به گزارش ساوت چاینا مورنینگ پست، وانگ شوگو، رئیس دانشگاه علوم و فناوری فویاو در شرق چین، در کنفرانس سالانه علم و فناوری Sohu گفت: اگر لیانگ بنیان‌گذار دیپ‌سیک مسیر دکتری را دنبال می‌کرد آیا دیپ‌سیک پدید می‌آمد؟
لیانگ در سال ۲۰۱۰ مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته مهندسی اطلاعات و ارتباطات دریافت کرد و سپس یکی از مؤسسان یک شرکت مدیریت صندوق‌های معاملات الگوریتمی شد. او در سال ۲۰۲۳ شرکت دیپ‌سیک را تأسیس کرد؛ استارت‌آپی در حوزه هوش مصنوعی که یک سال بعد با ارائه مدل‌های متن‌باز و کم‌هزینه‌ای که رقیب محصولات OpenAI و سایر بازیگران پیشروی جهانی بودند، جهان را شگفت‌زده کرد.
وانگ استدلال کرد که پیشرفت‌های فناورانه اخیر چین نه در آزمایشگاه‌های دانشگاهی، بلکه در شرکت‌هایی حاصل شده که مؤسسانشان مدرک دکتری ندارند.
او نمونه‌هایی دیگر نیز ارائه داد: از جمله بنیان‌گذار و مدیرعامل شرکتUnitree (از برترین توسعه‌دهندگان ربات‌های چهارپای و انسان‌نما در چین) و بنیان‌گذار شرکتDJI (بزرگ‌ترین شرکت تولیدکننده پهپاد در جهان)
اولی دارای مدرک کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک است و دومی در رشته مهندسی الکترونیک و رایانه تحصیل کرده است. این افراد احتمالاً اگر وقت خود را صرف دکتری کرده بودند، نمی‌توانستند به چنین جایگاهی برسند.
تمرکز صرف بر یک رشته علمی خاص باعث گسست میان دانشگاهیان و نیازهای توسعه‌ای جامعه می‌شود.
این انتقادات در حالی مطرح می‌شود که چین در حال بازنگری در نظام آموزش عالی خود برای پرورش استعداد در رقابت فشرده علمی و فناورانه با ایالات متحده است.
دارندگان مدرک دکتری عملکرد بهتری نسبت به این کارآفرینان نداشتند. نظام دکتری باید از این دایره بسته تک‌رشته‌ای بیرون بیاید و مستقیماً با جامعه و جهان در تعامل باشد. این یک ضرورت برای اصلاح نظام آموزشی است.
وانگ، کارشناس رباتیک ریاست دانشگاه تازه‌تأسیس فویاو را بر عهده دارد. این دانشگاه از امسال شروع به پذیرش دانشجو کرده و رشته‌هایی در حوزه‌های پیشرفته مانند هوش مصنوعی، علوم زیستی و علم مواد را ارائه می‌دهد. اعضای هیئت علمی آن ترکیبی از پژوهشگران برجسته داخلی و بین‌المللی هستند. هدف این است که دانشجویان مقطع کارشناسی جدید، ظرف ۸ سال به درجه دکتری برسند و در این مسیر، هم عمق نظری و هم تخصص صنعتی کسب کنند. سخنان وانگ بازتاب زیادی در محافل علمی چین داشت.
استاد بائو وان‌پینگ از دانشگاه چینگهای گفت افرادی مانند لیانگ ممکن است برای تحصیل در مقطع دکتری که تمرکز زیادی بر پژوهش نظری دارد، مناسب نباشند. دارندگان مدرک دکتری معمولاً در «نوآوری‌های نظری» مهارت دارند و به اندازه کارآفرینان فناور، در ارتقای جایگاه علمی چین در جهان نقش دارند.
سرمایه‌گذاری فزاینده دولت چین در تحقیق و توسعه موجب شد که این کشور در سال ۲۰۲۲ برای نخستین‌بار از آمریکا پیشی گرفته و به بزرگ‌ترین تولیدکننده مقالات علمی در نشریات برتر دنیا تبدیل شود.
با این حال، یکی از چالش‌های بزرگ نظام آموزش عالی چین این است که رشته‌های علمی بیش از حد تخصصی و محدود تعریف شده‌اند. بائو خواستار «شکستن مرزهای میان‌رشته‌ای»، ایجاد برنامه‌های درسی میان‌رشته‌ای و گسترش دیدگاه دانشجویان به‌عنوان مسیری برای اصلاح شد.
رئیس‌جمهور شی جین‌پینگ نیز در ماه مارس ۲۰۲۵ گفت که نظام آموزشی چین باید تغییر کند تا بتواند استعدادهای علمی مورد نیاز برای دستیابی به اهداف بزرگ فناورانه کشور را تربیت کند. او در جلسه‌ای با اعضای بخش آموزش در کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چین (CPPCC) بر لزوم پیشرفت در علوم پایه، میان‌رشته‌ای و همکاری مشترک میان دانشگاه‌ها، شرکت‌ها و دولت‌های محلی تأکید کرد. همچنین کاربردی‌سازی دستاوردهای علمی و فناوری را حیاتی دانست.
شی گفت: ایجاد کشوری با نظام آموزشی قدرتمند، علم و فناوری قوی و منابع انسانی توانمند، مسئولیتی مشترک میان حزب کمونیست و کل جامعه است.
در چند سال اخیر، دست‌کم ده‌ها دانشگاه چین مراکز پژوهشی میان‌رشته‌ای راه‌اندازی کرده‌اند که بیشتر آن‌ها بر ادغام هوش مصنوعی و صنعت تمرکز دارند. وزارت آموزش نیز امسال با تأسیس ۲۳ کالج جدید در سطح کارشناسی با تمرکز بر آموزش‌های مهارتی موافقت کرده است.
طبق اعلام وزارتخانه، شرکت‌ها در این کالج‌های جدید نقشی عمیق در تربیت نیروی انسانی خواهند داشت و دانشجویان نیمی از زمان تحصیل خود را صرف آموزش‌های عملی خواهند کرد.
حمایت دولت ضروری است تا این مسیرهای آموزشی به‌درستی در جامعه پذیرفته شوند. موضوع اصلی، تربیت افرادی است که مهارت‌هایی متناسب با نیاز بازار دارند. هر سال بیش از ۸۰۰ هزار فارغ‌التحصیل جدید در جنوب چین وارد بازار می‌شوند و پیدا کردن شغل برای همه آن‌ها دشوار است، چون مهارت‌هایی که شرکت‌ها نیاز دارند را ندارند.
منبع: scmp
