به گزارش ساوت چاینا مورنینگ پست، با این حال، وی بلافاصله یک نقشه راه روشن برای توسعه هوش مصنوعی علیبابا ارائه کرد، با هدف رسیدن به آنچه «هوش مصنوعی فوقالعاده» (ASI) خوانده میشود، زمانی که مدلهای متنباز Qwen و خدمات ابری این شرکت به عنوان زیرساخت نرمافزاری و محاسباتی آینده عمل کنند.
به بیان دیگر، علیبابا قصد داشت به «پیشروترین ارائهدهنده خدمات جامع هوش مصنوعی در جهان» تبدیل شود.
نقشه راهی که او در سخنرانی ۲۳ دقیقهای خود ترسیم کرد، نه تنها به معنای ارتقای استراتژیک علیبابا بود، بلکه رقابت میان غولهای فناوری چین و آمریکا برای آینده هوش مصنوعی را نیز برجسته ساخت، حوزهای که برخی از بزرگترین سرمایهگذاریهای تاریخ را به خود جذب کرده و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و ژئوپلیتیکی عمیقی دارد.
در حین سخنرانی، سهام علیبابا در هنگکنگ به بالاترین حد چهار سال اخیر رسید و چند بانک هدف قیمت سهام را افزایش دادند.
روز بعد، مدیرعامل شرکت آمریکایی تولیدکننده تراشه انویدیا، در پادکستی بر اهمیت سرمایهگذاری کلان در هوش مصنوعی تأکید نمود.
اکنون میدان هوش مصنوعی تنها به مدلهای زبان بزرگ محدود نمیشود و شامل سختافزارهای بالادستی و برنامههای کاربردی پاییندستی نیز شده است.
چین در یک رقابت هوش مصنوعی متفاوت با آمریکا شرکت دارد و دیگر داشتن قویترین مدل پایه کافی نیست؛ باید بهترین تراشهها، الگوریتمها و برنامهها در کل زنجیره هوش مصنوعی را داشت تا در میدانی شلوغ برجسته شد.
برخی برآوردها نشان میدهد که غولهای فناوری چین و آمریکا امسال مجموعاً بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار صرف زیرساخت هوش مصنوعی خواهند کرد، رقمی تقریباً معادل تولید ناخالص داخلی رومانی، ۳۹مین اقتصاد بزرگ جهان طبق صندوق بینالمللی پول.
این امر برخی تحلیلگران را واداشت تا استدلال کنند که رقابت هوش مصنوعی میان چین و آمریکا اکنون توسط «ابرمقیاسها» — بزرگترین شرکتهای فناوری جهان با توانمندیهای گسترده در کل زنجیره هوش مصنوعی — دنبال میشود.
واشنگتن و پکن هر دو از صنایع هوش مصنوعی خود حمایت کردهاند. هدف برنامه اقدام هوش مصنوعی دولت ترامپ که در ژوئیه منتشر شد، ترویج صادرات فناوری «هوش مصنوعی آمریکایی» در سراسر جهان، به رهبری انویدیا و OpenAI به ترتیب ارزشمندترین شرکت و استارتاپ جهان بود.
به عنوان بخشی از همکاری، انویدیا به OpenAI کمک میکند تا مراکز داده «خودمیزبانی» خود را راهاندازی کند، مراکزی که پیشتر OpenAI به مایکروسافت وابسته بود. این اقدام میتواند به OpenAI اجازه دهد با xAI، استارتاپ ایلان ماسک که در ممفیس، تنسی مراکز داده کولوسوس خود را میسازد، رقابت کند.
همزمان با قراردادهای اخیر با AMD و سامسونگ و همچنین ۵۰۰ میلیارد دلار بودجه وعده داده شده برای پروژه Stargate همکاری مشترک OpenAI با سافتبانک و اوراکل، معاملات محاسباتی این استارتاپ امسال حداقل به ۱ تریلیون دلار رسیده است.
چین نیز سهم خود را از ابرمقیاسها دارد، اما اندازه آنها از همتایان آمریکایی کمتر است. سه بازیگر بزرگ آمریکایی — آمازون وب سرویس، مایکروسافت آزور و گوگل — حدود ۶۳ درصد از بازار جهانی ۹۰۰ میلیارد دلاری خدمات ابری را در اختیار دارند.
در چین، بخش هوش مصنوعی و محاسبات ابری علیبابا با ۳۶ درصد بازار پیشتاز است.
در همین حال، واحد طراحی نیمههادی علیبابا، T-Head، پردازنده هوش مصنوعی توسعه داده که قابل مقایسه با H20 انویدیا است؛ تراشهای مخصوص مشتریان چین برای رعایت محدودیتهای صادرات آمریکا.
با وجود پیشرفتها، شرکتهای چینی هنوز در سرمایهگذاری به میزان قابل توجهی از همتایان آمریکایی عقبترند. تعهد سهساله علیبابا کمتر از هزینه سالانه هر یک از سه ابرمقیاس بزرگ آمریکایی است.
ارزش OpenAI هماکنون ۵۰۰ میلیارد دلار برآورد میشود، در حالی که ارزش توسعهدهنده مدل هوش مصنوعی آمریکا، Anthropic، پس از یک دوره تأمین مالی در سپتامبر تقریباً سه برابر شد و به ۱۸۳ میلیارد دلار رسید. در مقابل، استارتاپهای پیشرو چین مانند Moonshot AI و Z.ai به ترتیب ۳.۳ و ۵.۶ میلیارد دلار ارزشگذاری شدهاند.
این لزوماً به معنای عقب ماندن چین در هوش مصنوعی نیست. در آمریکا، مدیران سیلیکونولی بر لزوم پیشی گرفتن از چین برای دستیابی به AGI تأکید کردهاند.
تمرکز آمریکا بر رسیدن به AGI پیش از چین منجر به تمرکز بیش از حد بر مقیاسبندی منابع محاسباتی و محدود کردن دسترسی چین به نیمههادیهای پیشرفته شده است.
سیاستگذاران چینی به دنبال AGI صرف نیستند.آنها هوش مصنوعی را چیزی شبیه اینترنت میبینند که میتواند صنایع موجود را بهشدت تسریع کند، حتی اگر آن را تغییر ندهد، جایی که تمرکز بر گسترش فناوری و افزایش پذیرش آن است.
برنده در هوش مصنوعی نباید بر اساس «کسی که قویترین مدل AI را ایجاد میکند» تعریف شود، بلکه بر اساس «کسی که میتواند آن را سریعتر به کار گیرد» باشد.
دولت چین بر یکپارچهسازی هوش مصنوعی با بخشهای صنعتی و تولیدی قدرتمند کشور برای برنده شدن در رقابت فناوری حساب باز کرده است، استراتژیای که «AI پلاس» نامیده میشود.
چین اکنون با رکورد ۲٫۰۲۷ میلیون ربات فعال، در نصب رباتهای صنعتی پیشتاز جهان است،
بازار رباتهای انساننما نیز رشد سریعی داشته است و استارتاپهای برجسته مانند AgiBot در شانگهای و Unitree Robotics در هانگژو سفارشهایی از شرکتهای دولتی دریافت کردهاند.
در مارس، برای نخستین بار، پکن «هوش تجسمی» — هوش مصنوعی یکپارچه در ماشینهای فیزیکی — را به عنوان یک صنعت کلیدی آینده تعیین کرد. مقامات بعدها برنامههایی برای ترویج استفاده از رباتیک در بخشهای مختلف از جمله تولید، هوافضا و لجستیک ارائه کردند.
حمایت دولت به سطح کارآفرینان نیز رسیده است، به طوری که تقریباً نیمی از سرمایهگذاریهای هوش مصنوعی امسال به استارتاپهای هوش تجسمی اختصاص یافته است.
چین در بخش سختافزاری هوش مصنوعی — رباتیک — پیشتاز است.
نشانهها حاکی از آن است که آمریکا بهطور فزایندهای اهمیت کاربردهای هوش مصنوعی در فناوری سخت را درک میکند. گفته میشود OpenAI استخدام تیم رباتیک خود را افزایش داده و با استارتاپ رانندگی خودکار Applied Intuition همکاری کرده است.
با این حال، هیچ یک از «چهار شرکت بزرگ» رباتیک صنعتی جهان — ABB Robotics، Fanuc، Kuka و Yaskawa Electric — در آمریکا مستقر نیستند.
اختلاف هزینه بین سیلیکونولی و شرکتهای چینی ممکن است بحرانی نباشد، زیرا ابرمقیاسهای چینی همیشه مستقیماً با همتایان آمریکایی رقابت نمیکنند.
حداقل در حوزه هوش مصنوعی، بازار کاملاً موازی شده است، هر کس بازی خود را انجام میدهد. بسیاری از مردم جهان انگلیسیزبان واقعاً نمیدانند بازار ابری چین چقدر بزرگ است، با نیازهای متعدد از شرکتهای دولتی بزرگ تا شرکتهای کوچک و متوسط.
امکان ندارد هیچ شرکتی مانند آمازون باشد — یک فروشگاه جامع که نیاز همه را برآورده کند، و این فرصتهای متفاوتی برای علیبابا، هوآوی، بایدو و ByteDance ایجاد میکند.
هنوز مشخص نیست که مدلهای پایه آمریکا چقدر از رقبای چینی جلوتر هستند.
مدلهای چینی همواره در جدولهای رهبران جهانی AI محبوب، به ویژه در تولید تصویر و ویدئو، رتبه بالایی دارند و اغلب عملکردی قابل مقایسه با هزینه آموزش بسیار کمتر نسبت به محصولات آمریکایی ارائه میدهند.
دولت آمریکا پتانسیل اکوسیستم متنباز چین در ترویج پذیرش جهانی را به رسمیت شناخته است.
طبق گزارشی که از مرکز استانداردها و نوآوری هوش مصنوعی در موسسه ملی استاندارد و فناوری و وزارت بازرگانی آمریکا منتشر شد، دانلود مدلهای دیپسیک و علیبابا در پلتفرم توسعهدهندگان Hugging Face از ژانویه به ترتیب ۱۰۰۰ درصد و ۱۳۵ درصد افزایش یافته است.
در همین حال، استارتاپها و دانشگاههای آمریکایی به شدت به مدلهای چینی وابستهاند.
برنامه اقدام هوش مصنوعی بر لزوم توسعه مدلهای متنباز پیشرو توسط آمریکا تأکید داشت، زیرا رهبر پیشین متنباز آمریکا، شرکت متا (فیسبوک سابق)، اعلام کرده بود دیگر علاقهای به متنباز کردن مدلهای Llama ندارد.
OpenAI به سرعت به فراخوان دولت در اوت پاسخ داد و نخستین مدل متنباز خود را در شش سال اخیر ارائه کرد، اما فاصله با اکوسیستم تثبیتشده چین — مشابه آنچه در رباتیک دیده میشود — ممکن است بسیار گسترده باشد.
فقط Qwen امروز تقریباً با کل اکوسیستم مدلهای متنباز آمریکا برابری میکند.
همانطور که OpenAI با انویدیا و AMD متحد شده است، یک اکوسیستم خودکفا در چین از طریق همکاری هوآوی و دیپسیک در حال شکلگیری است .
در آخرین نمونه، هنگامی که دیپسیک زبان برنامهنویسی جدیدی به نام TileLang معرفی کرد، Hygon Information Technology و کمبریکن بلافاصله اعلام کردند که «پشتیبانی روز صفر» برای مدل جدید ارائه میدهند، در حالی که هوآوی اعلام کرد که اپراتورهای اصلی TileLang را توسعه میدهد.
این هماهنگی نشاندهنده همراستایی استراتژیک است. این فاز دوم یک کمپین عمدی برای ساخت زنجیره هوش مصنوعی خودکفا، مستقل از نفوذ انویدیا است.
هنوز مشخص نیست که بازیگران چینی AI بتوانند با سختافزار محلی به ASI دست یابند، هرچند هوآوی ادعا کرده که راهکار خوشهبندی آن میتواند نیازهای محاسباتی را برطرف کند.
در همین حال، قانونگذاران آمریکایی خواستار کنترل گستردهتر صادرات تراشه شدهاند و معتقدند دسترسی به فناوریهای آمریکا برای جاهطلبیهای هوش مصنوعی چین حیاتی است.
در کنفرانس اپسارا، صدها توسعهدهنده و مشتری با دقت به ارائهها گوش دادند، بسیاری از ابزار ترجمه و رونویسی Qwen استفاده کردند. علیبابا به نظر نمیرسید تحت تأثیر قرار گرفته باشد و بر تعهد خود به پرورش یک اکوسیستم پویا هوش مصنوعی تأکید کرد.
در آینده تنها پنج یا شش ابرمقیاس در جهان وجود خواهد داشت و علیبابا یکی از آنها خواهد بود.
منبع: scmp
