به گزارش semafor، گرافیت یک عنصر کلیدی در باتری یون‌لیتیم است که در وسایل نقلیه الکتریکی و سایر دستگاه‌هایی که نیاز به ذخیره کردن انرژی دارند، استفاده می‌شود.
تسلط انحصاری چین بر فرایند تولید، فراوری و صادرات این ماده، مدیرانی را که به دنبال تنوع بخشیدن به زنجیره تامین خود هستند نگران می‌کند و ممکن است به عامل جدید اختلاف بین واشینگتن و پکن تبدیل شود.
مدیر ارشد یکی از چندین شرکتی که در جستجوی جایگزینی برای گرافیت در باتری‌ها هستند می‌گوید بیست و چهار ماه پیش همه درباره باتری‌هایی با ظرفیت بیشتر صحبت می‌کردند، ولی از اواسط سال گذشته بحث در مورد انعطاف‌پذیری زنجیره تامین پررنگ شد.
وی می‌افزاید که حالا فاصله گرفتن از گرافیت اگر موضوع اول و اصلی صحبت‌ها نباشد، حتما موضوع دوم است.
گرافیت برای ساخت آند باتری‌های یون‌لیتیم به کار می‌رود و تا یک چهارم وزن باتری‌های مورد استفاده در وسایل نقلیه الکتریکی را تشکیل می‌دهد؛ و هم‌اکنون فراوری بیش از ۹۰ درصد گرافیت باتری‌های جهان در دست چین است.
در دسامبر ۲۰۲۳ پکن این ماده را به فهرست اقلامی که صادرات‌شان نیاز به مجوز دارد اضافه نمود، و کارشناسان این اقدام را پاسخی به محدودیت‌های فزاینده‌ای می‌دانند که واشینگتن در برابر دسترسی چین به فناوری نیم‌رساناهای پیشرفته اعمال می‌کند.
واکنش مشتریان، خرید و انبار کردن مقادیر فراوان گرافیت قبل از اجرای قوانین جدید بود که قیمت‌ها را بیش از ۱۵۰ درصد افزایش داد.
بر خلاف محدودیت‌های اعمال شده از سوی آمریکا برای فروش تجهیزات تولید تراشه به چین، قانون پکن در مورد صادرات گرافیت کشورهای خاصی را هدف قرار نمی‌دهد و تاکنون همه درخواست‌های صادرات تایید شده‌اند، اما در هر صورت واقعیت این است که چنین قانونی وضع شده و چین بر زنجیره تامین باتری و به‌ویژه گرافیت تسلط دارد.
از لحاظ تنوع‌بخشی ژئوپلیتیکی به زنجیره تامین، مشکل برخی مواد معدنی این است که تنها در کشورهای خاصی یافت می‌شوند. منابع اصلی گرافیت جهان در چین، ترکیه و برزیل قرار گرفته‌اند.
به‌علاوه با توجه به حضور شرکت‌هایی با فناوری پیشرفته در چین که در رقابت بی‌امان داخلی شکل گرفته و مجبور به بهبود دائمی محصولات و استراتژی‌های خود و کاهش هزینه‌های اضافه بوده‌اند، رقابت مستقیم با این غول‌های چینی به‌هیچ‌وجه آسان نیست.
در نتیجه کارآفرینان آمریکایی به دنبال جایگزینی برای گرافیت می‌گردند.
کشورهایی که بیشترین میزان ذخایر و تولید گرافیت را دارند (بر حسب درصد در کل جهان)
لایتن (Lyten) سعی دارد به جای مکانیسم یون لیتیوم از لیتیوم سولفور استفاده کند و به این ترتیب مواد معدنی به کار رفته در باتری مانند نیکل، کبالت، منگنز و البته گرافیت را با کاتدی گوگردی و آندی از جنس فلز لیتیوم جایگزین نماید. شرکت دیگری به نام گروه۱۴ (Group14) هم از یک کامپوزیت سیلیکون- کربنی به عنوان جایگزین گرافیت در باتری‌های یون‌لیتیم استفاده می‌کند.
در بین سرمایه‌گذاران این دو شرکت نام‌های بزرگی مانند فدکس، استلانتیس، هانی‌ول، پورشه و مایکروسافت به چشم می‌خورد، و هر دو آماده می‌شوند تا باتری‌های خود را در سال ۲۰۲۵ روانه بازار کنند.
مدیران این دو شرکت می‌گویند که مشتریان‌شان نمی‌خواهند به چین یا آمریکا یا هر کشور دیگری وابسته باشند و این که یک کشور بخشی از زنجیره تامین را در انحصار خود بگیرد، آنها را نگران می‌کند.
اتکای بیش از حد به یک نقطه از دنیا برای تامین هر کالایی می‌تواند مشکل‌ساز شود. این مساله در دوران همه‌گیری کووید- ۱۹ کاملا به چشم آمد، زمانی که در اوایل سال ۲۰۲۰ جهان برای تهیه سواب‌های مورد استفاده در آزمایشات به ناحیه لومباردی در شمال ایتالیا (بزرگ‌ترین کانون شیوع ویروس کووید- ۱۹ در اروپا) وابسته بود.
منبع: semafor
