعرفه وضع کنند و در نتیجه تعداد زیادی از سازندگان خودروهای برقی چینی به بازارهای جایگزین از جمله آفریقا روی آوردهاند.
منبع: scmp