داستان درام اینگونه پیش میرود که با وجود سختیهای بسیار اما در نهایت شرکت صاحب سود زیادی میشود. این داستان، باعث تمسخر زیادی در فضای مجازی شده است، زیرا اکثر کاربران اینترنت میدانند که به دور از سناریوی « همیشه خوشحال»، کشور در حال حاضر خود را در جنگ سخت فناوری با ایالات متحده میبیند، نبردی که بر جاه طلبیهای ملی خود سایه انداخته است.
از آنجایی که ایالات متحده و متحدانش محدودیتهای صادرات تراشه را به چین تشدید کردهاند، پکن مجبور شده است به جای ضربات معمولی، با اقدامات تلافی جویانه حساب شده پاسخ دهد که شامل ممنوعیت فروش برخی از محصولات تولید کننده تراشههای حافظه میکرون و محدودیت در صادرات فلزات خاکی کمیاب گالیوم و ژرمانیوم است که برای ساخت نیمه هادیها حیاتی است.
چین به دلیل تحریمهای تجاری ایالات متحده با اختلال طولانی در صنعت تراشه مواجه است. با این وجود، استراتژی ملی این کشور برای توسعه یک اقتصاد دیجیتال قوی و بازار داخلی با رشد سریع، فرصتی برای صنعت تراشه چین فراهم میکند تا به چرخهای بالاتر رفته و فناوریهای خود را ارتقا دهد.
در حالی که پکن مصمم است نقاط ضعف تکنولوژیک خود را برطرف کند، همچنین برای رقابت طولانی با ایالات متحده آماده شده است. یکی از تغییراتی که در صنعت نیمه هادی داخلی چین مشاهده شد، همکاری نزدیکتر بین بازیگران بالادستی و پایین دستی بود.
از آنجایی که شرکتهای تجهیزات خارجی مانند لام ریسرچ خدمات خود را به مشتریان چینی خاص لغو کردهاند تا با کنترلهای صادراتی واشنگتن مطابقت داشته باشند، سازندگان تراشه چینی مانند Yangtze Memory Technologies Corp (YMTC) مجبور شدند به تامینکنندگان تجهیزات محلی متوسل شوند.
شرکت YMTC به دلیل عدم توانایی تامین کنندگان آمریکایی در ارائه خدمات اولیه به مشتریان، به فروشندگان تجهیزات محلی روی آورده است و از آنها خواسته است تا قطعاتی را برای لام ریسرچ بسازند.
با پیوستن هلند و ژاپن به ایالات متحده برای کنترل برخی اقلام ضروری، محدودیت واردات تجهیزات تراشه پیشرفته چین ادامه خواهد یافت.
اخیرا دولت ژاپن رسماً خواستار مجوز صادرات ۲۳ نوع ابزار و مواد نیمهرسانا به چین شد و بهرغم اعتراضهای عمومی پکن، دسترسی این کشور به محصولات ژاپنی مانند فتورزیستها (لاک نوری) را ممنوع میکند.
کنترلهای صادراتی جدید ژاپن، نقش چین در زنجیره تامین نیمهرسانای جهانی را سختتر میکند، حتی اگر بتواند برخی از منابع را آمریکاییزدایی کند. ژاپن یکی از بزرگترین منابع خرید جایگزین برای چین در هنگام واردات ابزارهای ساخت تراشه بوده است، به طوری که دادههای گمرک چین نشان میدهد که واردات ابزار تراشه از ژاپن ۲٫۶۶ برابر از سال ۲۰۱۹ رشد داشته و به رکورد ۴٫۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ رسیده است.
کنترلهای جدید ژاپن مانع توانایی چین برای تولید تراشهها در گرههای غیر پیشرو زیر ۲۰ نانومتر خواهد شد.
چین نیز با ممنوعیت فروش میکرون و محدودیتهای فلزات خاکی کمیاب، موادی که چین در آن بخش عمده عرضه جهانی را به خود اختصاص میدهد، این اقدامات را تلافی کرده است.
به گفته مقامات پکن، اگر واشنگتن محدودیتهای بیشتری را علیه چین اعمال کند، پکن هم پاسخهای بیشتری خواهد داد. طبق گزارشها، دولت بایدن در حال بررسی اقدامی برای قرار دادن تراشههای بیشتر در فهرست کنترل صادرات خود برای کاهش سرعت فشار هوش مصنوعی چین است.
دولت چین نمیتواند به سادگی بیکار بنشیند. یک ضرب المثل چینی وجود دارد که میگوید ما … تحریک نمیکنیم، اما از تحریکات کوتاه نمیآییم.
در همین حال چین از طرف برخی شرکتهای تراشههای آمریکایی حمایت میشود، زیرا آنها نگران هستند تشدید تحریمهای تجاری آمریکا علیه چین ممکن است به کل اکوسیستم صنعت آسیب برساند.
در حالی که تندروهای آمریکایی در واشنگتن برای کنترلهای سختتر صادرات به دلایل امنیت ملی فشار میآورند، شرکتهای تراشههای آمریکایی از جمله انویدیا و اینتل برای پاسخگویی به تقاضای رو به رشد چین برای تراشههای پیشرفته، اقدام به ارائه محصولات سفارشی کردهاند.
پاتریک گلسینگر، مدیر عامل اینتل، هفته گذشته سفر خود چین را به پایان رساند که دومین سفر او به چین در سه ماه گذشته بود تا پردازندههای Gaudi2 خود را برای مشتریان، از جمله New H3C Group، یکی از سازندگان پیشرو سرور در چین، تبلیغ کند.
در همین حال، انجمن صنعت نیمه هادی ایالات متحده به طور علنی نگرانیهای خود را در مورد سیاست گذاری تجاری توسط دولت ایالات متحده ابراز کرد و انجمن صنعت نیمه هادی چین نیز با محدودیتهای ایالات متحده در صنعت تراشه چین مخالفت کرد.
رژیم جدید چین برای توسعه تراشه توسط رهبری سیاسی سطح بالا با تمرکز بیشتر بر تحقیقات بنیادی و همکاری بیشتر بین بخشهای دولتی و خصوصی مشخص شده است. اما انگیزه خودکفایی تراشه چین نیز توسط رسواییهای فساد خدشه دار شده است. تعدادی از مدیران صندوق سرمایه گذاری دولتی نیمه هادی موسوم به صندوق بزرگ به اتهام فساد دستگیر شدهاند. در همین حال، تلاشهای کشور برای توسعه سیستمهای لیتوگرافی داخلی هنوز نتایج معنی داری را نشان نداده است.
تغییر قابل توجه دیگر در استراتژی چین، شفافیت کمتر در پروژههای تراشههای فعلی برای جلوگیری از رصد ایالات متحده است. به عنوان مثال، YMTC بخش اخبار شرکت خود را از اکتبر ۲۰۲۲ به روز نکرده است و غول تجهیزات مخابراتی هوآوی همچنان روش فعلی خود را در مورد تراشههای پیشرفته حفظ کرده است و شرکت بینالمللی تولید نیمهرساناهای ریختهگری چین در اوایل سال جاری اشارهای به پردازش ۱۴ نانومتری را از وبسایت خود حذف کرد و این گمانهزنیها را در مورد اینکه آیا وضعیت فعلی پیشرفت فناوری خود را از دید عموم پنهان میکند یا خیر، افزایش داد.
به نظر میرسد اکثر کارشناسان نیمه هادی در چین پذیرفتند که تحریمهای ایالات متحده تشدید خواهد شد، در حالی که حرکت خودکفایی چین در ساخت تراشههای پیشرفته یک مبارزه سخت و فزاینده خواهد بود و نیاز به حمایت سرمایه عظیمی دارد.
بخش نیمه هادی چین با وجود تهدید افزایش محدودیتهای ایالات متحده همچنان یک هدف کلیدی برای سرمایه گذاری است. چین وارد مرحله عمیق تری از خودکفایی در صنعت نیمه هادی خود شده که بدون فشار ایالات متحده محقق نمیشد.
بازار داخلی چین در این تحریمها به خوبی عمل کرده است. با این وجود، کل این فرآیند میتواند حداقل پنج تا ۱۰ سال طول بکشد تا به ثمر بنشیند، اما همچنان در معرض خطر بزرگ شکست قرار دارد.
منبع: scmp