چین در سال ۲۰۲۲ به ارتفاعات جدیدی در علم دست یافت و به رتبه یازدهم در شاخص جهانی نوآوری صعود کرد و از نظر تعداد مقالات پراستناد در جهان پیشتاز بود. دانشمندان چینی پیشرفتهایی از فضا به اعماق دریا تا کوانتوم و ابر محاسبات انجام دادهاند.
اکتشاف دریا و فضا
در ماه نوامبر، محققانی از چین و نیوزلند سفری به گودال کرمادک، یکی از عمیقترین مکانهای روی زمین، با یک شناور ساخت چین انجام دادند. این تیم موجودات دریایی عجیب و غریب و به ندرت دیده شده، از جمله ماهی قرمز را دیدند که وارونه شنا میکرد.
چین بعد از روسیه و آمریکا سومین کشوری بود که فضانوردان را به فضا فرستاد و ایستگاه فضایی ساخت.
آخرین ماموریت، Shenzhou-15، برای تکمیل مرحله نهایی ساخت تیانگونگ و راه اندازی اولین مرحله از کاربرد و توسعه آن فرستاده شد. خدمه قبلی بر اضافه شدن دو ماژول آزمایشگاهی Wentian و Mengtian به فضای اصلی زندگی Tianhe نظارت داشتند.
اما ماموریتهای فضایی با چالش همراه بودند. در ماه مه، مرکز پرتاب ماهواره چینی که برای پرتاب کاوشگر Shenzhou-14 آماده میشود، گفت یک دستگاه پارازیت را شناسایی کردهاند که میتواند با سیستمهای ناوبری در خودروی خارج از پایگاه تداخل داشته باشد – اولین باری که چنین حادثهای را گزارش میکرد.
پارازیت کننده قادر بود یک موشک را از مسیر خود خارج کند، اما مرکز فضایی نگفت آیا این یک تلاش خرابکارانه بوده یا یک تصادف.
در ماه سپتامبر، ماموریت Tianwen-1 چین به دلیل دادههای علمی که به درک عمیق تر از مریخ و منظومه شمسی کمک میکند، جایزه برتر بینالمللی هوافضا را از فدراسیون بینالمللی فضانوردی دریافت کرد.
Tianwen-1، برای اولین بار در تاریخ، در یک ماموریت به مدار، فرود و گردش در مریخ دست یافت. آژانس فضایی چین در ماه ژوئن اعلام کرد که مدارگرد، دادههایی را از کل سطح مریخ جمعآوری کرده که نشاندهنده پایان رسمی اولین مأموریت این کشور در مریخ است.
در نزدیکی زمین، به لطف مأموریت ماه Chang’e، دانشمندان اولین شواهد موجود در محل از وجود آب در سطح ماه را پیدا ، یک ماده معدنی جدید را در ماه کشف کردند و جوانترین سنگهایی را که تا به حال از ماه بازگردانده شدهاند مورد مطالعه قرار دادند. این اکتشافات دانش بشر را از ماه و منظومه شمسی عمیق تر کرد.
برای تقویت اکتشاف ماه، این کشور یک مرکز تحقیقاتی ساخته است که محیط کم گرانش ماه را برای آزمایش تجهیزات شبیهسازی میکند – و احتمالاً از محاسبات اشتباه پرهزینه جلوگیری میکند.
ابررایانه: سریع اما جهانی نشده
در ماه ژوئن، دانشمندان چینی گفتند ابررایانه جدیدترین نسل Sunway آنها به قدری سریع است که با موفقیت یک مدل هوش مصنوعی پیچیده مانند مغز انسان را اجرا کرده است.
این دستاورد، ماشین چینی را با Frontier، آخرین ماشین ساخته شده توسط وزارت انرژی ایالات متحده، که در لیست برترین و قدرتمندترینهای جهان معرفی شد، همتراز میکند.
با این حال، توسعه دهندگان چینی سیستمهای جدید به طور رسمی جزئیات را به سازمان دهندگان لیست ۵۰۰ سریع ترین رایانه جهان ارائه ندادهاند و بر این نظرند عدم وجود ابررایانههای جدید چینی در این لیست یک شکاف بزرگ در رتبه بندی است.
فیزیک: دستاوردهای همجوشی و کوانتومی
چین آماده تولید انبوه یک جزء کلیدی برای یک پروژه بزرگ بینالمللی است که هدف آن ایجاد انرژی از طریق همجوشی است و یک منبع بالقوه نامحدود انرژی در آینده محسوب میشود.
دانشمندان گفتند که آنها با موفقیت اولین پانل قطعهای را ساخته و آزمایش کردند که میتواند گاز فوق العاده داغ تا ۱۵۰ میلیون درجه سانتیگراد (۲۷۰ میلیون فارنهایت) را در داخل راکتور آزمایشی حرارتی هستهای بینالمللی (ITER)، بزرگترین راکتور همجوشی جهان تحمل کند.
دانشمندان چینی همچنین به نقطه عطفی در شیمی فوق سرد رسیدهاند، زمینهای که در آن اتمها و مولکولها تا دمای بسیار پایین سرد می شوند تا نحوه رفتار آنها در حرکت آهسته و همچنین نحوه انجام واکنشهای شیمیایی در سطح کوانتومی را مشاهده کنند.
تیمی از دانشگاه علم و فناوری چین، که در ۱۰ دستاورد برتر جهان فیزیک در سال ۲۰۲۲ گنجانده شده است، پیشرفتی را تأیید کردند که انتظار میرود نور جدیدی در مورد نحوه رفتار مواد شیمیایی در سطح کوانتومی روشن کند.
محققان در جدیدترین مطالعه خود، حدود ۴ هزار مولکول گاز در ۱۰۰ نانوکلوین تولید کردند که کمتر از یک میلیونیم درجه بالاتر از صفر مطلق است.
در محاسبات کوانتومی، دانشمند برجسته پان جیانوی گفت که هدف او و تیمش توسعه کامپیوترهای کوانتومی همه منظوره در اوایل یک دهه آینده است.
در ماه اوت، غول فناوری چینی بیدو یک کامپیوتر کوانتومی خودساخته را در پکن راهاندازی کرد که سیستم آن همه را قادر میسازد با هر دستگاهی، از جمله تلفن هوشمند، به آن دسترسی داشته باشند.
محققان کوانتومی همچنین در تلاش بودهاند تا زمانی را که بیتهای کوانتومی میتوانند همزمان صفر و یک را نشان دهند، افزایش دهند و بلوکهای ساختمانی برای کیوبیتهایی ایجاد کنند که نسبت به کیوبیتهای استاندارد در برابر نویزهای محیطی مقاومتر هستند و فاصله مستقیم ایمن فن اوری ارتباطات مبتنی بر کوانتومی را طولانیتر کنند.
دانشمندان چینی از آمریکا به خانه بر میگردند
بر اساس یک گزارش، حداقل ۱۴۰۰ دانشمند چینی مستقر در ایالات متحده در سال ۲۰۲۱ وابستگی خود را از موسسات آمریکایی به چینی تغییر دادند.
این مساله پس از آن صورت گرفت که طرح اقدام چین در سال ۲۰۱۸ توسط دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق ایالات متحده راه اندازی شد و هدف آن مبارزه با دزدی مشکوک چینی از اسرار فنی و مالکیت معنوی با تشدید رقابت بین دو کشور بود.
بر اساس این گزارش، درحالیکه دولت جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده، امسال بهدلیل نگرانیها در مورد تعصب نژادی و فرهنگ ترس، به طور رسمی به این برنامه پایان داد، اما همچنان تلفات طولانیای برای دانشمندان چینیتبار داشت.
برای مثال، یان نینگ، دانشمند علوم زیستی، زمانی که از پست دائمی خود در دانشگاه پرینستون صرف نظر کرد، در چین خبرساز شد که پس از پنج سال اقامت در ایالات متحده، زیست شناس ساختاری به چین باز میگردد تا به عنوان رئیس آکادمی تحقیقات و ترجمه پزشکی شنژن فعالیت کند.
یاو شینگ تونگ، ریاضیدان مشهور چینی، بازنشستگی خود را از دانشگاه هاروارد برای تدریس تمام وقت در دانشگاه چینهوا در پکن اعلام کرد و هدف آن کمک به چین برای تبدیل شدن به یک نیروگاه ریاضیات در یک دهه است.
در همین حال، ما یی، متخصص هوش مصنوعی چینی الاصل، گفته که سال آینده از دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، مرخصی بدون حقوق میگیرد تا به عنوان مدیر یک موسسه جدید علوم داده در دانشگاه هنگ کنگ خدمت کند.
منبع: scmp