برخلاف تحریم انرژی روسیه که کشورها با سرعت با آن سازگار شدند، بحث متوقف کردن صادرات نیمه هادی‌ها –که هم مربوط به وسایل روزمره و هم تجهیزات نظامی می‌شود- مشکلات خاصی را ایجاد می‌کند. یکی از دلایل آن هم این است که چین از پیوستن به تحریم‌های غرب علیه روسیه خودداری کرده است و مرکز تجارت جهانی تراشه است و بزرگترین وارد کننده تراشه‌های پیشرفته و تولید کننده تراشه‌های ارزان قیمت است.
داده‌های عمومی نیز نشان می‌دهد که نیمه رساناها همچنان به روسیه ارسال می‌شوند و توقف آن بدون توقف کامل صادرات تراشه به چین امکان پذیر نیست که البته این امر هم منجر به مشکلات فراوانی برای صنعت الکترونیک جهان می‌شود.
آنچه واضح است این است که پس از کاهش صادرات تراشه به روسیه به دنبال تحریم‌های اولیه آمریکا در اوایل سال ۲۰۲۲، واردات نیمه هادی‌های روسیه دوباره به شدت افزایش پیدا کرده است و در این بین شرکت‌های چینی نقشی کلیدی ایفا می‌کنند. سوابق درز کرده گمرک روسیه نشان می‌دهد که واردات تراشه‌ها و قطعات تراشه روسیه در اواخر سال ۲۰۲۲ به میانگین ماهانه قبل از جنگ نزدیک شده بود که بیش از نیمی از آن از چین بود، و داده‌های گمرک چین هم نشان می‌دهد که ارزش صادرات محموله‌های مدار یکپارچه به روسیه در سال ۲۰۲۲ به ۱۷۹ میلیون دلار در مقابل تنها ۷۴ میلیون دلار در سال ۲۰۲۱ رسیده است.
همچنین داده‌های گمرک چین نشان می‌دهد که صادرات برخی از نیمه هادی‌ها به ترکیه –از جمله دیودها و ترانزیستورها – نیز در سال ۲۰۲۲ بیش از دو برابر شده است و این در حالی است که کل صادرات چین از این نیمه هادی‌ها تنها ۳۶ درصد رشد داشته است. در همین حال، داده‌های سازمان ملل نشان می‌دهد که صادرات نیمه هادی‌های مشابه ترکیه به روسیه از ۷۹۰۰۰ دلار در سال ۲۰۲۱ به ۳٫۲ میلیون دلار در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است.
ترکیه هم که از تحریم‌های آمریکا و اروپا علیه روسیه پیروی نمی‌کند به صادر کننده عمده تجهیزات الکترنیک به روسیه تبدیل شده است. همچنین داده‌های سازمان ملل نشان می‌دهد که کل صادرات ماشین آلات برقی و الکترونیکی ترکیه به روسیه در سال ۲۰۲۲ بیش از دو برابر شده و به ۵۵۹ میلیون دلار رسیده است، البته وزیر خارجه ترکیه پیش از این گفته بود که کشورش تجهیزات الکترونیکی مورد استفاده در صنایع دفاعی را به روسیه صادر نمی‌کند.
با این حال، محدود کردن فروش و ارسال پیشرفته‌ترین تراشه‌ها به چین و روسیه در حالیکه بزرگترین کشور تجاری جهان به طور مستقیم درگیر آن باشد و بخش بزرگی از کشورهای در حال توسعه آشکارا به رژیم تحریم‌های غرب بدبین باشند، امری دشوار خواهد بود. همانطور که در جنگ تجاری چین و آمریکا در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ کالاهای چینی به کشورهای ثالث راه یافتند و صادرات چین به طور کلی شرایط مساعدی داشت.
منبع: wsj
