به گزارش چاینا دیلی، مطالعهای تازه که در مجله معتبر منتشر شده، نشان میدهد که ویروس آنفلوانزای پرندگان H5N1 میتواند در بافتهای دهانی گاو تکثیر شود و از طریق رفتارهایی مانند مکیدن به غدد پستانی منتقل گردد. این یافتهها بینش حیاتیای را درباره چگونگی آلوده شدن بیش از ۱,۰۰۰ مزرعه لبنی در ۱۷ ایالت آمریکا از مارس ۲۰۲۴ ارائه میدهد.
این تحقیق توسط مؤسسه تحقیقات دامپزشکی هاربین، زیر نظر آکادمی علوم کشاورزی چین و مستقر در استان هیلونگجیانگ، انجام شده است. طبق این مطالعه، حفره دهانی گاوها بهعنوان محل اصلی اتصال و تکثیر ویروس عمل میکند. در طول فرآیند مکیدن، ویروس به غدد شیردهی منتقل میشود و در آنجا باعث آسیب به بافت و آلودگی شیر میگردد.
عضو آکادمی علوم چین و دانشمند ارشد این تیم تحقیقاتی بیان داشت، «این کشف مسیر انتقالی را که جامعه علمی مدتها به دنبال آن بود روشن کرده و پایهای برای توسعه راهکارهای کنترلی هدفمند فراهم میسازد.»
تیم تحقیقاتی همچنین تأیید کرده است که واکسیناسیون محافظت کامل در برابر عفونت H5N1 در گاوهای شیری فراهم میکند. این مطالعه رویکردی دوگانه شامل ایمنسازی و کنترل رفتاری — بهویژه کنترل رفتار شیردزدی میان گوسالهها — را برای کاهش مؤثر خطر شیوعهای آینده پیشنهاد میکند.
ویروس H5N1 تهدیدی مهم از نوع قابل انتقال بین حیوان و انسان بهشمار میرود و از سال ۲۰۲۱ تاکنون باعث دهها هزار مورد شیوع در پرندگان اهلی و وحشی در سراسر جهان شده است. انتقال این ویروس به گاوهای شیری آمریکا، زنگ خطرهای جهانی را به صدا درآورد، بهطوری که گزارشها از مرگومیر تا ۱۰ درصدی گاوهای آلوده و ابتلای دستکم ۴۱ کارگر مزرعه حکایت دارند.
تحلیلهای قبلی نشان داده بود که حدود ۲۵ درصد از نمونههای شیر خردهفروشی در آمریکا به این ویروس آلودهاند، که نگرانیهای بهداشت عمومی را بیشتر کرد. با این حال، تا پیش از این کشف، مسیر اولیه ورود ویروس به غدد پستانی نامشخص بود و راهکارهای مؤثری برای پیشگیری در دسترس نبود.
دانشمندان معتقدند «این یافتهها تصویری شفافتر از رفتار ویروس در بدن گاو ارائه داده و نقشه راه علمی برای کنترل گسترش آن در دام فراهم میآورد.»
پیشبینی میشود این کشف سهم بسزایی در تلاشهای جهانی برای پیشگیری از شیوعهای آتی و محافظت از بخش کشاورزی و سلامت عمومی ایفا کند.
این کشف علمی دارای مزایا و آثار بسیار گسترده و چندلایهای است که نهتنها برای جامعه علمی، بلکه برای بخشهای مختلفی از جمله صنعت دامپروری، بهداشت عمومی، سیاستگذاری بینالمللی و اقتصاد جهانی نیز اهمیت دارد.
یکی از مهمترین دستاوردهای این تحقیق، شفافسازی مسیر انتقال ویروس H5N1 به غدد پستانی گاوها است. برای مدتی طولانی، پژوهشگران نمیدانستند این ویروس چگونه وارد سیستم شیردهی دام میشود. کشف اینکه ویروس ابتدا در دهان دام تکثیر میشود و سپس از طریق رفتارهایی مانند مکیدن به غدد پستانی منتقل میشود، نقطهابهامی حیاتی را برطرف کرد و مسیر روشنی برای طراحی راهکارهای کنترلی ایجاد نمود.
در بُعد اقتصادی، این کشف نقش حیاتی در حفظ پایداری صنعت لبنیات ایفا میکند. شیوع ویروس H5N1 در گاوهای شیری، علاوه بر تلفات دامی، میتواند به کاهش تولید شیر، آسیب به صادرات و بیاعتمادی مصرفکنندگان نسبت به سلامت فرآوردههای لبنی منجر شود. پیشگیری از چنین بحرانهایی، برای کشورهایی که به صنعت لبنیات وابستهاند، از اهمیت راهبردی برخوردار است.
از نظر بهداشتی نیز، جلوگیری از آلودگی شیر در مزارع دامداری مستقیماً با سلامت عمومی در ارتباط است. با توجه به آنکه در مطالعات پیشین، ویروس H5N1 در حدود ۲۵ درصد از نمونههای شیر خردهفروشی در ایالات متحده شناسایی شده بود، کنترل منشأ آلودگی در مزرعه میتواند از ورود ویروس به زنجیره غذایی انسانها جلوگیری کرده و تهدیدهای جدی بهداشت عمومی را کاهش دهد.
یکی دیگر از مزایای کلیدی این یافته، کاهش احتمال انتقال بیماری از حیوان به انسان است. ویروس H5N1 یک بیماری زئونوز محسوب میشود و خطر انتقال آن به انسان بهویژه برای کارگران دامداری و افراد در تماس مستقیم با دامها وجود دارد. با مهار ویروس در سطح دام، خطر انتقال انسانی نیز بهطور محسوسی کاهش مییابد.
در سطح بینالمللی، این کشف میتواند مبنای جدیدی برای تدوین دستورالعملها و سیاستگذاریهای جهانی در مقابله با پاندمیهای مشترک بین انسان و دام شود. نقش پژوهشگران چینی در این پیشرفت علمی، جایگاه آنها را در تحقیقات جهانی تقویت کرده و مسیر همکاریهای بیشتر در حوزه سلامت جهانی را هموار میسازد.
در مجموع، این کشف نهتنها راهکاری برای مهار یک بحران بهداشتی و اقتصادی بالقوه ارائه میدهد، بلکه به تقویت امنیت غذایی، حفظ سلامت عمومی و پیشگیری از شیوعهای آینده کمک میکند.
منبع: chinadaily