به گزارش ساوت چاینا مورنینگ پست، چین اعلام کرد که کشتی تحقیقاتی قطبی این کشور – نخستین کشتی مستقلِ طراحی و ساخت چین برایبه ببیبه عملیات سرنشیندار در اعماق دریا که توانایی یخشکنی دارد – به همراه زیردریایی سرنشیندار خود، یک مأموریت علمی را با انجام غواصیهای سرنشیندار در اقیانوس منجمد شمالی با موفقیت به پایان رسانده است.
این مأموریت که توسط کشتی تان سوو سان هاو (کاوشگر شماره ۳) انجام شد، چین را به تنها کشوری تبدیل میکند که توانایی انجام غواصیهای سرنشیندار پیوسته را در ناحیه متراکم یخهای دریای قطب شمال دارد. این دستاورد جایگاه چین را بهعنوان رهبر جهانی فناوری عملیات سرنشیندار در اعماق دریا بیش از پیش تثبیت میکند.
این اکتشاف تا عمق ۵۲۷۷ متر در حوضه مرکزی قطب شمال پیش رفته، جایی که پوشش یخ در آن بیش از ۸۰ درصد بوده است. این مأموریت در چارچوب برنامه پنجساله چهاردهم چین (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵) قرار میگیرد و بخشی از پروژه کلیدی مرتبط با فناوریهای اعماق دریا و فناوریهای قطبی است.
چین اکنون بیش از نیمی از کل پتنتهای معتبر جهانی در حوزه تولید تجهیزات دریایی را در اختیار دارد و از کرهجنوبی، ایالات متحده و ژاپن پیشی گرفته است.
سامانه ناوبری ماهوارهای «بیدو» جایگزین چینی سامانه آمریکایی GPS ، قرار است در برنامه پنجساله پانزدهم نسل جدیدی از ماهوارهها را پرتاب کند؛ ماهوارههایی که دقت موقعیتیابی آنها از چند متر تا زیر یک دسیمتر خواهد بود.
این اخبار که مدت کوتاهی پس از پایان چهارمین پلنوم حزب کمونیست چین منتشر شدند، نشاندهنده کمپین چندساله پکن برای توسعه تواناییهای فناورانه در فضا، اعماق دریا و مناطق قطبی است. بهگفته تحلیلگران، این تلاش همزمان با تشدید رقابت میان چین و قدرتهای غربی، سرعت گرفته است.
چین پیشرفت قابلتوجهی در فناوریهای پیشرفته مانند اکتشافات فضایی، اعماق دریا و سامانههای اطلاعات جغرافیایی داشته است. در برخی زیرشاخهها، چین در واقع پیشتاز است.
توسعه این فناوریها از نگاه چین چند هدف را دنبال میکند: امنیت ملی، خودکفایی تکنولوژیک و رشد اقتصادی.
مؤسسه مرکاتور مطالعات چین (MERICS) در برلین هشدار داد که چین پیشرفتهای مهمی در آنچه پکن «مرزهای راهبردی جدید» مینامد، داشته است؛ حوزههایی که برای امنیت ملی و نفوذ جهانی حیاتی هستند.
این اصطلاح جدید نیست؛ اما تشدید رقابت چین و آمریکا آن را در گفتمانهای چینی برجسته کرده است.
بهگفته این اندیشکده، چین خود را بهعنوان یک قدرت بزرگ در فضای مجازی و فضای بیرونی تثبیت کرده است و با اتکا بر سرمایهگذاریهای دولتی طولانیمدت، تواناییهای رقابتی جهانی ایجاد کرده است.
در گزارش آمده است: «در برخی شاخصها، چین پس از ایالات متحده در جایگاه دوم قدرت سایبری جهان قرار دارد. برنامه فضایی چین نیز به دستاوردهایی دست یافته که پیشتر تنها روسیه، ایالات متحده و چند کشور دیگر تجربه کرده بودند؛ از جمله پروازهای فضایی سرنشیندار و فرودهای ماه.»
مریکس همچنین به حضور رو به رشد چین در زیر دریا اشاره میکند؛ جایی که نیروی دریایی چین دارای ۵۲ زیردریایی تهاجمی – شامل نمونههای هستهای – است و همزمان روی وسایل زیرسطحی بدونسرنشین، سامانههای قطع کابل و فناوریهای پیشرفته سونار کار میکند که برای کابلگذاری زیر دریا و استخراج اعماق دریا حیاتی هستند.
جاهطلبیهای پکن همچنین به مناطق قطبی گسترش یافته است. چین که خود را «کشور نزدیک به قطب شمال» معرفی کرده، تواناییهای خود در قطب شمال و جنوب را افزایش داده و از سال ۲۰۱۹ سه یخشکن جدید به کار گرفته و چندین ایستگاه تحقیقاتی قطبی تأسیس کرده است.
مریکس همچنین به گسترش همکاریهای چین و روسیه اشاره میکند، از جمله برنامه مشترک ساخت پایگاه ماه – با پیشبینی ساخت در دهه ۲۰۳۰ و بهرهبرداری کامل تا سال ۲۰۵۰. در ماه می، دو کشور توافق کردند که یک نیروگاه هستهای روی ماه ایجاد کنند تا انرژی پایگاه را تأمین کند.
بهگفته این اندیشکده، تحریمهای غرب علیه مسکو، این دو قدرت را بیشتر به یکدیگر نزدیک کرده است.
گزارش میافزاید: «به دلیل نبود شفافیت، ارزیابی دقیق جزئیات و پیشرفت این برنامهها دشوار است؛ اما افزایش تعداد و حساسیت توافقهای فضایی چین و روسیه نشانهای از تعمیق این مشارکت راهبردی است.»
این اندیشکده هشدار داده است که «پیشرفتهای سریع چین در فناوریهای فضایی و قطبی میتواند برتری فناوری آمریکا و اروپا را تهدید کند». همچنین تأکید کرده که جاهطلبیها و فعالیتهای چین در این «مرزهای نوین راهبردی»، چالشی روشن برای منافع، امنیت، ارزشها و توسعه اقتصادی بلندمدت اروپا به شمار میآید.
پیشروی فعالانه چین در این حوزههای اصلی و خط مقدم فناوری، بخشی از واکنش به تجربه «خفهسازی تکنولوژیک» در گذشته است.
تأمین خودمختاری فناوری در حوزههای کلیدی مانند نیمهرساناها، انرژی، اکتشافات اعماق دریا و فضا، تبدیل به سنگبنای امنیت ملی شده است.
برای غرب – مخصوصاً آمریکا – که مدتها نظم فناوری جهانی را در دست داشته، رشد چین بهعنوان یک چالش بهشمار میآید؛ زیرا سالها از مزیتهای نظامی، اقتصادی و رواییِ ناشی از انحصار فناوری برخوردار بودهاند. بنابراین، پیشرفت چین از نگاه آنها ذاتاً با لنز صفر-جمع دیده میشود.
منبع: scmp
