در حالی‌که در غرب هنوز کسی نمی‌تواند از خانه خارج شود و یک تاکسی هوایی سوار شود، در چین شرکت ای‌هنگ (EHang) در اکتبر ۲۰۲۳، به‌عنوان اولین شرکت جهان مجوز رسمی پرواز تاکسی هوایی خودران را گرفت. این شرکت اکنون پروازهای نمایشی منظمی را در شهرهای گوانگ‌ژو، شنژن، هفی، ژاوچینگ و شانگهای انجام می‌دهد.
در آوریل ۲۰۲۴، ای‌هنگ مجوز تجاری‌سازی تاکسی پرنده مدل EH216-S eVTOL را نیز دریافت کرد و فروش بلیت برای پروازهای آزمایشی در مسیرهای گردشگری مشخص را آغاز نمود. ای‌هنگ در حال حاضر رهبری گروهی از شرکت‌های نوآور چینی در زمینه تاکسی‌های هوایی را برعهده دارد؛ از جمله شرکت‌های ایکس‌پنگ آئرو‌اچ‌تی (XPeng AeroHT)، تی‌کَب تک (TCab Tech) و ولانت آئروتک (Volant Aerotech).
خودروی پرنده فیلم بازگشت به آینده
بازار پنهانی که در حال انفجار است
اگرچه کاربرد گسترده و تجاری تاکسی‌های هوایی هنوز چند سالی فاصله دارد، اما تحولات اخیر به‌ویژه در چین نشان می‌دهند که این رویا بسیار واقعی‌تر از پیش‌بینی بازگشت به آینده از سال ۲۰۱۵ شده است. دلیل آن، ظهور بازار جدیدی به نام اقتصاد ارتفاع پایین (Low-altitude Economy) است؛ بازاری که رشد سریعی دارد اما از دید عموم مردم پنهان مانده است. این اقتصاد به وسایل پرنده‌ای اشاره دارد که در ارتفاعی تا ارتفاع ۱۰۰۰ متر فعالیت می‌کنند و خدماتی مانند حمل‌ونقل، کشاورزی، سلامت، ایمنی عمومی، گردشگری و عملیات اضطراری ارائه می‌دهند.
در این بازار، هواگردها می‌توانند خلبان‌دار یا خودران، و در اندازه‌های کوچک تا بزرگ باشند. پهپادهای کوچک برای نقشه‌برداری هوایی، پایش کشاورزی، بازرسی زیرساخت‌ها یا کمک به پلیس و امدادگران استفاده می‌شوند. پهپادهای متوسط بسته‌ها و غذا را در مناطق حومه‌ای تحویل می‌دهند یا دارو را به مناطق دورافتاده می‌رسانند. پهپادهای بزرگ نیز برای جابه‌جایی مسافر در مسیرهای کوتاه طراحی شده‌اند. اغلب این پرنده‌ها دارای پیشرانه الکتریکی، توانایی برخاست و فرود عمودی (eVTOL)، و حداقل چهار روتور هستند که به آن‌ها اجازه می‌دهد در محیط‌های شلوغ شهری فعالیت کرده و همزمان آلودگی صوتی و زیست‌محیطی را کاهش دهند.
تاکسی خودران شرکت ای هنگ
رشد بازار اقتصاد ارتفاع پایین؛ پیشتازی چین با حمایت دولتی
طبق گزارش مؤسسه تحقیقاتی بین‌المللی برنستاین (Bernstein)، ارزش اقتصاد ارتفاع پایین از ۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ به ۲۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۳۰ خواهد رسید. هواگردهای عمودبرخاست نقشی کلیدی در بخش‌های لجستیک، گردشگری، امنیت، پاسخ اضطراری، و کشاورزی ایفا خواهند کرد.
هرچند شرکت‌های آمریکایی و اروپایی مانند وینگ (Wing) وابسته به گوگل و زیپلاین (Zipline) نیز در این حوزه فعال‌اند، اما چین با پروژه‌هایی جسورانه‌تر و پیشرفته‌تر و به لطف حمایت‌های همه‌جانبه دولتی، از جمله ایجاد مناطق پایلوت و سیاست‌های محرک نوآوری به‌عنوان رهبر این صنعت شناخته می‌شود.
ظهور بازیگران غربی و چینی در صنعت تاکسی هوایی
شرکت چینی-آلمانی آتوفلایت (AutoFlight) در سال گذشته چند دستاورد چشمگیر داشت؛ از جمله پرواز ۲۵۰ کیلومتری با یک باتری، و اولین پرواز خودران بین‌شهری که از یک پهنه آبی بزرگ عبور کرد. سرمایه‌گذاران از آمریکا، اروپا و چین میلیاردها دلار در شرکت‌های فعال در این حوزه تزریق کرده‌اند. تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند تا سال ۲۰۴۰ بیش از ۱۰۰۰۰ تاکسی پرنده در جهان فروخته خواهد شد. با این حال، موانع قانونی و ایمنی باعث شده‌اند که بازار تاکسی‌های هوایی بلافاصله شکوفا نشود. از این‌رو بسیاری از شرکت‌ها ابتدا تمرکز خود را به کاربردهای لجستیکی معطوف کرده‌اند.
خودروساز بزرگ چینی بی‌وای‌دی (BYD) در همکاری با غول پهپادسازی دی‌جی‌آی (DJI)، امسال از خودرویی رونمایی کرد که پهپادی در سقف خود دارد. این پهپاد در حین حرکت خودرو می‌تواند به پرواز درآمده، محیط اطراف را تصویربرداری کرده و به‌صورت خودکار بازگردد. هرچند کاربرد این فناوری هنوز مشخص نیست و بیشتر به یک تبلیغ خلاقانه شباهت دارد، اما نشان‌دهنده توانمندی چین در ارائه نوآوری‌هایی است که در غرب سابقه ندارند.
اقتصاد ارتفاع پایین در حال شکل‌گیری
با توجه به نوظهور بودن اقتصاد ارتفاع پایین، شرکت‌های مختلف فعلا در حال آزمایش ایده‌های نوآورانه هستند. برای مثال شرکت چینی جویانس تک (Joyance Tech) پهپاد کوچکی را توسعه داده که می‌تواند مایعات را با فشار بالا (تا ۱۰ لیتر در دقیقه) در مسیرهای دقیق اسپری کند. این پهپاد تا ارتفاع ۱۵۰ متر پرواز کرده و زمان پرواز آن بین ۱۲ تا ۱۸ دقیقه است. از آن می‌توان برای تمیزکاری نماهای شیشه‌ای ساختمان‌ها یا پنل‌های خورشیدی استفاده کرد و قیمت پایه آن از ۸۰۰۰ دلار آغاز می‌شود.
شرکت هایشن مدیکال (Haishen Medical Technology) زیرمجموعه شرکت کشتی‌سازی چین (CSSC)، در آوریل ۲۰۲۵ پهپاد امدادی پیشرفتهای معرفی کرد که می‌تواند تا ۳۰۰ کیلوگرم بار حمل کرده، مجروحان را از مناطق دورافتاده نجات دهد و خدمات درمانی جزئی یا تماس ویدیویی با پزشک ارائه دهد. این پهپاد برای کار در دمای بین منفی ۲۵ تا مثبت ۴۶ درجه و ارتفاع تا ۵۰۰۰ متر طراحی شده است.
پهپاد امدادی هایشن مدیکال
شرکت چینی ژوآو (JOUAV) پهپادی ترکیبی را توسعه می‌دهد که روتورهای مشابه بالگرد را با بال‌های ثابت هواپیمایی ترکیب می‌کند و برای عملیات نجات در زمین‌های غیرمسطح طراحی شده است. این پهپاد به دوربین حرارتی، سونار (sonar)، لیدار و هوش مصنوعی مجهز است، تا ۴۸۰ دقیقه پرواز می‌کند، سرعت آن به ۱۰۰ کیلومتر در ساعت می‌رسد و می‌تواند منطقه‌ای به شعاع ۲۰۰ کیلومتر را جست‌وجو کند. این پهپاد همچنین قابلیت شناسایی حرارت بدن یا علائم بصری افراد گرفتار و ارسال مکان دقیق آن‌ها به تیم‌های زمینی را دارد.
در مه ۲۰۲۵، شرکت سی‌اچ یو‌ای‌وی (CH UAV) نخستین پرواز آزمایشی پهپاد سنگین‌بار CH-YH1000 را با موفقیت انجام داد. این پهپاد خودران می‌تواند تا ۱.۲ تن بار را تا فاصله ۱۵۰۰ کیلومتری حمل کند. برخلاف بیشتر هواگردهای عمودپرواز، این پهپاد مانند هواپیما برخاسته و فرود می‌آید و فقط به باند کوتاهی نیاز دارد. مدت پرواز آن تا ۱۰ ساعت و ارتفاع عملیاتی آن تا ۸۰۰۰ متر است. این شرکت آن را «ون پرنده» می‌نامد و امیدوار است بتواند تحویل بسته‌ها به مناطق دورافتاده را سریع‌تر و ارزان‌تر کند.
جمع‌بندی: از تخیل تا واقعیت
اقتصاد ارتفاع پایین که زمانی مفهومی علمی-تخیلی به‌نظر می‌رسید، امروز به‌ویژه در چین به واقعیتی در حال گسترش بدل شده است. پیشرفتهای چشمگیر در حوزه‌ی هواگردهای عمودپرواز الکتریکی، پهپادهای باری، فناوری‌های امدادی و حمل‌ونقل شهری نشان می‌دهد که آینده هوانوردی، دیگر تنها در آسمان‌های بلند و فرودگاه‌های بزرگ رقم نمی‌خورد؛ بلکه در ارتفاعی پایین‌تر، نزدیک‌تر به زندگی روزمره ما در حال شکل‌گیری است.
منبع: calcalistech
